Þjóðlíf - 01.07.1991, Síða 38

MENNING
„FORRÉTTINDI FÁRRA
AD LIFA Á MYNDLIST"
Viðtal við Jón Sigurpálsson myndlistarmann á Isafirði
TEXTI OG MYNDIR: GUNNAR H. ÁRSÆLSSON
Jón Sigurpálsson, myndlistarmaður og
safnvörður er einn af forvígismönnum
gallerísins Slunkaríkis á Isaflrði. Þjóðlíf
skrapp í heimsókn til Jóns þar sem hann
var í óða önn að vinna listaverk sem hann
ætlar að sýna í Nýlistasafninu nú í ágúst
og september. Hann var fyrst spurður
um gróskuna í myndlistinni fyrir vestan.
— Ég þekki nú best til hér á ísafirði en
ég býst við að það sé með aðra staði eins og
ísafjörð, það er frekar lítill hópur fólks
sem heldur þessu gangandi. Það má segja
að það sé ákveðin gróska í kring um
Slunkaríki og sá hópur reynir að halda úti
sýningum en hér hafa verið sýningar að
meðaltali einu sinni í mánuði þetta ár.
Það er Myndlistarfélagið á ísafirði sem
stendur á bak við Slunkaríki og í vetur
voru haldin námskeið í samvinnu við Far-
skóla Vestfjarða, skömmu fyrir síðustu jól
og aftur fyrir páskana. Stefnt er að því að
halda þessum námskeiðum áfram en áður
hafði Jón sjálfur líka staðið fyrir nám-
skeiðum, af veikum mætti að eigin sögn.
— Það er enginn hér fyrir vestan sem
hefur sitt lifibrauð eingöngu af myndlist
og þeir eru sárafáir á landinu öllu. Mynd-
listarmenn verða að vinna fyrir sér með
öðrum hætti, margir taka að sér kennslu
svo eitthvað sé nefnt. Það má telja þá á
fmgrum annarrar handar sem stunda
myndlistina af alvöru hér á Isafirði.
Hvað er að gerast hjá yngra fólki, sjáið
þið ný andlit birtast í myndlistargeiran-
um?
— Já, það er alltaf nokkuð um það að
nýir einstaklingar sýni sig og á námskeið-
unum hefur sú verið raunin. Ég veit líka
fyrir víst að sumt af þessu fólki hefur
ákveðið að leggja myndlist fyrir sig. Og að
mörgu leyti held ég að það megi þakka
Slunkaríki fyrir þessu nýju andlit enda er
hlutverk þess m.a. að kynna myndlist og
það sem um er að vera í listinni.
Jón segir að flestir þeir sem fáist við
listsköpun séu með olíu, striga og pensla
sér við hlið og málverkið þ.a.l. lang al-
gengasti miðillinn. En reynt sé að breikka
sjóndeildarhringinn með því að sýna flest-
ar tegundir myndlistar og má í því sam-
bandi nefna að í júní/júlí stóð yfir sýning á
svokölluðum rýmisverkum (installations)
eftir tvo Norðurlandabúa.
Spjallið barst að því hvort myndlistar-
menn að vestan hefðu einhver séreinkenni
í list sinni.
— Það tel ég ekki vera sagði Jón en
bætti því við að kannski teldust verk Bol-
víkingsins Finnboga Bernódussonar vera
mjög vestfirsk.
— Hans efnistök voru mjög sérstæð og
hann nýtti sér efni sem hann fann í náttúr-
unni, s.s. reka og þess háttar. En hann leit
aldrei á sig sem listamann, heldur bara
svona föndrara.
Ég held að það sé voðalega erfitt að flokka
svona eftir landshlutum, miklu fremur er
hægt að segja að efnistök okkar myndlist-
armanna séu íslensk.
Blaðamanni lék forvitni á því hvers-
vegna svo fáir hérlendis lifðu á listsköpun
sinni.
— Það eru forréttindi fárra að lifa á
myndlist og eitt af því sem kemur í veg
fyrir að fólk lifi á list sinni er hve markað-
urinn er þröngur og lítill. Ég held líka að
viðhorfið til myndlistar hér á landi sé af-
skaplega vanþroskað. Það er vandamál að
kjarninn er ekki dreginn frá hisminu og
alvöru myndlist fær ekki að blómstra.
— Hið opinbera sjóðakerfi og menn-
ingarelítan hérlendis eru líka einir helstu
dragbítarnir á að alvöru kúnst fái að njóta
sín í þessu landi eins og menningarpólitík-
in er rekin í dag. ísland er fyrst og fremst
paradís meðalmannsins og því verður ekk-
ert breytt með einhverjum galdralausn-
um.
— En ef það kemur heiðarleg pólitík í
þessi mál og farið verður að gera greinar-
mun á alvöru list og fúski þá er kannski
von um að þetta lagist.
— Það er voðalega erfitt að vinna hlut-
ina af fagmennsku hér á landi því þá rís
meðalmaðurinn upp, mótmælir og fær
fjöldann af fólki í lið með sér. Ekki má
heldur gleyma hlut stjórnmálamanna,
sem vilja hafa menninguna í sparifötum
þegar þeim sýnist, geta gert sér glaðan dag
og montað sig á tyllidögum en vita svo
ekki af henni þess á milli.
Þurfa breytingamar ekki líka að koma
innan frá, þ.e. frá þeim sem skapa listina ?
— Auðvitað þurfa myndlistarmenn að
stokka upp hjá sér, það er „dragbítselíta"
hjá okkur líka sem þarf að hræra upp í.
Þegar verið er að velja íslenska myndlist á
sýningu erlendis verður að velja til þess
verk sem eru eftir alvöru myndlistarmenn
en ekki hina og þessa dútlara sem eru
kannski að eltast við og þjóna einhverjum
markaðslögmálum.
En víkjum nú að öðru. Slunkaríki og
starfsemin þar, geturðu sagt mér dálítið
frá því ?
— Slunkaríki var stofnað fyrir sex ár-
um og fyrsta sýningin þar var opnuð 1.
mars 1985. En Myndlistarfélagið á ísafirði
hafði þá verið starfandi síðan um haustið
1984. Þau systkin Jónína Guðmundsdótt-
ir og Pétur Guðmundsson höfðu átt
þennan draum lengi, að stofna hér félag.
Þau komu að máli við mig þegar ég var
nýkominn hingað úr námi frá Hollandi og
saman stofnuðum við og fleiri þetta félag.
Svo heppilega vildi til að á sama tíma var
38 ÞJÓÐLÍF