Þjóðlíf - 01.07.1991, Qupperneq 50

SKÓLAMÁL P——H—
FJARKENNSLA í
SÉRKENNSLUFRÆÐUM
Viðtal við Grétar Marinósson, dósent við Kennaraháskóla Islands og
umsjónarmann náms í sérkennslufrœðum
-Það er meðvituð landsbyggðarstefna
að sérkennslufræði eru kennd kennurum
í fjarkennslu en talið er að um 20% barna
þurfi á sérkennslu að halda einhvern
tíma á sínum skólaferli.
Nám í sérkennslufræðum sem framhalds-
menntun við Kennaraháskóla Islands hef-
ur verið í boði síðan árið 1968 með hléum.
Síðan 1985 hefur hins vegar verið um fast
tilboð að ræða og árið 1987 varð sú breyt-
ing á að í stað þess að vera kennt eingöngu
í Reykjavík þá var námið fært út á land og
byrjað á Austurlandi. K.H.Í. hefur einnig
staðið fyrir fjarkennslu í öðrum greinum,
m.a. réttindanámi fyrir leiðbeinendur,
uppeldis-og kennslufræði fyrir framhalds-
skólakennara,(svo kölluðu U.F.námi),
endurmenntun og hússtjórnarfræðum.
Þetta nám hefur reyndar að mestu farið
fram í bréfaskólaformi. Grétar Marinós-
SIGRÍÐUR MATTHÍASARDÓTTIR
son segir að hér sé um mjög meðvitaða
landsbyggðarstefnu að ræða:„
Það er verið að auðvelda fólki að sækja
sér aukna menntun með því að færa því
menntunina heim ef svo má segja. Með
þessu fyrirkomulagi þarf það ekki að raska
sínum aðstæðum til muna, t.d. taka sig
upp og flytjast til Reykjavíkur. Þannig er
mun fleirum en ella gefinn kostur á að ná
sér í þessa menntun og auk þess stuðlum
við að því að kennarar haldist í sínum
byggðarlögum og hömlum þannig gegn
kennaraskorti á landsbyggðinni. Það er
alltaf hætt við að ef fólk þarf að rífa sig upp
einu sinni þá komi það ekki til baka.“
„Það var Berit Johnsen, kennari á Hall-
ormsstað sem var aðalhvatamaður þess að
nám í sérkennslufræðum yrði fært út á
landsbyggðina. Hún kom frá Noregi með
nám í sérkennslufræðum í farteskinu þar
sem lokaritgerðin hennar fjallaði um
hvernig setja ætti upp sérkennslunám á
Austurlandi. K.H.Í. fór síðan í samstarf
við Fræðsluskrifstofu Austurlands og það
voru 14 nemendur sem hófu námið vorið
1987.“
„Til að geta hafið nám í sérkennsluf-
ræðum þarf almenna kennaramenntun og
auk þess tveggja ára starfsreynslu. Þetta er
60 eininga nám sem veitir titilinn B.A. í
sérkennslufræðum og full réttindi til að
starfa sem sérkennari í öllum grunnskól-
um hérlendis. Einnig getur nemandinn
haldið áfram í Masternám erlendis. All-
margir hafa stundað slíkt nám í Osló.
Nemandi í fullu námi tæki B.A. gráðu
þessa á tveimur árum en í fjarkennslunni
er það nú orðið skipulagt þannig að fyrri-
hlutinn tekur tvö ár og seinnihlutinn önn-
ur tvö, alls fjögur ár enda er gert ráð fyrir
því að nemendur stundi sína kennslu sam-
hliða námi. Nú í haust fer fyrrihluti náms-
ins af stað á Vesturlandi og Vestfjörðum
og síðarihluti af stað á Norðurlandi þar
sem fyrrihlutanámið hefur verið í gangi
síðastliðin tvö ár. Um 40 manns eru skráð-
ir á hvorum stað. I ágúst munu nemendur-
nir í fyrri hlutanum hittast á Varmalandi í
tvær vikur ásamt kennurum, síðan aftur í
viku í janúar og þá tvær vikur í vor. Á milli
vinna þeir að verkefnagerð og þannig
gengur það þessi tvö ár. Við vonumst síð-
an til að geta byrjað á Suðurlandi árið
1992.“
„Að námi þessu loknu eiga kennarar að
geta sinnt börnum með sérþarfir. Það
hugtak rúmar hins vegar afar vítt svið, allt
frá óþekkt og upp í fjölfötlun. í fyrri hluta
námsins er áhersla lögð á lestrar-, skrift-
ar-, stærðfræði- og hegðunarörðugleika. I
síðari hlutanum einbeita menn sér að vits-
munalegum örðugleikum, t.d. vangefni
og fjölfötlun þar sem andleg og líkamleg
fötlun fer saman og að auki alvarlegum
hegðunarörðugleikum. Það er á þessum
sviðum sem þörfin liggur, hún er minni
Lögð er áhersla á samstarf. Sigríður Bragadóttir og Bryndís Björnsdóttir, nemendur íscrkenns■
lufræðum á Norðurlandi.
50 ÞJÓÐLÍF