Frjáls verslun - 01.01.2014, Blaðsíða 107

Vilhjálmur Bjarnason, alþingismaður og framkvæmdastjóri
Sam taka fjárfesta, segir að 20% fjármagnstekjuskattur
sem og auð legðarskattur síðustu ára hafi dregið úr sparn­
aði og bankainn stæður einstaklinga í bankakerfinu hafi
minnkað ár frá ári.
Þ
að kemur sífellt betur
í ljós, sem alltaf hefur
verið haldið fram, að
fjármagnstekju skatt­
urinn og auð legðar skatturinn,
en hann verður lagður á í
síðasta sinn í sumar, hafa dregið
úr sparnaði,“ segir Vilhjálmur
Bjarna son, alþingismaður og
fram kvæmdastjóri Samtaka
fjárfesta. „Bankainnstæður ein ­
stakl inga hafa dregist saman,
hvort heldur mælt á hlaupandi
eða föstu verðlagi.“
Vilhjálmur segir að bankainn ­
stæður hafi aukist verulega í lok
ársins þegar fé var fært af m.a.
peningamarkaðssjóðum yfir á
hefðbundna bankareikninga, sem
og þegar einhverjir náðu að selja
hlutabréf í tíma og koma fénu
í skjól innan bankanna. „Eina
brjóst vörn sparifjáreigandans í
bankakerfinu var lengi vel verð ­
tryggð innlán,“ segir Vilhjálmur.
Núverandi ríkisstjórn ákvað
síðastliðið haust að framlengja
ekki auðlegðarskattinn og
verð ur skatturinn því lagður á í
síðasta sinn á komandi sumri.
„Þessi skattur hefur frá byrjun
verið mjög umdeildur og þótt
ósanngjarn. Það var ríkisstjórn
Jóhönnu Sigurðardóttur sem
kom auðlegðarskattinum á
árið 2010 og var lagt upp með
að um tímabundinn skatt yrði
að ræða til fjögurra ára. Engu að
síður undraðist ég hve margir
gagnrýndu það hart þegar þessi
tímabundni skattur vinstri stjórn ­
arinnar var ekki fram lengd ur
– og hrópuðu eftir það að hann
yrði áfram.“ Vilhjálmur segir að
fjármála kerfið sé hluti af innviðum
sér hvers samfélags. Miðlun fjár ­
magns frá lánveitendum til lán ­
taka með skilvirkum hætti sé einn
af grundvallarþáttum kerfisins.
„Lánveitendur, þ.e. sparifjár­
eigendur, vilja ávaxta fé sitt í
skamman tíma eða lengur og
vilja að sjálfsögðu fá gjald fyrir
það. Þetta gjald heitir vextir.“
Að sögn Vilhjálms grundvallast
vextir á nokkrum þáttum og sé
þessa helst að nefna:
• Raunvexti vegna seinkunar
á neyslu og hamingju.
• Verðbólguálag til að standa
jafnt að vígi vegna óvissu
um verðlagsþróun.
• Áhættuálag vegna
útlánataps.
• Álag vegna óþæginda af
bindingu.
• Álag vegna skattlagningar á
vaxtatekjur og eignarskatts,
eins og „auðlegðarskatts“.
Vilhjálmur segir ennfremur að
það hafi verið óheillaskref hjá
síðustu ríkisstjórn að tvöfalda
fjármagnstekjuskattinn og hækka
hann í skrefum úr 10% í 20%.
Hann segir að hækkunin hafi
verið í nokkrum skrefum.
fjármagnstekjuskattur
Skattlagning fjáreignatekna
einstaklinga utan rekstrar hefur
þróast sem hér segir:
• 10% af fjáreignatekjum; til
30. júní 2009
• 15% af fjáreignatekjum;
frá 1. júlí 2009 til 31. des.
2009
• 18% af fjáreignatekjum;
frá 1. jan. 2010 til 31. des.
2010
• 20% af fjáreignatekjum;
frá 1. jan. 2011 –
Eignarskattur var afnuminn
hér á landi um 2000 en það voru
síðustu leifar af tíund frá 1097.
Tíund var í raun 1% eignar skattur.
Auðlegðarskattur
„Auðlegðarskattur“ hefur þróast
sem hér segir:
• Á eignir í árslok 2009 –
1,25% af auðlegðar skatts ­
stofni einstaklings yfir kr.
90.000.000 og hjóna yfir kr.
120.000.000.
• Á eignir í árslok 2010 – 1,5%
af auðlegðarskattsstofni ein ­
staklings yfir kr. 75.000.000
og hjóna yfir kr. 100.000.000.
• Á eignir í árslok 2011, 2012
og 2013 –
• 1,5% af auðlegðarskatts ­
stofni einstaklings yfir
kr. 75.000.000 að kr.
150.000.000 og hjóna
yfir kr. 100.000.000 að kr.
200.000.000.
• 2% af því sem umfram er kr.
150.000.000 hjá einstaklingi
og kr. 200.000.000 af sam ­
eiginlegum auðlegðar skatts ­
stofni hjóna.
„Hin stóra spurning varðandi
„auðlegðarskatt“ er hvenær
skatt lagning verður eignarnám.
Þegar skattlagning er orðin
meiri en 100% af tekjum er hægt
að tala um eignarnám,“ segir
Vilhjálmur.
„Til viðbótar við skattlagningu
sem hér er lýst bættist við 0,376%
skattur á skuldir fjármála fyrir ­
tækja um síðustu áramót. Bankar
innheimta þennan skatt en það
eru viðskiptavinir bankanna sem
greiða hann. Þetta er auk inn
kostnaður fyrir bankana sem
lendir annaðhvort á lántak end ­
um eða lánveitendum; spari ­
fjáreigendum, – en líklegast á
báðum þessum hópum.“
Þegar fjármagnstekjuskattur
var lagður á árið 1995 var skatt ­
hlutfallið ákveðið 10% vegna
þess augljósa vandamáls að
það var ekki hægt að aðskilja
raunvexti og verðbólguálag. Í
lítilli verðbólgu verður skatt ­
lagning mjög nærri skatthlutfalli
af launatekjum.
Svona skattlagning á sparifé,
sem ég hef lýst hér, ber það með
sér að sparifjáreign einstaklinga
sé efnahagsvandamál sem sporna
þurfi gegn. Svo er augljóslega
ekki. Skattlagningin er að mínu
mati rányrkja og eignarnám.“
Skatturinn vegur að sparnaði
Sparifé einstaklinga rýrnar af skattlagningu:
TexTi: jón G. HauKsson / Mynd: Geir ólafsson o.fl.
Raunv
extir 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18% 20%
1% 59,22% 96,92% 133,21% 168,15% 201,82% 234,29% 265,61% 295,86% 325,08% 353,33%
2% 39,61% 58,46% 76,60% 94,07% 110,91% 127,14% 142,81% 157,93% 172,54% 186,67%
3% 33,07% 45,64% 57,74% 69,38% 80,61% 91,43% 101,87% 111,95% 121,69% 131,11%
4% 29,80% 39,23% 48,30% 57,04% 65,45% 73,57% 81,40% 88,97% 96,27% 103,33%
5% 27,84% 35,38% 42,64% 49,63% 56,36% 62,86% 69,12% 75,17% 81,02% 86,67%
6% 26,54% 32,82% 38,87% 44,69% 50,30% 55,71% 60,94% 65,98% 70,85% 75,56%
7% 25,60% 30,99% 36,17% 41,16% 45,97% 50,61% 55,09% 59,41% 63,58% 67,62%
8% 24,90% 29,62% 34,15% 38,52% 42,73% 46,79% 50,70% 54,48% 58,14% 61,67%
9% 24,36% 28,55% 32,58% 36,46% 40,20% 43,81% 47,29% 50,65% 53,90% 57,04%
10% 23,92% 27,69% 31,32% 34,81% 38,18% 41,43% 44,56% 47,59% 50,51% 53,33%
Verðbólga
Skatthlutfall fjáreignatekna miðað við mismunandi
raunvexti og verðbólgu og 20% fjáreignatekjuskattSkatthlutfall fjáreignatekna miðað við mismunandi raunvexti og verðbólgu og 20% fjáreignatekjuskatt.
raunvextir
Rauði liturinn táknar hreina eignaupptöku.
Vilhjálmur Bjarnason, alþingis­
maður og framkvæmdastjóri
Sam taka fjárfesta.