Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2008, Blaðsíða 24

XVIII. ÞING FÉLAGS ÍSLENSKRA LYFLÆKNA
FYLGIRIT 57
E 24 Styrkur ómega-3 fjölómettaðra fitusýra í blóði og
tíðni gáttatifs eftir opna hjartaskurðaðgerð
Ragnhildur Heiðarsdóttir1, Ólafur Skúli Indriðason2, Davíð O. Amar2,
Bjarni Torfason3, Runólfur Pálsson2, Viðar Öm Eðvarðsson4 * * * * *, Gizur
Gottskálksson2, Guðrún V. Skúladóttir1
’Lífeðlisfræðistofnun, læknadeild HÍ, 2lyflæknasviði 1,3skurðlæknasviði,
4Bamaspítala Hringsins, Landspítala
davidar<Slandspitali.is olasi@landspitali.is
Inngangur: Gáttatif er þekktur fylgikvilli eftir opna hjartaað-
gerð. Rannsóknir sýna að bólgumyndun geti átt þar hlut að
máli og að meðferð með ómega-3 fjölómettuðum fitusýrum
gæti minnkað tíðni gáttatifs eftir slíka aðgerð. Markmið rann-
sóknarinnar var að kanna sambandið milli tilkomu gáttatifs eftir
opna hjartaaðgerð og styrks ómega-3 fjölómettaðra fitusýra og C
reactive protein (CRP) í blóði.
Efniviður og aðferðir: Tekin voru blóðsýni úr sjúklingum er
taka þátt í slembiraðaðri, blindaðri, lyfleysustýrðri rannsókn
á ómega-3 fjölómettuðum fitusýrum til að fyrirbyggja gáttatif
eftir opna hjartaaðgerð. Styrkur ómega-3 fjölómettaðra fitusýra í
fosfólípíðum blóðs á aðgerðardegi var mældur ásamt styrk CRP
eftir aðgerð. Fylgst var með sjúklingum í hjartarafsjá og tilfelli
gáttatifs sem stóðu lengur en fimm mínútur skráð.
Niðurstöður: Fjörtíu og einn sjúklingur hefur verið tekinn í
rannsóknina. Gáttatif greindist hjá 26 (63,4%, 18 karlar), að með-
altali 2,8 dögum eftir aðgerð. Einþátta greining (Mann-Whitney
próf) sýndi að þeir sem fengu gáttatif voru eldri, 70 (46-78)
á móti 66 (50-77) ára (p=0,02) og með hærri styrk af heildar
ómega-3 fjölómettuðum fitusýrum, 128 (75-194) á móti 96 (68-
242) pg/ml (p=0,02), eicosapentaenoic acid (EPA) (20:5n-3),
39 (16-84) á móti 25 (9-53) pg/ml (p=0,02), DHA (22:6n-3), 72
(51-105) á móti 57 (36-76) pg/ml (p=0,001), samanborið við þá
sem ekki fengu gáttatif. Hæsta gildi CRP eftir aðgerð var ekki
marktækt hærra meðal sjúklinga með gáttatif, 208 (87-312) á
móti 195 (55-279) mg/L (p=0,08) við einþátta greiningu. Hins
vegar sýndi fjölþátta lógistísk aðhvarfsgreining marktæka
fylgni gáttatifs við aldur, OR 1,11 (95% öryggismörk 1,02-1,20),
og styrk CRP, OR 1,01 (1,00-1,02), en ekki við styrk ómega-3
fjölómettaðra fitusýra.
Alyktanir: Þessar frumniðurstöður benda til þess að tilkoma
gáttatifs eftir opna hjartaskurðaðgerð tengist hækkandi aldri og
bólguþáttum. Aukinn styrkur ómega-3 fjölómettaðra fitusýra
virðist ekki tengjast fækkun gáttatifstilfella.
E 25 Djúpar sýkingar í bringubeinsskurði eftir opnar
hjartaskurðaðgerðir á íslandi
Steinn Steingrímsson', Tómas Guðbjartsson12, Karl G. Kristinsson1'2-3,
Magnús Gottfreðsson1'4
'Læknadeild HÍ, 2hjarta- og lungnaskurðdeild, 3sýklafræðideild,
4smitsjúkdómdeild Landspítala
magnusgo@iandspitaii.is
Inngangur: Sýking í bringubeinsskurði er alvarlegur fylgikvilli
opinna hjartaskurðaðgerða og greinist í 1-8% tilfella samkvæmt
erlendum rannsóknum. Markmið þessarar rannsóknar var að
kanna tíðni og áhættuþætti þessara sýkinga hér á landi.
24 LÆKNAblaðið 2008/94
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er afturvirk og náði til
allra fullorðinna sem gengust undir opnar hjartaskurðaðgerðir
á íslandi 1997-2004, samtals 1650 einstaklinga. Upplýsingar
fengust úr sjúkra- og aðgerðarskrám. Fyrir sérhvern sjúkling
með sýkingu voru valdir fjórir sjúklingar í samanburðarhóp
sem gengist höfðu undir hjartaskurðaðgerð á sama tímabili.
Hóparnir voru borrdr saman með tilliti til ýmissa áhættuþátta
og fjölbreytugreining notuð til að meta áhættuþætti fyrir sýk-
ingu. Einnig var gangur eftir aðgerð kannaður, lífshorfur, rækt-
unarsvör og meðferð.
Niðurstöður: Alls greindist 41 sjúklingur (2,5%) með sýkingu en
ekki reyndist marktækur munur á sýkingartíðni milli ára á þessu
átta ára tímabili. Algengustu sýkingavaldar voru Staphylococcus
aureus (37%) og kóagúlasa-neikvæðir stafýlókokkar (34%).
Hóparnir voru sambærilegir hvað varðar kynjahlutföll, líkams-
þyngdarstuðul og ábendingu fyrir aðgerð. Legutími (43 á móti
10 dögum, p<0,001) og lengd meðferðar í öndunarvél var mark-
tækt lengri hjá sýkingarhópnum. í þessum hópi sást einnig til-
hneiging til fleiri dauðsfalla á sjúkrahúsi (10% á móti 4%, ns) og
eins árs lífshorfur voru marktækt lakari en hjá viðmiðunarhópi
(83% á móti 95%, p=0,01). Fjölbreytugreining sýndi að sterk-
ustu sjálfstæðu áhættuþættimir fyrir sýkingu voru heilablóðfall
(OR=5,l), útæðasjúkdómar (OR=5), enduraðgerð vegna blæð-
inga (OR=4,7), meðferð með bólgueyðandi stemm (OR=4,3) og
reykingar (OR=3,7).
Alyktanir: Tíðni bringubeins- og miðmætissýkinga á íslandi
(2,5%) er sambærileg við nágrannalöndin, einnig áhættuþættir
og dánarhlutfall sem þó er umtalsvert (17,1%).
E 26 Klínísk og sameindafræðileg faraldsfræði meticillín
ónæmra Staphylococcus aureus (MÓSA) á íslandi árin
2000-2007
Barbara Holzknecht1, Ólafur Guðlaugsson1-2, Hjördís Harðardóttir3,
Gunnsteinn Haraldsson3, Karl G. Kristinsson3
’Lyflæknasviði, 2sýkingavarnadeild, 3sýklafræðideild Landspítala
barbarah@web.de
Inngangur: Á undanförnum árum hefur faraldsfræði meticillín
ónæmra Staphylococcus aureus (MÓSA) erlendis verið að breytast
frá því að vera dæmigerð spítalasýking í það að eiga í ríkari
mæli uppruna sinn úti í samfélaginu.
Efniviður og aðferðir: Safnað var sýklafræðilegum og klínísk-
um upplýsingum um öll MÓSA tifelli á rannsóknartímabilinu.
Af stofnunum vom 94% aðgengilegir til sameindafræðilegrar
greiningar.
Niðurstöður: Sýking og/eða sýklun af völdum MÓSA greind-
ist hjá 192 einstaklingum (árlegt nýgengi 2,5-16). Sýkingar voru
57,8% og 80,2% þeirra húð- og mjúkvefjasýkingar. Á tímabilinu
2000 til 2003 tilheyrði meirihluti tilfella (48 af 87) tveimur
heilbrigðiskerfistengdum faröldrum. Síðustu árin einkennd-
ust af hækkandi tíðni tilfella sem ekki voru tengd faröldrum
og uppgötvuðust í samfélaginu. Pulsed-field gel electrophoresis
(PFGE-) greining 176 stofna sýndi fram á 67 mismunandi klóna.
Tveir faraldrar, 19 hópar (clusters) og 46 stök tilfelli fundust.
Hvorugur faraldsklónanna fannst utan faraldstímabils. Stór
A