Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2008, Blaðsíða 36
XVIII. ÞING FÉLAGS ÍSLENSKRA LYFLÆKNA
FYLGIRIT 57
til rannsókna. Þeir svöruðu spurningalista um heilsufar og lyfja-
notkun og komu til viðtals þar sem við mældum blóðþrýsting,
hæð og þyngd og fengum blóð- og þ vagsýni. Lokaeftirfylgdartfmi
var við andlát eða í mars 2008. Við könnuðum tengsl blóðþrýst-
ings við útkomu með % prófi eða lógistískri aðhvarfsgreiningu.
Niðurstöður: Við höfum fundið 112 einstaklinga (47 karla) fyrir
rannsóknina. Meðalaldur við innlögn var 15+1,8 ár og með-
alblóðþrýstingur 126/79. Höfðu 46 slagbilsþrýsting yfir 90.
prósentustigi (%) og 35 yfir 95% en í lagbilsþrýstingi voru 50
yfir 90% og 33 yfir 95%. Meðalaldur við eftirfylgni var 58±4,9
ár. Ellefu höfðu látist (fimm karlar), 43 greinst með háan blóð-
þrýsting (21 karl), 11 kransæðasjúkdóm (níu karlar), fimm
með öralbúmínmigu og tveir voru með reiknaðan gaukulsíun-
arhraða (rGSH) <60 ml/mín/1,73 m2. Meðal rGSH var 81±15
ml/mín/1,73 m2 og meðal blóðþrýstingur 133/75. Við fundum
takmarkaða fylgni útkomubreyta við upphaflegan blóðþrýst-
ing. Háþrýstingur við eftirfylgni sýndi nær marktæka fylgni
við slagbilsblóðþrýsting í upphafi (P=0,07) og tilvist kransæða-
sjúkdóms sýndi marktæka fylgni við púlsþrýsting í upphafi
(P=0,04).
Ályktanir: Niðurstöðurnar benda til að tengsl geti verið milli
slagbilsþrýstings eða púlsþrýstings á unglingsaldri og háþrýst-
ings- og hjartasjúkdóma seinna á ævinni. Smæð rannsóknarinn-
ar og blóðþrýstingshækkun samfara álagi við innlögn á sjúkra-
hús geta þó skekkt niðurstöður og þarf að skoða í stærra þýði.
V 25 Þróun langvinns nýrnasjúkdóms í almennu þýði
Ólafur Skúli Indriðason', Ólöf Viktorsdóttir', Thor Aspelund13, Margrét
Birna Andrésdóttiru, Vilmundur Guðnason2-4, Runólfur Pálsson1'4
‘Lyflæknasviði I Landspítala, 2Hjartavernd, 3stærðfræðideild, 4læknadeild
HÍ
olasi@landspitali. is
Inngangur: Ný skilgreining og aukin þekking á langvinnum
nýrnasjúkdómi (LNS) hafa leitt til þess að fleiri greinast með
nýrnasjúkdóm en áður. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna
sjúkdómsframvindu meðal einstaklinga með langvinnan nýma-
sjúkdóm.
Efniviður og aðferðir: í hóprannsókn Hjartaverndar uppfylltu
548 karlar og 1131 kona skilyrði fyrir greiningu um langvinnan
nýrnasjúkdóm; reiknaður gaukulsíunarhraði (rGSH) <60 ml/
mín/1,73 m2 og/eða próteinmiga. Við leituðum í sjúkraskrám
Hjartavemdar og heilbrigðisstofnana á höfuðborgarsvæðinu til
að firtna nýrri kreatínínmælingar fyrir þessa einstaklinga og not-
uðum þær til að meta hnignun rGSH í ml/mín/1,73 m2 yfir 10
ár. Við skiptum einstaklingum í hópa eftir kyni, tilvist prótein-
migu og rGSH undir eða yfir 60. Sem viðmiðunarhóp notuðum
við einstaklinga með rGSH >60, án próteinmigu og að minnsta
kosti tvær fyrirliggjandi kreatínínmælingar hjá Hjartavernd.
Niðurstöður: Við höfum fundið kreatínínmælingar fyrir 479
(87%) karla og 1003 (88%) konur með langvinnan nýmasjúkdóm
og 3215 karla og 2545 konur án langvinns nýrnasjúkdóms. Meðal
einstaklinga án sjúkdómsins var hnignun rGSH að meðaltali 3,8
ml/mín/1,73 m2 yfir 10 ár hjá konum en 4,9 hjá körlum. Engin
hnignun fannst hjá þeim sem voru með rGSH <60 án prótein-
36 LÆKNAblaðið 2008/94
migu því meðaltalslækkun var 0,1 ml/mín/1,73 m2 yfir 10 ár hjá
konum (N=903) og -0,3 hjá körlum (N=253). Meðal einstaklinga
með próteinmigu var hnignun rGSH mun meiri en hinna sem
ekki höfðu próteinmigu og var sá munur marktækur (p<0,001)
hjá öllum hópum nema konum með rGSH <60 (P=0,21) en fáar
voru með próteinmigu í þeim hópi.
Ályktanir: Próteinmiga virðist tengjast hraðari hnignun rGSH
bæði meðal einstaklinga með skerta og eðlilega nýrnastarfsemi.
Hins vegar virðast flestir þeirra sem eingöngu greinast með
langvinnan nýrnasjúkdóm vegna rGSH mælingar <60 hafa
stöðuga nýrnastarfsemi til langs tíma, en þörf er að kanna betur
tengsl sjúkdómsframvindu og undirliggjandi áhættuþátta.
V 26 Nýtt form bráðrar nýrnabilunar
Helga Margrét Skúladóttir, Margrét Birna Andrésdóttir, Margrét
Árnadóttir
Lyflæknasviði Landspítala
helgam@lsh.is
Inngangur: Að undanfömu hafa nýmalæknar á Landspítala
tekið eftir sérkennilegu formi bráðrar nýrnabilunar hjá ungu
fólki (nýmabilun x). Hún einkennist af kreatínínhækkun
og svæsnum verkjum í baki eða kviði ásamt nýlegri neyslu
bólgueyðandi lyfja og/eða áfengis án annarra augljósra orsaka
nýrnabilunar. Þessu formi nýmabilunar hafa sáralítil skil verið
gerð. Rannsóknin miðaði að því að kanna hversu margir lögð-
ust inn á Landspítala með nýmabilun x síðustu 10 árin og að
kortleggja klínísku myndina betur.
Efniviður og aðferðir: Farið var yfir sjúkraskrár sjúklinga á aldr-
inum 18-41 árs sem fengið höfði greininguna bráð nýmabilun
(N17) á tímabilinu 1998-2007. Aldur, kyn og orsök nýmabilunar
var skráð og farið nánar yfir sögu og rannsóknarniðurstöður
þeirra sjúklinga sem féllu undir ofangreinda skilgreiningu á
nýrnabilun x.
Niðurstöður: Af 106 sjúklingum reyndist 21 hafa nýrnabilun x
(20%). Meðalaldur sjúklinga með nýrnabilun x var 26±5 ár en
annarra sjúklinga 30±7 ár (p<0,05). Karlar voru í meirihluta í
báðum hópum (18/21 og 59/86) en ekki var marktækur kynja-
munur milli hópa. Sjúklingar með nýrnabilun x leituðu jafnan
læknis vegna verkja í baki eða kviði. Þeir höfðu yfirleitt tekið lít-
inn skammt af bólgueyðandi lyfi, oftast íbúprófeni, eftir áfeng-
isneyslu. Nýmabilunin gekk sjálfkrafa yfir á fáum vikum.
Ályktanir: Nýrnabilun x er hlutfallslega algengt form bráðrar
nýrnabilunar hjá ungu fólki á íslandi. Hún hefur ekki verið
útskýrð nákvæmlega og það ekki vitað hvort gaukulsíunarhraði
nær sér að fullu á eftir. Læknar þurfa að þekkja þessa sjúkdóms-
mynd því ekki er nauðsynlegt að gera miklar rannsóknir á
hinum dæmigerða sjúklingi. Sá boðskapur þarf að berast til
almennings að bólgueyðandi lyf sem tekin em við timburmönn-
um geti valdið bráðri nýmabilun.
J