Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2008, Blaðsíða 42

XVIII. ÞING FELAGS ISLENSKRA LYFLÆKNA
FYLGIRIT 57
V 40 Fækkun dauðsfalla eftir kransæðastíflu á íslandi á
síðastliðnum tuttugu árum
Bergrós Kristín Jóhannesdóttir', Jón M. Kristjánsson2, Sigurpáll S.
Scheving3, Þórarinn Guðnason3, Karl Andersen13
'Læknadeild HÍ, 2háskólasjúkrahúsinu í Lundi, Svíþjóð, 3Landspítala
bkjl@hi.is
Inngangur: Á síðustu tveimur áratugum hefur meðferð sjúk-
linga með bráða kransæðastíflu tekið miklum breytingum. I
byrjun níunda áratugarins var aðallega beitt stuðningsmeðferð
og lítið sem ekkert inngrip af hálfu lækna. í dag hefur meðferð-
arúrræðum fjölgað til muna með tilkomu nýrra segaleysandi og
blóðþynnandi lyfja og aðgerða á borð við kransæðavíkkanir og
hjáveituaðgerðir. Markmið rannsóknarinnar var að meta heild-
aráhrif þessara breytinga á meðferð og dánartíðni sjúklinga
með kransæðastíflu með ST hækkun (STEMI) á síðastliðnum 20
árum.
Efniviður og aðferðir: Safnað var upplýsingum úr sjúkraskrám
allra sjúklinga sem lögðust inn á sjúkrahúsin í Reykjavík á
almanaksárunum 1986,1996 og 2006. Skráðar voru upplýsingar
um áhættuþætti og meðferð sjúklinga fyrir og eftir innlögn og
fylgst var með afdrifum þeirra einu ári eftir útskrift.
Niðurstöður: Rannsóknin náði til samtals 903 sjúklinga með
STEMI, 335 árið 1986, 351 árið 1996 og 217 árið 2006. Konur
voru 277 (31%) og karlar 626 (69%). Helstu áhættuþættir voru
háþrýstingur (48%), ættarsaga (50%) og sykursýki (16%).
Dánartíðni á fyrsta ári eftir kransæðastíflu lækkaði um 42% á
tímabilinu. Hún fór úr 26,3% árið 1986 í 15,2% árið 2006 (p<0,01).
Dauðsföllum meðal karla fækkaði um 43% en kvenna um 38%.
Yfir tímabilið var dánartíðni kvenna hærri (24,9%) miðað við
karla (19,3%; p=0,06).
Ályktanir: Töluverð fækkun hefur orðið á fjölda greindra STEMI
tilfella á síðastliðnum 20 árum. Þá hefur orðið marktæk lækkirn
á heildardánartíðni á fyrsta ári eftir kransæðastíflu. Dánartíðni
kvenna virðist hærri en karla en hún hefur þó einnig lækkað á
rannsóknartímabilinu.
V 41 Notkun ígrædds taktnema til greiningar á orsökum
yfirliða og hjartsláttaróþæginda
Guðrún Reimarsdóttir1, Davíð O. Amar1-2
'Lyflæknasviði 1,2slysa- og bráðasviði Landspítala
davidar@landspitali. is
Inngangur: Það getur verið vandasamt að greina orsakir yf-
irliða og hjartsláttaróþæginda, sér í lagi ef einkenni eru fátíð.
ígræddur taktnemi (implantable loop recorder - Reveal) er nýj-
ung þar sem hjartataktur er stöðugt vaktaður og frávik skráð í
minni tækisins. Taktnemanum er komið fyrir undir húð á brjóst-
kassa en ekki er þörf á neinum leiðslum til hjartans. Tilgangur
þessarar samantektar var að kanna ávinning af notkun taktnema
hérlendis.
Efniviður og aðferðir: Gögn 10 sjúklinga, sem hafa haft ígrædd-
an taktnema hérlendis, voru skoðuð á afturskyggnan hátt.
Upplýsingar varðandi niðurstöður skráningar á hjartatakti eru
geymdar í gangráðseftirliti á Landspítalanum.
Niðurstöður: Um var að ræða sex karla og fjórar konur, með-
alaldur 56,5 ár (23-86 ára), og höfðu átta þeirra óútskýrð yfirlið
og tvö hjartsláttaróþægindi með svimatilfinningu. Hjá fimm
greindust takttruflanir samhliða einkennum sem töldust full-
nægjandi skýring á þeim. Þar af voru tveir með ofanslegla-
hraðtakt, tveir með hægatakt og einn með sleglahraðtakt. Hjá
þremur sást ekki nein takttruflun á meðan á yfirliðaköstum stóð
og hjartsláttartruflun því útilokuð sem orsök yfirliða. Einn sjúk-
lingur fékk ekki einkenni meðan hann hafði tækið og hjá öðrum
var yfirskynjun á T-bylgju sem truflaði skráningu verulega. Hjá
þeim sem höfðu tækið allan líftíma rafhlöðunnar entist hún að
meðaltali 17 mánuði. Einn sjúklingur fékk húðsýkingu um það
bil ári eftir ígræðslu og var tækið fjarlægt auk þess sem hann var
meðhöndlaður með sýklalyfi.
Ályktanir: Upphafsreynsla af notkun ígrædds taktnema hér-
lendis er góð. Tækið hefur reynst gagnlegt til að bæði greina og
í vissum tilfellum útiloka hjartsláttartruflanir sem orsök yfirliða
og hjartsláttaróþæginda.
V 42 Endurlífgun á sjúkrahúsi, skipulag, umfang og
árangur á Landspítalanum
Bylgja Kæmested12, Gísli E. Haraldsson1-3, Jón Baldursson1-3, Davíð O.
Amar1'23
'Endurlífgunarnefnd, 2lyflæknasviði 1,3slysa- og bráðasviði Landspítala
davidar@landspitali.is bylgjak@landspitali.is
Inngangur: Árangur endurlífgunar á Landspítala hefur ekki
verið þekktur. Tilgangur þessarar rannsóknar var að meta
umfang og árangur þessarar starfsemi á Landspítala.
Efniviður og aðferðir: Á Landspítala eru starfandi tvö end-
urlífgunarteymi, eitt við Hringbraut og eitt í Fossvogi. Hvort
teymi skipa fjórir læknar og einn hjúkrunarfræðingur. Frá því
í ársbyrjum 2006 hafa skýrslur um endurlífgunartilraunir verið
fylltar út jafnharðan samkvæmt svokölluðum Utstein staðli.
Niðurstöður: Á árunum 2006-2007 voru alls 311 útköll end-
urlífgunarteyma vegna bráðra uppákoma, þar af 113 í Fossvogi
og 198 við Hringbraut. Af þessum útköllum var þörf á fullri
endurlífgun í 82 tilfellum (26%). Endurlífgun bar árangur hjá 57
sjúklingum (71%). Af þessum 57 voru 25 (43%) á lífi eftir eitt ár.
Meðalaldur sjúklinga sem fóru í hjartastopp var 71 ár. Um 63%
þeirra sem fóru í hjartastopp voru karlar. Rafleysa og rafvirkni
án dæluvirkni voru upphafstaktar hjá 38 sjúklingum (46%) við
komu endurlífgunarteymis. Endurlífgun tókst hjá 19 þeirra
(50%) en eftir 12 mánuði voru aðeins þrír (16%) á lífi. Tuttugu
og einn (26%) sjúklingur var með sleglatif eða sleglahraðtakt
án blóðflæðis (VF/VT) en hjá nær öllum (95%) bar endurlífgun
árangur og 12 (60 %) voru lifandi að ári liðnu. Af þeim sem fóru
í hjartastopp þar var endurlífgun árangursrík í 76% tilvikum
samanborið við 67% þeirra sem fóru í hjartastopp á almennum
legudeildum. Hjá þeim sem fóru í hjartastopp á þræðingarstofu
var upphafsárangur 88%. í 73% tilfella reyndust sjúklingar hafa
fengið grunnendurlífgun af starfsmönnum deildar í upphafi.
Ályktanir: Þessar frumniðurstöður eru ágætar þegar mið er
tekið af sambærilegum árangri í nágrannalöndunum. Lifun
42 LÆKNAblaðið 2008/94