Iðnaðarmál - 01.02.1969, Blaðsíða 21
en frysting með eldri aðferðum, er
það þó ekki alltaf reyndin, t. d. næst
litlu betri árangur við frystingu á
stykkjum, sem eru þykkri en 4 cm.
Olíklegt er, að frysting með fljót-
andi köfnunarefni eigi eftir að út-
rýma eldri aðferðum, en líklegt er,
að hún verði notuð í auknum mæli
til frystingar á matvælum, sem erfitt
er að frysta með eldri aðferðum, svo
sem jarðarberjum og sveppum. Einn-
ig er líklegt, að hún verði notuð við
frystingu á rækjum og skelfiski og til-
búnum réttum.
Kæling með fljótandi lofti eða
köfnunarefni er afar handhæg, og
hefur notkun aðferðarinnar aukizt
mjög ört.
Frumvarp að . . .
Framh. af 2. bls.
Byggingartækniráð IMSI hvetur
alla þá, sem fá þetta frumvarp að
ÍST 10 til umsagnar, að kanna það
rækilega og koma rökstuddum tillög-
um um endurbætur á framfæri, áður
en frestur rennur út. Þá skal þess
getið, að steypustöðlunarnefnd er
það ekki síður gagnlegt að heyra álit
þeirra, sem samþykkir eru frumvarp-
inu óbreyttu.
Frestur til að skila gagnrýni er til
15. júní 1969. Umsögn um frum-
varpið skal senda Iðnaðarmálastofn-
un Islands, Skipholti 37, Reykjavík,
en þar eru einnig afhent eintök af
frumvarpinu þeim, sem þess óska.
H. J.
Önnur stöðlunarstarfsemi
Framh. af 2. bls.
Aðrir nefndarmenn eru Hilmar Ól-
afsson, arkitekt, og Sigurgeir Guð-
mundsson, skólastjóri.
Mátkerfisnefnd. Nefndin hefur unn-
ið að gerð bæklings um alþjóðlegt
stærðamát, sem í vaxandi mæli er
notað í hyggingariðnaðinum, svo-
nefnt Mátkerfi ABC. Þá vinnur
nefndin að gerð staðla um mátkerfið,
hönnunarmát og salarhæð. Formaður
nefndarinnar er Þór Benediktsson,
verkfræðingur.
Glugganefnd. Nefndin vinnur að
Árið 1966 voru hátt á 4. þúsund
kælieiningar í notkun, sem notuðu
fljótandi loft eða köfnunarefni, flest-
ar í Bandaríkjunum, en um 600 í
Evrópu.
Heimildir:
Handbok i Kemisk Teknologi, Natur og
Kultur, Stockholm 1947.
Scientific American, April 1965.
Nordisk Mejeritidskrift nr. 6, 8, 11 og 12,
1963.
Kulde nr. 3, 1966.
Upplýsingar frá: Slagteriernes Forsögslab.,
Roskilde, Danmark; British Oxygen Co.,
Middlesex, Brit.; Phillips Gloelampen-
fabrieken, Einhoven, Holland.
gerð staðla um gæðakröfur glugga-
efnis, glerjun glugga, gluggaprófíla
og gluggastærðir. Formaður nefndar-
innar er Sveinn K. Sveinsson, verk-
fræðingur.
Merkingar raflagnateikninga. Skip-
an nefndar er í undirbúningi.
H. J.
Umbúöasamkeppni
Framh. af 20. bls.
Hagkvœmni í flutningi: Hér skal
meta, hve þægilegar umbúðirnar eru
í flutningi frá birgðageymslu til
flutningatækis og hvernig þær nýta
mismunandi flutningtæki.
Endurnotkun: Athuga skal, hvort
hægt er að nota umbúðirnar oftar en
einu sinni, og ef svo er, hversu oft
og vel þær falla til slíkra nota.
JJpplýsingar: Hér skal gæta að því,
hvort þeirra upplýsinga, sem koma
við flytjanda eða þeim, sem geyma
vöruna, sé getið nægilega skýrt á um-
búðunum (t. d. brothætt, eldfimt o.
s. frv.).
í umsögn dómnefndar kemur eftir-
farandi meðal annars fram: „I mörg-
um tilfellum var hönnun mjög áfátt.
Þeir möguleikar, sem efni umbúð-
anna og tæknileg geta umbúðafram-
leiðanda bjóða upp á, ekki nýttir.
Skreyting, þ. e. stafagerð, litaval og
hlutföll háð tilviljun eða að öðru
leyti ekki vel leyst. Ekki verður alltaf
séð, að innihald og val umbúðateg-
unda eða gerð miða (etikett) standi
í rökréttu samhengi.
Það virðist nokkuð áberandi, að
nauðsynlegum og sjálfsögðum upp-
lýsingum um innihald, efnasamsetn-
ingu, magn og notkun er áfátt. Þessi
vöntun upplýsinga er einkum áber-
andi, þar sem sama vörutegund er
pökkuð í sambærilegar umbúðir fyr-
ir erlendan markað með tæmandi
upplýsingum, en fyrir heimamarkað
eru þær annaðhvort ekki fyrir hendi
eða ófullnægjandi. Tilhneiging til
notkunar erlendra texta og vöruheita
virðist nokkuð áberandi. Dómnefndin
hefur að vísu ekki látið slíkt hafa
áhrif á niðurstöður sínar, en vill
vekja athygli á vissum mótsögnum,
sem í þessu felast, þegar um íslenzk-
an iðnað er að ræða, á heimamark-
aði.
I nokkrum tilvikum, þar sem öll
skilyrði voru fyrir hendi að gera
góðar umbúðir, var prenttækni á-
bótavant eða að frágangur bar ekki
vott um nægilega natni.
í öðrum þáttum virtust gæði um-
búðanna jafnari, t. d. varðandi
birgðahald, hagkvæmni og vernd“.
Umbúðasamkeppni þessi er eftir
því, sem næst verður komizt, fyrsta
samkeppnin á íslandi, sem efnt er til
með það fyrir augum að leggja á-
herzlu á nauðsyn hönnunar fyrir
iðnaðinn. Hún er hvatning þeim, sem
að hönnun vinna, og sennilega ekki
síður framleiðendum, sem hafa lagt
alúð við umbúðir vöru sinnar.
Iðnaðarrannsóknir
Framh. aí 11. bls.
tryggja og sameina mestu vörugæði
og lægstan framleiðslukostnað.
Með aukinni samkeppni við erlend-
an iðnað verða rannsóknir ízlenzk-
um iðnaði óhjákvæmilegar.
Rannsóknastofnun iðnaðarins
stefnir að því, að í landinu verði
ransóknaraðstaða, sem veilir íslenzk-
um iðnfyrirtækjum sömu þjónustu og
hinir erlendu keppinautar telja sig
ekki geta án verið.
IÐNAÐARMÁL
15