Frjáls verslun - 01.02.2007, Qupperneq 72

72 F R J Á L S V E R S L U N • 2 . T B L . 2 0 0 7
Á T Ö K U M V A X T A M U N
1 Á línuriti Guðmundar eru tölur allt frá
1990, en ég set hér aðeins tölur frá 1995 til að
auðvelda samanburð.
2 Á línuriti Þorvalds eru tölur allt frá 1960,
en ég set hér aðeins tölur frá 1995 til að
auðvelda samanburð.
3 Þessar tölur eru ekkert leyndarmál, og hefðu
þeir Guðmundur Ólafsson og Þorvaldur
Gylfason getað aflað sér þeirra með einu tölvu-
skeyti eða einu símtali.
Hjá Samskipum fara saman kraftur og sóknarhugur nýrrar kynslóðar og ómetanleg áratuga reynsla.
Við leggjum metnað okkar í að veita viðskiptavinum áreiðanlegar heildarlausnir á sviði flutninga um
allan heim og höfum byggt upp samhentan hóp og traust flutningakerfi sem tryggja skjóta og örugga
þjónustu jafnt innanlands sem utan.
> Saman náum við árangri – um allan heim
Skrifstofur Samskipa: Bandaríkin, Belgía, Brasilía, Danmörk, England, Eistland, Færeyjar,
Holland, Írland, Ísland, Ítalía, Kína, Lettland, Litháen, Noregur, Rússland, Skotland, Spánn,
Suður-Kórea, Svíþjóð, Úkraína, Víetnam, Þýskaland. Umboðsmenn: Finnland, Portúgal.
SAMAN NÁUM VIÐ ÁRANGRI
�
�
�
�
�
�
��
��
��
��
��
�
�
�
�
�
�
�
www.samskip.is
Hér sést, að vaxta mun ur var miklu meiri
fyrr á árum, til dæm is 4,4% árið 1995.
Hann tók að minnka við sölu bank anna árið
2002. Nú má segja, að hin við ur kennda og
al þjóð lega að ferð til að reikna út vaxta mun
banka valdi ein hverju van mati á vaxta mun
um þess ar mund ir, þar sem bank arn ir hafa
eign ast mjög mikl ar eign ir er lend is. Efna hags-
reikn ing ar þeirra hafi því stækk að mjög. Á
móti má að vísu segja, að ó víst er, að hin ar
nýju eign ir þeirra er lend is séu færð ar á mark-
aðs verði í efna hags reikn ing um. En þá má líta
á vaxta mun spari sjóð anna, því að þar trufl-
ar eng in er lend eigna mynd un mæl ing una.
Hann er líka sýnd ur á þessu línu riti. Vaxta-
mun ur spari sjóða var 5,5% 1995 og hef ur
lækk að nið ur í 3% 2005.
Nið ur stað an er því sú, að vaxta mun ur
inn- og út lána í hefð bundn um skiln ingi þess
orðs er á Ís landi um 2-3% og hef ur lækk að
tals vert, frá því að Lands bank inn og Bún að-
ar bank inn komust í hend ur einka að ila. Töl ur
þeirra Guð mund ar og Þor valds um vaxta-
mun inn- og út lána eru frá leit ar og hljóta
að hafa ver ið sett ar fram í á róð urs skyni, ekki
til upp lýs ing ar. Auð vit að stenst 15% vaxta-
mun ur ekki. Hvað veld ur því, að sum ir hafa
tek ið mark á marklaus um töl um? Önn ur
á stæð an hef ur þeg ar ver ið nefnd: Þar sem
bank arn ir stór græða, trúa sum ir því, að þeir
hljóti að okra á inn lend um við skipta vin um
sín um. Sann leik ur inn er hins veg ar sá, eins
og all ir sjá, sem rýna í reikn inga bank anna,
að þeir græða um þess ar mund ir að al lega á
vel heppn uð um um svif um er lend is. Sá banki,
sem græð ir einna mest, Straum ur-Burða rás,
stund ar raun ar eng in venju leg inn- eða út-
láns við skipti með ein stak ling um, svo að ekki
stund ar hann vaxta ok ur á heim il un um. Hin
á stæð an til þess að ein hverj ir hafa tek ið mark
á hin um frá leitu töl um þeirra Guð mund ar
og Þor valds, er, að vaxta mun ur milli Ís lands
og ann arra landa er mik ill, af því að stýri vext-
ir Seðla bank ans eru háir. Vext ir á út lán um
jafnt sem inn lán um eru því háir, þótt vaxta-
mun ur á inn- og út lán um sé ekki mik ill og
hafi lækk að hin síð ari ár.
Að lok um má velta fyr ir sér, hvers vegna
vaxta mun ur inn- og út lána var miklu meiri
áður fyrr. Ein skýr ing in er auð vit að, að sam-
keppni bank anna um við skipta vini var ekki
eins hörð áður fyrr. Þeir eru nú bet ur rekn-
ir. Önn ur skýr ing er, að út lána töp voru þá
miklu meiri, því að þá var ekki alltaf lán að
út eft ir greiðslu getu og hagn að ar von, held ur
oft eft ir stjórn mála í tök um lán þeg anna. Bank-
arn ir voru und ir á hrif um stjórn mála manna,
sem vildu halda fyr ir tækj um stuðn ings manna
sinna gang andi, hvort sem rekst ur þeirra var
arð sam ur eða ekki, og er skemmst að minn-
ast fjár aust urs ins í loð dýra rækt og fisk eldi og
fyr ir greiðslu við sam vinnu fé lög fyr ir 1991.
Venju legt fólk bar út lánatap ið, því að það
þurfti að sætta sig við mik inn vaxta mun inn-
og út lána. Sala bank anna var kaup end un um
vissu lega til stór kost legra hags bóta, eins og
sjá má af ný leg um af komu töl um, en líka öll-
um al menn ingi. Ís lenska út rás in hefði aldrei
orð ið held ur, ef bank arn ir hefðu á fram ver ið
í hönd um rík is ins.
- Hannes Hólmsteinn Gissurarson
Athugasemd
Guðmundar Ólafssonar:
Bankarnir stunda okur
Mér hefur verið boðið að gera athuga-
semdir við grein úr Vísbendingu, sem
nú skal endurprenta í þessu blaði.
Mér er að vísu ekki sérlega gefið um
endurunnið efni og ég hef svarað
athugasemdum Hannesar Hólmsteins
Gissurarsonar á öðrum vettvangi Á
Útvarpi Sögu 16. mars sl. og í frétta-
tíma Stöðvar 2 16. febrúar.
Í Silfri Egils gerði ég gögn frá Seðla-
banka að umræðuefni og tók sérstaklega
fram að þar væri um ónákvæma nálgun
að ræða, en ég hafði ítrekað reynt að
fá betri upplýsingar frá bankanum, en
ekki fengið. Reikningar mínir eru að
sönnu ófullkomnir en ekki er að sjá
að Hannes beiti fullkomnari aðferðum
enda birtir hann enga útreikninga máli
sínu til stuðnings.
Hannes virðist engan áhuga hafa á
minni afstöðu eða hinu sanna í mál-
inu, hvort bankarnir stundi okur. Til
þess að kanna það þarf að vísu engar
reiknikúnstir, þar nægir að lesa vaxta-
töflur bankanna.
Hins vegar má bankaráðsmað-
urinn í Seðlabankanum, Hannes H.
Gissurarson, ekki gleyma því, að hin
alvarlega staða í vaxtamálum á ekki síst
rætur í misheppnaðri peninga- og fjár-
málastjórn undangenginna ára.
Með virktum,
Guðmundur Ólafsson lektor.
Þorvaldur Gylfason:
„Ég hef engan áhuga á að svara þessu.“