Læknablaðið - 01.10.2014, Blaðsíða 39

LÆKNAblaðið 2014/100 535
1. Bjarnason O, Day N, Snaedal G, Tulinius H. The effect of year of birth
on the breast cancer age-incidence curve in Iceland. Int J Cancer 1974;
13: 689-96.
2. Tulinius H, Day NE, Bjarnason O, Geirsson G, Johannesson G, Liceaga
de Gonzalez MA, et al. Familial breast cancer in Iceland. Int J Cancer
1982; 29: 365-71.
3. Tulinius H, Day NE, Jóhannesson G, Bjarnason O, Gonzales M.
Reproductive factors and risk for breast cancer in Iceland. Int J Cancer
1978; 21: 724-30.
4. Tulinius H, Egilsson V, Olafsdóttir GH, Sigvaldason H. Risk of pros-
tate, ovarian, and endometrial cancer among relatives of women with
breast cancer. BMJ 1992; 305: 855-7.
5. Thorlacius S, Tryggvadottir L, Olafsdottir GH, Jonasson JG,
Ogmundsdottir HM, Tulinius H, et al. Linkage to BRCA2 region in
hereditary male breast cancer. Lancet 1995; 346: 544-5.
6. Gudmundsson J, Johannesdottir G, Bergthorsson JT, Arason A,
Ingvarsson S, Egilsson V, et al. Different tumor types from BRCA2
carriers show wild-type chromosome deletions on 13q12-q13. Cancer
Res 1995; 55: 4830-2.
7. Tavtigian SV, Simard J, Rommens J, Couch F, Shattuck-Eidens D,
Neuhausen S, et al. The complete BRCA2 gene and mutations in
chromosome 13q-linked kindreds. Nat Genet 1996; 12: 333-7.
8. Tryggvadottir L, Olafsdottir EJ, Gudlaugsdottir S, Thorlacius S,
Jonasson JG, Tulinius H, et al. BRCA2 mutation carriers, reproductive
factors and breast cancer risk. Breast Cancer Res 2003; 5: R121-8.
9. Krabbamein á Íslandi. Krabbameinsskrá Krabbameinsfélags Íslands
50 ára. Ritstjórar Jón G. Jónasson og Laufey Tryggvadóttir. Krabba-
meins félagið, Reykjavík 2004.
10. Jonasson JG, Agnarsson BA, Thorlacius S, Eyfjorð JE, Tulinius H. Male
breast cancer in Iceland. Int J Cancer 1996; 65: 446-9.
11. Tryggvadóttir L, Vidarsdóttir L, Thorgeirsson T, Jonasson JG,
Olafsdóttir EJ, Olafsdóttir GH, et al. Prostate cancer progression and
survival in BRCA2 mutation carriers. J Natl Cancer Inst 2007; 99: 929-
35.
12. Jonasson JG, Hrafnkelsson J. Nuclear DNA-analysis and prognosis
in carcinoma of the thyroid gland - A nationwide study in Iceland
on carcinomas diagnosed 1955-1990. Virchows Archiv An Int J of
Pathology 1994; 425: 349-55.
13. Snaebjornsson P, Coupe VMH, Jonasson L, van Grieken NC, Meijer
GA, Jonasson JG. pT4 stage II and III colon cancers carry the worst
prognosis in a nationwide survival analysis. Shepherd’s local
peritoneal involvement revisited. Int J Cancer 2014: 135; 467-78.
14. Kjaer SK, Tran TN, Sparen P, Tryggvadottir L, Munk C, Dasbach E, et
al. The burden of genital warts: a study of nearly 70,000 women from
the general female population in the 4 Nordic countries. J Infect Dis
2007;196: 1447-54.
15. krabbameinsskra.is/?id=utgefid_visindaefni – september 2014.
16. Amundadottir LT, Sulem P, Gudmundsson J, Helgason A, Baker A,
Agnarsson BA, et al. A common variant associated with prostate can-
cer in European and African populations. Nat Genet. 2006; 38: 652-8.
17. Wynder EL, Graham EA. Tobacco smoking as a possible etiologic
factor in bronchiogenic carcinoma. A study of six hundred and eighty-
four proved cases. JAMA 1950; 143: 329-36.
18. Doll R, Hill AB. Mortality in relation to smoking: Ten years› observa-
tions of British doctors. Br Med J 1964; 1: 1399-410.
19. Dungal N. Lung carcinoma in Iceland. Lancet 1950; 2: 245-7.
20. Sigurdsson K, Sigvaldason H. Effectiveness of cervical cancer screen-
ing in Iceland, 1964-2002: a study on trends in incidence and mortality
and the effect of risk factors. Acta Obstet Gynecol Scand 2006; 85: 343-
9.
21. Sigurdsson K, Taddeo FJ, Benediktsdottir KR, Olafsdottir K,
Sigvaldason H, Oddsson K, et al. HPV genotypes in CIN 2-3 lesions
and cervical cancer: a population-based study. Int J Cancer 2007; 121:
2682-7.
22. Ferlay J, Soerjomataram I, Ervik M et al. GLOBOCAN 2012 v1.0,
Cancer Incidence and Mortality Worldwide: IARC CancerBase No. 11
[Internet]. Lyon, France: International Agency for Research on Cancer;
2013. globocan.iarc.fr - desember 2013.
23. King MC, Go RC, Elston RC, Lynch HT, Petrakis NL. Allele increasing
susceptibility to human breast cancer may be linked to the glutamate-
pyruvate transaminase locus. Science 1980; 208: 406-8.
24. Tulinius H, Day NE, Bjarnason O, Geirsson G, Johannesson G, Liceaga
de Gonzalez MA, et al. Familial breast cancer in Iceland. Int J Cancer
1982; 29: 365-71.
25. Wooster R, Neuhausen SL, Mangion J, Quirk Y, Ford D, Collins N,
et al. Localization of a breast cancer susceptibility gene, BRCA2, to
chromosome 13q12-13. Science 1994; 265: 2088-90.
26. Thorlacius S, Olafsdottir G, Tryggvadottir L, Neuhausen S, Jonasson
JG, Tavtigian SV, et al. A single BRCA2 mutation in male and female
breast cancer families from Iceland with varied cancer phenotypes.
Nat Genet 1996; 13: 117-9.
27. Thorlacius S, Tryggvadottir L, Olafsdottir GH, Jonasson JG,
Ogmundsdottir HM, Tulinius H, et al. Linkage to BRCA2 region in
hereditary male breast cancer. Lancet 1995; 346: 544-5.
28. Asgeirsson KS, Olafsdottir K, Jonasson JG, Ogmundsdottir HM. The
effects of IL-6 on cell adhesion and e-cadherin expression in breast
cancer. Cytokine 1998; 10: 720-8.
29. Ársskýrsla Krabbameinsfélagsins 1989, Krabbameins félagið, Reykja-
vík 1989.
30. Gabe R, Tryggvadottir L, Sigfusson BF, Olafsdottir GH, Sigurdsson K,
Duffy SW. A case-control study to estimate the impact of the Icelandic
population-based mammography screening program on breast cancer
death. Acta Radiol 2007; 48: 948-55.
31. Paci E, Broeders M, Hofvind S, Puliti D, Duffy SW; EUROSCREEN
Working Group. European breast cancer service screening outcomes:
a first balance sheet of the benefits and harms. Cancer Epidemiol
Biomarkers Prev 2014; 23: 1159-63.
Heimildir
Starfsfólk Ráðgjafarþjónustu Krabbameinsfélags Íslands
árið 2014: Frá vinstri Auður E. Jóhannsdóttir, Gunnjóna
Una Guðmundsdóttir og Sigrún Lillie Magnúsdóttir.
Mynd Ómar Óskarsson.
Steinunn Friðriksdóttir formaður Styrks í einni af
íbúðum félagsins árið 2011. Mynd Jónas Ragnarsson.
Á aðalfundi Krabbameinsfélags Íslands árið 2008 tók
Sigríður Snæbjörnsdóttir við af Sigurði Björnssyni sem
formaður félagsins. Mynd Ómar Óskarsson.
Lokaorð
Frjáls félagasamtök sem rekin eru af sterkri áhugahvöt og hug-
sjón hafa þann kost að geta brugðist við þörfum samfélagsins með
skilvirkum hætti. Ljóst er að hið 65 ára starf Krabbameinsfélagsins
hefur skilað miklum og góðum árangri á sviðum rannsókna, for-
varna, snemmgreiningar, meðferðar og stuðnings við sjúklinga.
Enn eru mikilvæg verkefni framundan. Þar má nefna undirbúning
öflugs vísindasjóðs og áframhaldandi rannsóknir, hið mikilvæga
og vaxandi hlutverki Ráðgjafarþjónustunnar, eflingu fræðslu- og
forvarnarstarfs, breytingar á leitarstarfinu og nýjar áskoranir hjá
Krabbameinsskrá. Einnig vill félagið hvetja til þess að sem fyrst
verið hafin leit að ristilkrabbameini á Íslandi. Loks tekur félagið
þátt í gerð krabbameinsáætlunar fyrir Ísland en þar þarf meðal
annars að bregðast við mikilli fjölgun krabbameinsgreindra ein-
staklinga sem fyrirséð er að verði á næstu árum.
Núverandi formaður stjórnar Krabbameinsfélags Íslands er
Jakob Jóhannsson læknir og forstjóri er Ragnheiður Haraldsdóttir
hjúkrunarfræðingur. Félagið er í stöðugri sókn og með áframhald-
andi stuðningi og velvild samfélagsins mun það áfram láta til sín
taka á komandi árum.
Þakkir
Ég vil þakka góðri vinkonu sem nýlega er fallin frá, Halldóru Thor-
oddsen, fyrir ómetanlegan aðgang að vandaðri samantekt hennar
frá árinu 2000 sem fjallaði um stofnun og starfsemi Krabbameins-
félagsins fram til ársins 1984. Helga M. Ögmundsdóttir, Bryndís
Konráðsdóttir og Ásgeir Theodórs fá einnig þakkir fyrir ritaðar
upplýsingar sem stuðst var við og loks fá Jón G. Jónasson, Guðlaug
B. Guðjónsdóttir, Jónas Ragnarsson, Þorgils Völundarson, Elín-
borg J. Ólafsdóttir, Sigrún Stefánsdóttir, Sigrún L. Baldursdóttir
og Ragnheiður Haraldsdóttir þakkir fyrir yfirlestur og ýmsa aðra
aðstoð.

Í T i l E F n i 1 0 0 Á R a Ó S l i T i n n a R Ú T G Á F U l æ k n a b l a ð S i n S