Ægir - 01.11.2007, Qupperneq 10

10
„Það var meiriháttar að
alast upp í Eyjum og maður
hefur alltaf á stefnuskránni að
fara þangað einhvern tímann
aftur. Við komum til Eyja á
ári hverju – oft á Þjóðhátíð og
um áramót,“ segir Erlendur.
„Við bjuggum í austurbænum
fyrir gos og þar var öll stór-
fjölskyldan líka. Maður var
öllum stundum í fjörunni eða
í klettunum og skemmtilegra
umhverfi held ég að maður
geti ekki alist upp í.
Heimaeyjargosið 23. janúar
1973 er mér í fersku minni.
Pabbi vakti mig um nóttina
og setti mig út í glugga til
þess að ég gæti horft á gosið.
Stressið var ekki meira en
svo. Við fórum með Gullberg-
inu upp á land og til að byrja
með vorum við í Reykjavík,
en síðan fluttumst við til Sel-
foss og bjuggum þar til við
fórum aftur til Eyja þegar gos-
inu lauk.“
Erlendur fór meðal annars
til sjós á sínum yngri árum í
Vestmannaeyjum, hefur próf-
að svo til öll veiðarfæri, svo
vitnað sé til hans orða. „Ég
kláraði Framhaldsskólann í
Vestmannaeyjum, var raunar í
fyrsta árganginum sem út-
skrifaðist úr þeim skóla. Ég
var á sjó á sumrin þegar ég
var í framhaldsskólanum og
einnig eftir það. Í framhald-
inu fór ég til Noregs í sjáv-
arútvegstæknifræði árið 1985.
Ég var í því námi í tvö og
hálft ár en lauk því ekki. Ég
fór að vinna við laxeldi í Nor-
egi í töluverðan tíma og kom
heim annað slagið og vann
þá í laxeldi eða fór á sjó. Síð-
an hringdi einn kunningi
minn, sem ég hafði kynnst í
Noregi, í mig og bað mig að
koma og hjálpa sér við fyr-
irtæki sem hann hafði sett á
stofn á Akureyri. Ég vann við
þetta fyrirtæki í um þrjú ár og
í kjölfarið fór ég að þreifa
mig áfram í köfuninni.“
Fjölbreytt verkefni
Í dag er Erlendur atvinnukaf-
ari. Hann hefur með öðrum
orðum sitt lífsviðurværi af því
að kafa og eftir því sem næst
verður komist er Erlendur
eini atvinnukafarinn utan höf-
uðborgarsvæðisins sem gerir
ekkert annað en að kafa.
„Verkefnin eru fjölþætt. Ég
vinn mikið fyrir sjávarútvegs-
fyrirtæki og rannsóknastofn-
anir. Ég get nefnt sem dæmi
að fyrir fyrirtækin er ég feng-
inn til þess að skoða botn
skipanna, skera úr skrúfum o.
s.frv. Þá er ég mikið í mynda-
tökum, bæði vídeótökum og
ljósmyndatökum, fyrir Hafró
og Háskólann á Akureyri. Ég
hef verið töluvert í humar-
rannsóknum fyrir Vinnslu-
stöðina í Eyjum og í Þistilfirði
hef ég komið að línu- og
þorsk rannsóknaverkefni í sam-
starfi við Vísi í Grindavík. Ég
hef einnig unnið töluvert með
Guðrúnu Marteinsdóttur í Há-
skóla Íslands í sambandi við
rannsóknir á hrygningu
þorsksins.“
Að fara eftir settum reglum
Það er með köfunina eins og
önnur störf að hún þjálfast.
Ekki er verra að kafarar séu í
góðu formi, enda áreynslan
umtalsverð. Erlendur segir út
af fyrir sig ekkert að því að
menn séu að kafa langt fram
eftir aldri, svo fremi að þeir
séu í góðu formi. En getur
köfunin ekki verið hættuleg?
„Jú, að sjálfsögðu getur
köfunin verið hættuleg. Kaf-
arinn er jú í sjónum og því
fylgja ýmsar hættur. En þá er
lykilatriði að kunna að bregð-
ast við aðstæðum. Þekkingin
verður að vera til staðar, ef
ekki á illa að fara. Maður þarf
að standa alveg klár á því
sem maður er að gera og fara
eftir settum reglum. Ef sú
regla er höfð í heiðri gengur
köfunin vel.“
- Hefurðu aldrei lent í
hættu?
„Nei, það get ég ekki sagt.
Ég man í svipinn eftir því að
tæki – þ.e. svokallað „lunga“
bilaði hjá mér á 24 metra
dýpi, en maður leysti það
bara.“
- Hversu djúpt máttu kafa?
„Ég er með réttindi til þess
að kafa á 50 metra dýpi, en
það er afar sjaldgæft að mað-
ur fari svo djúpt, þess gerist
sárasjaldan þörf. Sá tími sem
ég má vera í kafi fer eftir dýp-
inu. Ef ekki er farið niður fyr-
ir 12 metra dýpi getur maður
í raun verið endalaust í kafi.
En ef farið er dýpra styttist sá
tími sem unnt er að vera í
einu í kafi. Við köfun er farið
eftir svokallaðri köfunartöflu
sem segir til um hversu lengi
maður má vera í kafi miðað
við dýpi.“
Hefur víða kafað
- Nú þykist ég vita að þú hafir
kafað víða á landgrunninu?
„Já, það er rétt að ég hef
víða kafað, en ég á hins veg-
ar eftir að skoða alveg gríð-
arlega mikið. Ef ég tek sem
dæmi Eyjafjörðinn, þá sagði
ég árið 1996 að þetta væri
ömurlegasti fjörður landsins
og hér væri ekkert áhugavert
að skoða annað en ígulker.
Árið eftir fannst mjög áhuga-
vert skipsflak í Pollinum,
hvera strýturnar við Ystuvík
og flak út við Hrísey. Við
skoðuðum líka svæði utan
við Litla-Árskógssand þar sem
vitað var af hræjum af beina-
grindum af hrefnum sem var
alltaf kastað í gamla daga.
Það var mikil upplifun að sjá
öll þessi hræ. Eftir þetta ár
þurfti maður því heldur betur
að éta ofan í sig að Eyjafjörð-
urinn hefði ekki upp á neitt
áhugavert að bjóða. Því fer
víðs fjarri. Þetta á við um ansi
marga firði hringinn í kring-
um landið og við erum því
rétt að byrja að plægja þenn-
an akur.“
Flakið í Pollinum
- Nánar um þessi flök í Eyja-
firðinum – annars vegar í
Pollinum og hins vegar við
Hrísey. Er vitað hvaða skips-
flök þetta eru?
„Varðandi skipið í Poll-
inum, þá hefur ekkert ennþá
fundist staðfest um hvaða
skip er þarna á ferðinni.
Þýskur sagnfræðingur telur að
þarna sé um að ræða þýska
skipið Standard. Hins vegar
ber mönnum ekki saman um
hvar þetta tiltekna skip hafi
strandað, í einhverjum öðrum
K Ö F U N
Kúfskel í greipum krossfisks.Einhver óskilgreind tegund af krossfiskum. Myndin var tekin skammt frá Rauða-
núpi.