Tímarit Máls og menningar - 01.04.1940, Blaðsíða 86

80
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
En hvað gerist svo, þegar til prentunarinnar kemur? Það er
ekki mitt að svara þeirri spurningu, því að ég hef engan veg
né vanda af fjármálum Máls og menningar, þótt eg liafi tekið
að mér ritstjórn Arfsins, enda er ég enginn spámaður. En ég
get hugsað mér tvo möguleika. Það mun enn liða hér um bil
liálft annað ár, þangað til farið verður að prenta Arfinn. Á þeim
tima má gera sér vonir um, að styrjöldinni verði lokið, og verð-
lag gæti aftur komizt í svipað horf og áður var. Þá getur hin
upprunalega kostnaðaráætlun algerlega staðizt. Eða þá, að verð-
lag allt, og þar á meðal hvers konar vinnulaun, verði komið
á nýjan og fastan grundvöll, svo að það komi af sjálfu sér og
án þess það verði á noklcurn liátt tilfinnanlegt, að félagsmenn
greiði eitthvað meira fyrir verkið en ráðgert var. Það verður
samt hlutfallslega minna en hækkun pappírsverðs og prentunar
nemur, vegna þess að önnur vinna hefur verið miðuð við eldra
verðlag. Ég á bágt með að trúa því, að þessu fjölmenna og sí-
vaxandi félagi geti nokkurn tíma orðið skotaskuld úr þvi að
koma Arfinum á prent, þegar hann er tilbúinn til útgáfu.
Um verkið sjálft og vinnuna að því, vil eg að þessu sinni vera
sem fáorðastur. Eg get aðeins sagt það, að undirbúningnum
hefur miðað vel áfram síðasta misserið. Uppistaðan er orðin
skýrari, verkaskiptingin ákveðnari og undirtektir þeirra manna,
sem samstarfs hefur verið leitað við, hafa yfirleitt verið hinar
æskilegustu. Það er von mín, að unnt verði að gera þetta verk
svo úr garði að efni til, að það verði i senn læsilegt og lif-
andi og flytji staðgóðan fróðleik um fjölda marga þætti íslenzks
þjóðlífs fyr og síðar, sem hvergi hefur áður verið saman kom-
inn á einum stað og að suinu leyti verður nýstárlegur. Þess hef-
ur dálítið orðið vart, að kalt hefur andað til þessa fyrirtækis
frá mönnum, sem hafa viljað láta það gjalda pólitískra skoð-
ana sumra forráðamanna Máls og menningar. Um það efni get
ég vísað til síðasta heftisins af Tímariti félagsins. Ég er ekki
i vafa um, að slíkir hleypidómar hverfa af sjálfu sér, þegar
Arfurinn fer að koma út. Að vísu efast ég ekki um, að á þessu
riti verði ýmsir gallar, eins og öðrum mannanna verkum, en
þeir verða áreiðanlega ekki af þvi tagi, sem gizkað hefur verið
á fyrir fram af bláberri óvild. Það er trúa mín, að þótt annað
verk svipaðs efnis yrði gert út á sama tíma til samkeppni við
Arfinn (og mér þætti ekki nema gott, að það væri gert), þá
mundi samt verða erfitt að ganga fram lijá honum fyrir nokk-
urn hugsandi og fróðleiksfúsan íslending. Ég býst meira að
segja við því, að sumir þeirra manna, sem að lítt hugsuðu máli