Tímarit Máls og menningar - 01.04.1940, Blaðsíða 76

Umsagnir um bækur:
Stephan G. Stephansson: Andvökur. Úrval.
SigurSur Nordal gaf út. Mál og menning. Rv. 1939.
Flestir munu því sammála, aS sjaldan hafi veriS gefin út þarf-
ari hók og betri, en úrval þaS úr ljóSum St. G. Stephansson-
ar, sem Mál og menning gaf út á siðastliSnu hausti. Þess má
geta, íslenzkum lesendum til sóma, aS útkomu þessarar bókar
var bcSiS meS meiri eftirvæntingu en títt er um bækur hér á
landi. Mun þar ekki einungis hafa ráSiS vinsældir og orSstír
Ivlettafjallaskáldsins, heldur einnig hitt, aS þeim manni var
falin útgáfan, sein menn vissu til þess færastan, dr. SigurSi
Nordal prófessor.
Hér gefst ekkert tækifæri til þess aS lýsa St. G. Stephans-
syni, skáldskap hans, skoSunum eSa baráttu. Sem betur fer, eru
ljóS hans og líf mörgum allvel kunn, og þaS er nú alllangt síS-
an, aS þessi fátæki, sístritandi bóndi hlaut almenna viSurkenn-
ingu sem eitt af höfuSskáldum þjóSarinnar aS fornu og nýju.
Fá íslenzk slcáld áttu auSugri skáldanda, meiri hugsanasnilld og
myndauSgi, meiri málkynngi, dýpri náttúrukennd. Ekkert ís-
lenzkt skáld átti meira mannvit, meiri skapfestu, heitari föSur-
landsást, sterkari réttlætistilfinningu, ákafari frelsisþrá, óhagg-
anlegri sannleiksást og dýpri róttækni. LjóS hans hafa veriS
og hljóta aS verSa stöSug auSsuppspretta hverjum hugsandi ís-
lendingi, sem nokkurs fær metiS form skáldskaparins. Þau eru
ef til vill dýrmætasti andlegi heilsubrunnurinn, sem viS íslend-
ingar höfum nokkurn tíma' eignazt.
Þéssu úrvali úr kvæSum Stephans fylgir ritgerS um skáldiS,
er próf. Nordal hefur samiS. Allmargar ritgerSir og greinar
hafa áSur birzt um Stephan í tímaritum og blöSum, og eru sum-
ar þeirra ágætar, þaS sem þær ná. En ritgerS próf. Nordals er
samt tvímælalaust þaS lang-ítarlegasta og veigamesta, sem rit-
aS hefur veriS um skáldiS hingaS til. Hún nær yfir rúmar 60
bls. í bókinni — meira leyfSi rúmiS ekki. ÞaS er óblandin nautn
aS lesa þessa ritgerS, enda ber hún öll beztu einkenni hinnar
alkunnu ritsnilldar höfundarins. Eins og gefur aö skilja, er ekki
hægt aS skýra frá öllu, sem æskilegt væri aS segja um Stephan,
i ekki lengra máli. Próf. Nordal leggur aSaláherzluna á þaS, sem
hann álítur mikilvægast, og líka er þaS — aS lýsa skáldinu, eins
og þaS birtist í verkum sínum, aS lýsa manninum sjálfum. Fá
skáld hafa veriS persónulegri i kveSskap sínum en Stephan.