Tímarit Máls og menningar - 01.12.1942, Page 92

274
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
sigur mannsins, þrátt fyrir allar afneitanir. Ég skil Stein Stein-
arr svo, að í bölsýniskvæðum sínum sé hann einmitt að byggja
upp stig af stigi trú sína á lífið og mennina og trú sína á sjálf-
ari sig. Og í þessari nýjustu bók sinni rís hann sem jákvæður,
sterkur persónuleiki, sterkur vegna þess, að hann hefur glímt
við efasemdir og sigrazt á þeim. Þessum skilningi til staðfest-
ingar nefni ég ádeilukvæði hans, sem taka munu um helming
rúms í bókinni. Þar er Steinn það skáldið, er ineð skapdýpt,
sterkum sjálfsþótta, næmri viðkvæmni gefur snöggt, hnilmiðað
og hárbeitt andsvar hverri móðgun við stríðandi lífsþrá mannsins.
Styrkur Steins liggur í því, hve hugrakkur og nýr hann er.
Hann virðist lítið hafa hirt um ljóð sín, hvort nokkur las þau
eða ekki né mat þau nokkurs. Hann gaf sjálfur út fyrstu ljóða-
bók sína, sá naumast um að koma henni í verzlanir í Reykja-
vik, hvað þá áhugi hans hrykki til að senda liana úr bænum.
Hann bjóst vist ekki við mikilli áheyrn og hlaut hana ekki held-
ur mikla. En ljóð hans voru samt lífsbarátta hans og sigurvopn.
Og hann hélt áfram að ydda og skerpa þetta vopn og finna því
nýja gerð. Áreiðanlega hefur hann brotið talsvert heilann um
tækni ljóðagerðar og kynnt sér eitthvað nýjustu erlendu ljóða-
gerð. En bezt kom Steini meðfæddur hæfileiki til að sjá hlut-
ina nakta, sjá þá afhjúpaða ytra tildri, skynjunargáfan dýrmæta.
sem beztu skáldin fá í vöggugjöf. Öldin var lokin i skurn hræsni
og lyga, hugtökin útþvæld, umhverfð eða login, tistin í gyiling-
arhjúpi orðskrúðs og prjáls. Inn úr þessu hismi aldarinnar og
hismi orðanna og formsins varð sá að komast, er sigra vildi
og iifa. Það varð þrá Steins, eins og margra förunauta hans
í skáldahópi, og þess vegna varð hann að finna sér nýtt form.
Hann yrkir eingöngu stutt kvæði, ýmist rímlaus eða lausrímuð,
leggur alla áherzluna á byggingu þeirra, að þau túlki eina liugs-
un og utan um þá hugsuii séu engir vafningar, heldur sé hún
hið einbeitta markmið kvæðisins og bygging kvæðisins miði að
því einu að draga áhrif hennar i einn brennidepil og gera þau
eftirminnileg. Þetta einfalda form Steins, sem er ætlað að vera
markvissu eins og skoti góðrar leyniskyttu í nútíma hernaði, er
sigurvopn lians og nýjung i íslenzkri ljóðagerð þessarar aldar.
Þó að ljóð hans þættu í fyrstu óásjáleg og líkust ráðgátum, eiga
þau eftir að vinna land og önnur skáld að læra af stíl þeirra.
Steinn hefur aðeins gefið út fjórar Ijóðabækur og er ungt skáld.
Oft hefur kennt nokkurs kæruleysis hjá honum við útfærslu
ljóðanna, í vöndun orðavals og fágun eða meitlun liendinga.
Hann á eflaust eftir að sniða betur til og fullkomna það ljóða-
form, er hann hefur tamið sér, og jafnframt að gefa kvæðum