Tímarit Máls og menningar - 01.06.1963, Side 81

HALLDÓR KILJAN LAXNESS
Mannleg samábyrgð
[I marzmánuði síðastliðnum var haldinn í Róm á vegum Matvæla- og land-
búnaðarstofnunar Sameinuðu þjóðanna fundur til að vekja eftirtekt á starfi
og verkefnum stofnunarinnar og var fundurinn einn liðurinn í sérstöku
áhlaupi sem stofnunin hefur hafið gegn hungri í heiminum („Freedom from
Hunger Campaign"). A fundinn var boðið ýmsum heimsfrægum vísinda-
mönnum, rithöfundum og stjórnmálamönnum til að ræða þessi mál og semja
ávarp til ríkisstjórna og almennings. Ilalidór Kiljan Laxness var einn þeirra
sem tóku þátt í fundinum og í sambandi við hann flutti hann þessa ræðu í
sjónvarp 14. marz.]
G tel mig lánsmann að hafa átt
þess kost að standa hér að áskor-
un til ríkisstj órna heimsins og alls al-
menníngs um liðsinni við FAO í bar-
áttu þessarar stofnunar gegn ógnar-
valdi húngurs.
Snemma á ferli mínum sem rithöf-
undur gerði ég ástand sem þá var enn
ríkjandi öðrum þræði í heimalandi
mínu að dæmi og átyllu til að knýa
fram svar við því á hvern hátt menn
yrðu leystir af oki fátæktar og best
studdir til að svara efnahagslegum
frumkröfum tilveru sinnar. Víða i
vestlægum löndum þar setn ég dvald-
ist lángdvölum úngur rithöfundur
hafði spurníng þessi enn djúpa merk-
íngu. Skortur vofði sífeldlega yfir
höfði fjölda manna. Þegar minst
varði gat hlaupið slíkur ofvöxtur í
þetta vandamál að hélt við hörmúng-
um á fjölmennum Iandsvæðum eða í
heilum atvinnustéttum. Þessi vanda-
mál nefndum við þj óðfélagsmálin. Á
seinni árum, einkum upp úr öðru
heimsstríði, höfum við sem búum í
hinum vestri löndum orðið sjónar-
vottar að merkilegum viðgángi í kjör-
um almenníngs. Tæknilegar framfar-
ir, aukin almenn þekkíng, vísinda-
menska og mannúð hafa haldist í
hendur við undanlátslausa hagsmuna-
haráttu skipulagsbundinna verka-
manna fyrir útrýmíngu fátæktar á
Vesturlöndum. Ekki má heldur
gleyma í því sambandi vaxandi sam-
félagshyggju nútíma ríkisstj órna. Fá-
tæktarbæli bæði í sveit og borg hafa
verið eydd eða rudd. í sumum evrópu-
löndum, meira að segja löndum sem
175