Tímarit Máls og menningar - 01.03.1996, Page 123

sér mildun sársaukans sem einmitt
framkallar þrána eftir fjarska (129).
Hið óþekkta og frelsið er það sem Krist-
ín Ómarsdóttir er að fást við og eins og
í fyrri verkum er það ástin og líkaminn
eða ástin á líkamanum sem um ræðir.
Þórunn, 33 ára kona, er miðjan eða þessi
einstaklingur í (stóð)Hestalandi, Undra-
landi eða Útlandi sem allt snýst um. Hún
leitar að uppfyllingu sem hún fær ekki
vegna þess að hún reynist ófær um að
veita af sjálfri sér þrátt fyrir framboðna
aðstoð borgarbúa. Hún þvælist skítug
um borgina ásamt Ágústi, skólastýrunni
fröken Hrís eða hinum blíða og vitlausa
Óskari. Samfarir við þetta fólk, and-
legar og líkamlegar, eru oftast mis-
heppnaðar vegna þess að Þórunn getur
ekki losað um. Hún er [of] mikil eigin-
kona í [sér] til að ná sælustu augnablik-
unum. “ (16).
Alls konar áreiti verða til þess að
hrekja Þórunni frá einum stað til annars
og koma þar til margar skrautlegar per-
sónur eins og slorugu fiskikerlingarnar,
konan með opna munninn og lokuðu
augun og loks sápustykki, líkneski
hennar sjálfrar. Sápustykkinu hendir
hún á táknrænan hátt í klósettskálina og
sturtar niður.
I Dyrunum þröngu má segja að Krist-
ín snúi upp á viðtekna hugmynd um
frelsi sjálfsins því togstreita á sér stað
milli sjálfsins og frelsisins. Hið íslenska
þjóðfélag er aUtaf í bakgrunni eða líf
Þórunnar utan Dyranna þar sem þarf að
borga skatta, hugsa um uppeldi 11 ára
dóttur og sinna magaveikum eigin-
manni. Innan Dyranna þröngu reynir
hún að brjótast undan þessum skyldum
í von um að frelsast ffá persónu sinni.
Hugsunin er þannig toguð í báðar áttir:
sögumaður (Þórunn) þarf að fara alla
leið og fara heim.
Textinn heimtar athygli lesandans
þótt tungumálið sé auðskilið því þrátt
fýrir einfaldleikann er hér um að ræða
flóknar og margræðar tilfmningar.
Stóru málin, eða þau sem vanabundn-
um huga lesandans finnst skipta máli,
koma óvænt og hætt er við að maður
missi af þeim ef athyglin svíkur:
... [hann] dró hönd mína á milli fótanna
á sér. Ég var alveg áhugalaus. Eins og
slytti. Þegar hann færði sig til að kyssa
mig beit ég hann og var ekki lengi að
stökkva í gluggann eftir vatnsflöskunni,
smaðra henni og stinga vin minn á hol.
(196)
Kristín þurrkar út mörkin á milli stórra
og smærri atburða og allt fellur að jöfnu,
einmanaleikatilfmning og morðfýsn.
Efnið er flókið því hér er hið vonlausa
reynt, þ.e. að fanga hugsunina með öll-
um sínum útúrdúrum og skúmaskot-
um. Sögumaður þráir að segja
ferðasöguna eins og hún var en ekki
drepa hana í orðum. Fleiri en ein saga
birtast lesandanum enda hlýtur hin
sanna ff ásögn að vera margsaga.
Dæmigerð kona hjá Kristínu Ómars-
dóttur er áberandi og truflandi, kona
sem allir þrá og fylgja eftir af veikum
mætti (t.d. í í ferðalagi hjá þér, 1989).
Þórunn sver sig í ætt við þessar konur,
kemur inn í líf borgarbúa og truflar.
Ágúst, fröken Hrís og Óskar tjá henni öll
ást sína enda hafa þau beðið komu
hennar lengi. Þetta segir Þórunn okkur
en útvarpsþulur segir okkur hins vegar
allt aðra sögu af þessari útlendu konu
sem kemur til Dyranna þröngu. Trufl-
andi er hún jú örugglega en samband
þeirra Ágústs virðist með öðrum hætti.
Lögreglan lýsir eftir útlendri konu sem
fór frá hótelinu Englum æskunnar um
morguninn þar sem þrír samferðamenn
hennar voru drepnir. Næturvörðurinn
(Ágúst) er tekinn tali:
Ég hafði ekki lagt frá mér farangurinn en
hún réðst á mig og skipaði mér að fúll-
TMM 1996:1
113