Dagrenning - 01.08.1947, Blaðsíða 4

í stað þess að hefja sameiginlegar hernaðaraðgerðir gegn Þýzkalandi þá
þegar — eins og bandalaginu bar skýlaus skylda til að gera samkvæmt
lögum sínum — samþykktu þjóðirnar hver af annari „takmarkaða“ lier-
væðingu Þýzkalands. Þannig sviku þær enn yfirlýst loforð sín og heilög
heit. Sú „takmarkaða“ hervæðing varð ótakmörkuð eins og menn hafa nú
fengið að þreifa á — og þó hún yrði mörgum dýr varð hún engum dýrari
en Þýzkalandi sjálfu, sem nú hefir glatað sjálfstæði sínu og frelsi, og
hin þýzka þjóð, sem í heimsku sinni og skammsýni hyllti glæyaklíku Hitlers
og fékk henni völd býr nú við sult, drepsóttir, atvinnuleysi og örbyrgð
i hrundum borgarústum Þýzkalands. Eitt af mörgum slagorðum nasist-
anna var þetta: „Algjört stríð mun enda með álgjörðum sigri.“ — Stríð
þeirra var algjört — ekki verður því neitað — en það vantaði aðeins einn
staf í setninguna — það var ó-ið framan við síðasta orðið. Þanning skip-
ast málin ekki ósjaldan fyrir þeim, sem treysta á „mátt sinn og megin“
og þykjast geta boðið öllum byrginn.
★
1 þessum sal var það enn, hinn l.í. desember 1939, sem þing Þjóða-
bandalagsins samþykkti að víkja Sovietríkjunum úr bandalaginu fyrir árás
þeirra á Finnland. Sú athöfn var ein hin síðasta í sögu þess, því skömmu
síðar hætti það störfum enda voru þá allar þær þjóðir úr því farnar, sem
til hernaðarátáka hugsuðu, s. s. Japanir, Riissar, Þjóðverjar og ítalir, en
smáríkin, sem innan þess voru, máttvana og dreifð og Bretland og Frakk-
land sáu nú að ekki varð lengur „selt og keypt“ til að forðast nýja heims-
styrjöld. En einnig hér er allt breytt. Rússland, sem þá var álitið lítils
megnugt hernaðarlega, borið saman við hinar þjóðirnar — sérstaklega
Þjóðverja og Frakka — er nú mesta herveldi heimsins og skortir það
eitt á fullkomin yfirráðaskilyrði yfir öllum heimi, að það hefir ekki atom-
sprenjuna ennþá tilbúna til þess að varpa henni á Bretland og Bandaríkin.
★
Og nú er komið nýtt þjóðabandalag, en það hefir ekki aðsetur sitt
hér. Þessar miklu hallir standa að mestu auðar og tómar. Hér situr nú á
rökstólum nefnd manna sem á að „gera upp þrotabú“ hins gamla þjóða-
bandálags og þegar því uppgjöri er lokið mun hið nýja bandalag — „Sam-
einuðu þjóðirnar" eins og það er nefnt — yfirtaka þetta mikla musteri,
og koma hér fyrir ýmsum greinum starfsemi sinnar, einkum því sem
sérstaklega varðar Evrópu.
En enginn getur varist þeirri hugsun nú þegar að efast um hver verða
muni örlög hins nýja bandalags. Það hefir nú starfað um skeið og ennþá
hefir því ekki tekist að leysa eitt einasta vandamál. Innan vébanda þess
2 DAGREN NING