Dagrenning - 01.12.1953, Qupperneq 38

fyrir páska. Árið 1 e. K. voru páskamir síð-
ast í marz, en af því leiðir að Heródes hefir
dáið einhverntíma í janúar. Af frásögninni í
Antiquities (XVII. bók, VI. kap.), er augljóst
að Heródes hefir veikzt mikið a. m. k. nokkr-
um vikum fyrir tunglmyrkvann 29. desem-
ber árið 1 f. K., en hún sýnir, að á þeim tíma,
sem tunglmyrkvinn varð, hefir honum
skyndilega versnað mikið og auðsjáanlega
komist á hættustigið. Þar sem hann þráði
mjög að lifa fór hann eftir öllu, sem læknar
hans ráðlögðu, og þegar veikindin voru kom-
in á svona hættulegt stig, vildu þeir láta
hann fara í heit böð í Callirrhoe við Dauða-
hafið og féllst hann strax á það. Þegar þangað
kom réðu læknarnir honum að baða sig í
keri fullu af olíu. En þegar þetta var revnt
lokaði hann augunum og þeir héldu að hans
síðasta stund væri komin. Hann raknaði þó
við, og þá kom læknunum saman um að
flytja hann aftur til Jerúsalem, en þeir kom-
ust aldrei nerna til Jerikó, þar lá liann nokkra
daga milli heims og helju og gaf svo upp önd-
ina. Þegar höfð er í huga ferðin frá Jerúsalem
til Calhrrhoe, þaðan aftur til Jerikó og ann-
að, sem skeði, hlýtur að hafa liðið a. m. k.
hálfur mánuður milli tunglmvrkvans 29. des.
og andláts Heródesar.
SJÚKDÓMSGREINING HEÓDESAR.
Þar sem Josephus lýsir ástandi Heródes-
ar um það leyti, sem tunglmyrkvinn varð,
29. desember árið 1 f. K. er honum versnaði
mikið, datt höfundi þessarar bókar í hug,
þegar hann hafði lokið að rita kaflann hér á
undan, að það gæti verið góður stuðningur
við þá ályktun, hve lengi Heródes hefði getað
lifað eftir þetta, að leggja sjúkdómsgreining-
una undir dóm lækna og fá umsögn þeirra
um, hvað þeir teldu Hklegt að Heródes hefði
lifað lengi svona á sig kominn. Þegar tungl-
myrkvinn varð, var ástand Heródesar, sam-
kvæmt frásögn Josephusar orðið sem hér
segir:
Óþolandi stingverkir um allan líkamann.
Stöðugar þrautir í ristlinum.
Vessandi æxli á fótunum.
Bólgur í kviðarholi. .
llotnunarbreytingar og omiar í getnaðar-
færum.
Gat ekki andað nerna sitja uppi við dogg.
Krampaverkir í öllum limum.
Hiti, sem var miklu meiri innvortis heldur
en við ytri snertingu.
Ofsaleg löngun í mat.
Sár í innýflum.
\7atnskenndur og þunnur vökvi á fótum
og neðan til í kvið.
Garftrarkenndur uppgangur.
Samkvæmt því er að framan getur, voru
þessi tólf atriði í ásigkomulagi Heródesar
vissan dag, rituð upp og send fjórurn brezk-
um læknum með eftirfarandi tilmælum:
„Getið þér áætlað nokkum veginn, hve
lengi sjötugur maður, þannig á sig korninn,
gæti lifað?“
Niðurstaða hinna fjögra lækna var á þessa
leið:
„Heródes hetði getað dáið hvenær sem var
eftir þetta, jafnvel sama daginn, og það er
ósennilegt að hann hafi lifað lengur en um
hálfan mánuð.“
Læknarnir vissu ekki hin sögulegu at-
riði, eins og greinilega kernur fram á orða-
laginu í svari þeirra, og það var líka hið
ákjósanlegasta, því að það sýnir að úrskurður
þeirra er einungis byggður á læknisfræðilegri
þekkingu, án nokkurrar vitneskju annarsstað-
ar frá. Þetta er því algerlega sjálfstæð sönn-
un.
Með hliðsjón af því, að Heródes hafði
óvenjulega sterka lífslöngun og „vonaði
stöðugt að sér nmndi batna, þótt þjáningar
lians væru rneiri en nokkur mannlegur mátt-
ur gat borið“, má ætla að hann hafi veitt

36 DAGRENNING