Morgunblaðið - 21.03.2015, Blaðsíða 26

26 FRÉTTIRViðskipti | atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. MARS 2015
 


   
  
   
  

 




 
  

!"#
!$
$$!
%
#$%$
"!"$
"#%
$!$
" 
&'()* (+(

 
  
,-&.&+/0 -'+(1(23& 45+(2/5
!
!#
!
$%#
%!
##
$%
$
$%#
"%""
#
!"!
!$
$"
%!
#$
"!
"
$!
"%#
!!"
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
● Launavísitalan hækkaði í febrúar um
0,5% frá fyrri mánuði, samkvæmt mæl-
ingum Hagstofunnar. Síðastliðna tólf
mánuði hefur launavísitalan hækkað um
6,4%. Launavísitalan tekur mið af breyt-
ingum reglulegra launa sem greidd eru
fyrir umsaminn vinnutíma, hvort sem
um er að ræða dagvinnu eða vaktavinnu.
Vísitala kaupmáttar launa, sem byggist
á launavísitölu og vísitölu neysluverðs,
lækkaði hins vegar um 0,1% í febrúar frá
fyrri mánuði. Síðastliðna 12 mánuði hef-
ur vísitala kaupmáttar launa hækkað um
5,6%. Hafa ber í huga að kaupmáttur
launa er annar en kaupmáttur ráðstöf-
unartekna, þar sem tekið er tillit til heild-
arlauna, annarra tekna og tilfærslna, svo
sem barna- og vaxtabóta, að frádregn-
um sköttum.
Launavísitalan hækkaði
um 6,4% á 12 mánuðum
● Margrét Sanders, framkvæmdastjóri
hjá Deloitte, var endurkjörin formaður
Samtaka verslunar og þjónustu (SVÞ) á
aðalfundi samtakanna sem haldinn var í
fyrradag. Endurkjörin í stjórn SVÞ voru
þau Ari Edwald, Árni Stefánsson hjá Húsa-
smiðjunni og Margrét G. Flóvenz hjá
KPMG. Ný í stjórn koma þau Áslaug Hulda
Jónsdóttir hjá Hjallastefnunni, Gestur
Hjaltason hjá ELKO og Sigríður Margrét
Oddsdóttir hjá Já upplýsingaveitum.
Margrét endurkjörin
formaður hjá SVÞ
STUTTAR FRÉTTIR ...
BAKSVIÐ
Margrét Kr. Sigurðardóttir
margret@mbl.is
„Flestum virðist löngu orðið ljóst að
endurútreikningar Lýsingar á geng-
istryggðum lánum eru ekki í sam-
ræmi við lög. Lýsing hefur þó neitað
að viðurkenna þetta og krefur við-
skiptavini sína enn um greiðslur í
samræmi við hina ólögmætu endur-
útreikninga.“ Þetta er meðal fullyrð-
inga sem fram koma í skýrslu sem
Samtök iðnaðarins létu gera um
starfshætti fjármögnunarfyrirtækis-
ins Lýsingar en í fyrradag greindi
Morgunblaðið frá þeim fjölda mála
sem Lýsing á aðild að og hafa verið
höfðuð fyrir Héraðsdómi Reykjavík-
ur á fimm ára tímabili. Alls eru málin
874 og voru 510 mál enn óleyst 20.
janúar síðastliðinn þar sem Lýsing er
til varnar í 392 þeirra.
Í skýrslunni segir að flest fjármála-
fyrirtæki önnur en Lýsing hafi að
mestu leyti verið sammála um hvern-
ig endurútreikningum skuli háttað á
gengistryggðum lánum og ósam-
ræmið milli dóma Hæstaréttar og
framkvæmdar Lýsingar skýri að
nokkru leyti þann fjölda dómsmála
sem nú eru rekin gegn Lýsingu.
Gerður er samanburður á endur-
útreikningi gengistryggðs láns sem í
skýrslunni segir að sýni raunveruleg
áhrif aðferða Lýsingar ef notast hefði
verið við þá aðferð sem önnur fjár-
málafyrirtæki beita. Í því tilviki er
um bílalán að ræða sem upprunalega
var að fjárhæð 2.347.888 krónur.
Lántaki hafði fram að dómum
Hæstaréttar 16. júní 2010 (sem litið
er á sem fordæmisgefandi) greitt
1.740.741 krónu í hreinar afborganir
samkvæmt greiðsluseðlum Lýsingar.
Eftirstöðvar lánsins hefðu því eftir
þær greiðslur átt að vera 607.147
krónur en að viðbættum seðlabanka-
vöxtum fram til dagsetningar end-
urútreiknings Lýsingar hefðu eftir-
stöðvarnar þá átt að vera 625.058
krónur. Niðurstaða endurút-
reikninga Lýsingar var hins vegar að
eftirstöðvarnar væru 1.343.833 krón-
ur eða rúmlega tvöfalt hærri. Mis-
munurinn er skýrður af því að Lýsing
telur að lántaki hefði átt að greiða
975.498 krónur í vexti á tímabili þar
sem lántaki greiddi 343.525 krónur.
Innheimtuaðgerðir ekki á bið
Í skýrslunni segir að Lýsing hafi að
nokkru leyti viðurkennt að mögulega
séu endurútreikningar félagsins ólög-
mætir en það megi sjá af því að kröf-
um lántaka um endurgreiðslu hefur í
einhverjum tilfellum ekki verið að
öllu leyti hafnað heldur vísað til þess
að ákveðin dómsmál séu til meðferðar
hjá dómstólum og mögulega verði
greitt að þeim loknum. Þrátt fyrir
þetta hafi Lýsing ekki sett inn-
heimtuaðgerðir sínar á bið og þannig
hafi samningum verið rift, krafist af-
hendingar á tækjum, ráðist í innsetn-
ingargerðir neiti lántaki að skila
tækjum og kröfur sendar í löginn-
heimtu. Í skýrslunni segir: „Allt er
þetta gert þrátt fyrir að til greina
komi að viðeigandi lántakar skuldi lít-
ið eða ekkert séu lán þeirra endur-
reiknuð með þeirri aðferð sem önnur
fjármálafyrirtæki beita. Jafnvel get-
ur staðan verið sú að lántakar hafi
þegar ofgreitt lán sín og Lýsing
skuldi í raun lántökunum en ekki öf-
ugt.“
Þá segir að það sé sérstakt vanda-
mál þegar lántakar taki ekki til varn-
ar því þá eigi þeir á hættu að vera úr-
skurðaðir til að afhenda bifreiðar
sínar og jafnvel dæmdir til greiðslu á
grundvelli rangt reiknaðra lána enda
ber dómstólum engin skylda til að
taka útreikningana til skoðunar að
eigin frumkvæði. Þeirri spurningu er
varpað fram í skýrslunni hvort ekki
væri æskilegra að Lýsing setti inn-
heimtuaðgerðir sínar á bið meðan fé-
lagið telur óvissu til staðar um hvern-
ig endurreikna beri gengistryggð lán.
Þá er vísað til þess að í fréttatilkynn-
ingu Lýsingar 9. mars 2012 komi
fram að innheimtuaðgerðir verði
tímabundið stöðvaðar vegna gengis-
tryggðra samninga en að sú stöðvun
virðist ekki hafa varað lengi því tæpu
hálfu ári síðar hóf Lýsing á ný að
höfða mál gegn viðskiptavinum.
Samtök iðnaðarins ekki hlutlaus
Í yfirlýsingu sem Lýsing sendi frá
sér þegar leitað var viðbragða við
fullyrðingum í skýrslu SI segir að
vegna þátttöku Samtaka iðnaðarins í
dómsmálum gegn Lýsingu um veru-
lega hagsmuni tengda fjármögnunar-
leigusamningum félagsmanna þeirra
geti þau ekki talist hæf til að veita
hlutlaust álit á starfsháttum félags-
ins. Skýrsla samtakanna beri öll
merki þess að samtökin telji sig eiga
harma að hefna gagnvart Lýsingu, en
Lýsing hafi undantekningarlaust
unnið mál vegna fjármögnunarleigu-
samninga fyrir Hæstarétti. „Morgun-
blaðið spyr sérstaklega um útreikn-
ingsaðferðir, sem um er fjallað í
skýrslunni eins og ekki hafi orðið
veruleg þróun í því efni með nýlegum
dómum Hæstaréttar um fullnaðar-
kvittanir. Eftir að dómaframkvæmd
varð skýrari hefur verið unnið að
sáttum í fjölmörgum málum sem
höfðuð voru á hendur Lýsingu.
Skýrslan er því í meginatriðum röng,
einhliða og villandi,“ segir í yfirlýs-
ingu Lýsingar sem birt er í heild á
mbl.is.
Endurútreikningar sagðir
ganga í berhögg við lög
Morgunblaðið/Eggert
Fjármögnun Lýsing sver af sér harða gagnrýni í skýrslu Samtaka iðnaðar-
ins á starfshætti fyrirtækisins og segir skýrsluna ranga, einhliða og villandi.
 Lýsing segir öll mál vegna fjármögnunarleigusamninga hafa unnist fyrir Hæstarétti
Fimm lífeyrissjóðir stóðust reglu-
bundna úttekt Fjármálaeftirlitsins á
áhættustýringu þeirra, sem fram fór
í lok síðasta árs. Sjóðirnir sem skoð-
aðir voru, jafnt með heimsóknum og
gagnaöflun, eru Gildi lífeyrissjóður,
Lífeyrissjóður bankamanna, Lífeyr-
issjóður starfsmanna sveitarfélaga,
Lífeyrissjóður verslunarmanna og
Sameinaði lífeyrissjóðurinn.
Athuganir FME beindust fyrst og
fremst að því hvort sjóðirnir færu að
leiðbeinandi tilmælum nr. 1/2013
sem sett hafa verið í tengslum við lög
og reglur sem kveða á um áhættu-
stýringu samtryggingadeilda sjóð-
anna.
Í kjölfar formlegrar athugunar
ritaði FME skýrslur til sjóðanna
með ábendingum þar sem forsvars-
menn lífeyrissjóðanna fengu færi á
að koma sjónarmiðum sínum og
frekari upplýsingum á framfæri við
eftirlitið.
Það var mat FME að áhættustýr-
ing sjóðanna fimm væri almennt í
góðu horfi og ekki voru sérstaklega
gerðar athugasemdir við fram-
kvæmd áhættustýringar innan
þeirra en þó fylgdu í kjölfar athug-
unarinnar ábendingar um þau atriði
sem Fjármálaeftirlitið taldi að betur
mættu fara hjá hverjum sjóði fyrir
sig.
Heildareignir sjóðanna fimm
nema um 1.200 milljörðum króna en
stærstir eru Lífeyrissjóður verslun-
armanna með eignasafn upp á 510
milljarða og Gildi með rúman 371
milljarð. Minnstur er Lífeyrissjóður
bankamanna en eignir hans nema
tæpum 63 milljörðum króna.
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Eftirlit Unnur Gunnarsdóttir er
forstjóri Fjármálaeftirlitsins.
Fimm sjóðir stóð-
ust úttekt FME
 Mat var lagt á
áhættustýringu og
eftirlitskerfi þeirra
Laugavegi 7, 101 Reykjavík - Sími: 551-3033
Flottir
í fötum
Ný sending af Bertoni jakkafötum
fyrir töffara á öllum aldri
herraskór
Oban
Tanton
Taddley