Morgunblaðið - 21.03.2015, Blaðsíða 34

34 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. MARS 2015
Hinn 25. mars 2001
varð Ísland þátttak-
andi í Schengen-
samstarfinu með fjór-
tán öðrum Evr-
ópuríkjum. Samstarf
þetta varð til þess að
persónueftirlit á
landamærum
ríkjanna var lagt nið-
ur þeirra á milli nema
undir sérstökum
kringumstæðum. Á
móti tóku yfirvöld aðildarríkjanna
upp lögreglusamvinnu og aðgang
að gagnabönkum er umrædd ríki
komu sér upp. Á þeim árum sem
liðin eru frá upphafi samstarfsins
hefur ríkjum þess fjölgað mjög og
eru nú orðin 28 talsins. Ekki er
hægt að neita því að frá upphafi
samstarfsins hefur samstarfið tek-
ið breytingum með fjölgun ríkja
þess en ekki síst hefur hið al-
þjóðlega umhverfi sem við búum
við tekið breytingum.
Þróun alþjóðavæðingar er á þá
leið að evrópsk landamæri eru að
mást út, kostnaður vegna ferðalaga
milli ríkjanna hefur farið lækkandi
og samskipti fólks milli landa eru
bæði einföld, auðveld og fljótleg. Í
ljósi þessa er nauðsynlegt að horfa
til þess hvernig skipulögð glæpa-
samtök starfa á alþjóðavísu og
hvernig þróun þessara samtaka
hefur orðið. Þeir brotaflokkar sem
alþjóðleg glæpasamtök koma að
eru margvíslegir, má þar nefna
fíkniefnasmygl, vændi, mansal og
fleira. Ef litið er á mansal þá er um
ábatasama skipulagða glæpastarf-
semi að ræða sem er þekkt fyr-
irbæri um allan heim. Eitt slíkt
mál hefur komið fyrir dómstóla hér
á landi sem leiddi til þess að fjórir
einstaklingar voru sakfelldir í
hæstarétti árið 2009. Þrátt fyrir að
aðeins eitt mál hafi farið fyrir dóm-
stóla hér á landi eru öll teikn á lofti
um að hér á landi þrífist mansal.
Nú er talið að ein
stærsta ógn sem lög-
regluyfirvöld standa
frammi fyrir í dag séu
netglæpir. Nauðsyn-
legt er að byggja laga-
ramma um netglæpi
eða aðra alþjóðlega
glæpastarfsemi og
mikilvægt að yfirvöld
sjái til þess að lög-
reglan hafi nothæf
verkfæri til að berjast
gegn slíkri starfsemi.
Samstarf við önnur
ríki er einmitt einn af
þessum mikilvægu þáttum eða
verkfærum. Sjálfsagt munu ein-
hverjir benda á að íslensk lög-
regluyfirvöld hafi bæði aðgang að
Europol og Interpol og að það
samstarf ætti að duga. Í ljósi
þeirra atburða er urðu í Frakk-
landi fyrir stuttu og þróunar al-
þjóðlegra glæpasamtaka sem sí-
fellt leitast við að fara nýjar leiðir í
brotastarfsemi sinni hljóta stjórn-
völd að sjá sér hag í því að taka
þátt í því alþjóðlega samstarfi sem
hún hefur kost á. Það þýðir samt
ekki að stjórnvöld sofi yfir þeim
breytingum sem verða á því sam-
starfi sem þau eru aðilar að.
Schengen-samstarfið hefur tekið
breytingum frá stofnun þess og því
er mikilvægt að stjórnvöld átti sig
á mikilvægi og notagildi samstarfs-
ins fyrir lögreglu hverju sinni og
reyni að átta sig á hver þróun sam-
starfsins er. T.d. hvernig ytri
landamæri breytast, hvernig aðild-
arríki sinna ytri landamærum sín-
um og hver er þróun þeirra gagna-
banka sem starfræktir eru innan
samstarfsins. Í raun vega og meta
kosti og galla samstarfsins og
leggja mat á það hvort það hagnist
okkur að vera innan þess.
Alþjóðlegir glæpir eru staðreynd
hér á landi og hafa verið lengi. Það
fellur að sjálfsögðu í hlut yfirvalda
að sjá til þess að þær stofnanir sem
koma að því að berjast gegn þeirri
vá sem alþjóðlegir glæpir eru hafi
verkfæri til baráttunar, Schengen-
samstarfið er einmitt eitt af þeim
verkfærum. Sú þróun sem orðið
hefur á starfsemi alþjóðlegra
glæpasamtaka kallar á alþjóðlegt
samstarf, í ljósi þess er ekki heilla-
vænlegt fyrir íslenskt samfélag að
hverfa frá Schengen-samstarfinu.
Alþjóðleg glæpasamtök virða
engin landamæri, þau eru engin
hindrun í starfsemi þeirra, þess
vegna er nauðsynlegt fyrir íslensk
yfirvöld að sjá til þess að lögreglan
og þær stofnanir er vinna gegn
glæpum hafi aðgang að allri mögu-
legri samvinnu sem völ er á.
Aðild Íslands að Schengen-samstarf-
inu og barátta lögregluyfirvalda
gegn skipulagðri glæpastarfsemi
Eftir Þuríði Berg-
lindi Ægisdóttur
Þuríður Berglind
Ægisdóttir
» Þrátt fyrir að aðeins
eitt mál hafi farið
fyrir dómstóla hér á
landi eru öll teikn á lofti
um að hér á landi þrífist
mansal.
Höfundur er með MA í alþjóða-
samskiptum, starfar hjá lög-
reglustjóranum á Suðurnesjum.
Stórt og sjald-
gæft drekatré
til sölu á 2.500
krónur. Upp-
lýsingar í síma
5674327.
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12 velvakandi@mbl.is
Til
sölu
Drekatré Allt er vænt sem vel er grænt.
Ekki er mikið litið
til framgöngu stjórn-
arandstöðunnar sem
verið hefur til skamm-
ar frá kosningum. Ég
hef fylgst með
þinginu, og það er
varla að nokkurt mál
fari í gegn vegna
reiði, plotts og und-
irferlis þeirra, þau
eru reið yfir að hafa
tapað kosningunum og hafa ekki
vit til að vera málefnaleg. Píratar
og Björt framtíð eru meðvirk í
þessu gerræði.
En nú fóru þau yfir strikið með
bréfi um utanríkismál okkar til
annarra þjóða. Þið talið ekki um
það, hinn öskrandi lýður á Aust-
urvelli, og það er kannski fram-
tíðin að grenja utan í öðrum þjóð-
um um okkar mál. Ekkert heyrist í
hinum frábæru stjórnsýslu- og
stjórnmálafræðingum sem þykir
lekamálið svo einstakt, en hversu
nálægt landráðum er þetta bréf?
Fræðingarnir geta ef til vill svarað
því hvernig stjórna eigi landinu
með svona „kexruglaða“ stjórn-
arandstöðu? Til þeirra
sem öskra á Aust-
urvelli, hugsið ykkur
vel um, um hvað eruð
þið að biðja? Misnotið
ekki lýðræðið í þágu
undirferlis. Mark-
miðið er að rík-
isstjórnin verði sér til
athlægis en það er
hún sjálf sem er til
skammar og hefur
niðurlægt sig sjálf og
þjóðina.
Þið sem öskrið eftir því að
stjórnarandstaðan komist til valda,
eruð þið að biðja um stjórnleysi?
Svo verði ykkur að góðu.
Þið hafið ekki hugmynd um hvað
þið eruð að biðja um. Svo mikið er
víst, þið eruð að hjálpa pen-
ingaelítunni, sem vill í ESB.
Stjórnarandstaðan
Eftir Stefaníu
Jónasdóttur
» Til þeirra sem öskra
á Austurvelli, hugsið
ykkur vel um, um hvað
eruð þið að biðja?
Stefanía Jónasdóttir
Höfundur býr á Sauðárkróki.
SVO ÞÆGILEGIR
AÐ ÞÚ GETUR
GENGIÐ
ENDALAUST.
HVER ÆTLI SÉ
SÁTTUR VIÐ
ÞAÐ.
Þú færð GO walk skó í
Skór.is, Kringlunni og Smáralind | Steinar Waage, Kringlunni og
Smáralind | Intersport, Reykjavík | Skóhöllinni Firði, Hafnarfirði | Versl.
Nína, Akranesi | Blómsturvellir, Hellisandi | Heimahornið, Stykkishólmi |
Hafnarbúðin, Ísafirði | Skóhúsið, Akureyri | Skóbúð Húsavíkur, Húsavík
| Sentrum, Egilstöðum | Lónið, Höfn í Hornafirði | Skóbúð Selfoss,
Selfossi | Axel Ó, Vestmanneyjum | Palóma, Grindavík | Skóbúðin,
Keflavík