Bókasafnið - 01.06.2011, Blaðsíða 8

8
bókasafnið 35. árg. 2011
Á vormisseri var fjallað um hlutverk leiðbeinandans. Fyrsti
frummælandi var Andrea Milde, sendikennari í þýsku við
Háskóla Íslands og sérmenntuð í leiðsögn við skrif. Á haust-
misseri var fjallað um skapandi hugsun í fræðilegum skrifum
og þar var fyrsti frummælandi Sofia Ask frá Linnéháskólanum
í Växjö, sem sérstaklega hefur rannsakað hvernig stúdentar
í kennaranámi tileinka sér ritfærni um sérsvið sitt í háskóla.
Aðrir frummælendur voru úr hópi kennara af Mennta- og
Hugvísindasviði og tveir doktorsnemar af Menntavísinda-
sviði.
Málstofurnar voru alveg þokkalega vel sóttar eftir því sem
gengur og gerist og að mínu mati var ekki síst mikilvægt að
heyra raddir doktorsnema og fá frummælendur úr öðrum
skólum og af öðrum sviðum en Menntavísindasviði. Í okkar
litla samfélagi er nauðsynlegt að heyra raddir annars staðar
að og skiptast á hugmyndum og reynslu. Ef marka má við-
tökur kennara hafa málstofurnar náð að vekja nokkra athygli
á ritverinu og mikilvægi ritunarverkefna í námi eins og að var
stefnt.
Sambúð ritvers og bókasafns
Þegar litið er yfir þetta fyrsta starfsár er óhætt að fullyrða að
starfsemi ritvers og bókasafns fellur einkar vel saman. Hlut-
verk ritversins er að styðja og styrkja stúdenta, eða hvaða höf-
unda sem er, á öllum skrefum ritunarferlisins, frá söfnun hug-
mynda og upplýsinga, gegnum úrvinnslu þeirra og skipulag
framsetningar til endanlegrar birtingar og frágangs.
Við blasir að bókasafnið gegnir lykilhlutverki í fyrri hluta
þessa ferlis. Í síðari hlutanum kemur meira til kasta kennara
og leiðbeinenda, sérfræðinga um efni ritsmíðar og framsetn-
ingu, málnotkun og útgáfu. Ekki er víst að öllum sé ljóst hvert
hlutverk bókasafns er í síðari hlutanum en þar gegnir safnið
vitaskuld hlutverki með sinn fjársjóð handbóka og leiðbein-
inga, en umfram allt sem hið mikla forðabúr góðra fyrirmynda
um það hvernig góðar ritsmíðar eiga að vera. Ritverið hefur
rækt fræðsluhlutverk sitt í náinni samvinnu við bókasafnið, og
Margrét Guðmundsdóttir bóksafnsfræðingur hefur séð um
þriðjung þeirra námskeiða sem ritverið hefur auglýst.
Húsnæði bókasafns Menntavísindasviðs hentar einkar vel
fyrir starfsemina. Opin vinnusvæði hér og hvar um safnið,
frjálslega umgirt bókahillum, skapa mjög heppilega umgjörð
fyrir samvinnu um verkefni og nám, og stúdentar líta á sam-
vinnu og samræður á safninu sem sjálfsagðan hlut. Ritverið
er staðsett á einu þessara svæða. Svæðið kringum ritverið er
ekkert mjög stórt, hæfilega girt bókahillum og í miðju þess er
lítið rautt sófasett sem gefur færi á að skapa ögn óformlegri
umgjörð um samræðu en verður við skrifborð. Á þessu fyrsta
starfsári hefur ekkert komið fram sem bendir til annars en
stúdentar séu algerlega óþvingaðir í þessu umhverfi og ekki
sé knýjandi þörf á að skipuleggja einstaklingsviðtöl í lokuðu
rými.
Það að sitja með leiðbeinanda virðist vera jafn eðlilegt fyrir
stúdenta og að ræða verkefni sitt við hvern annan eða leita til
starfsmanna bókasafnsins. Þá daga sem starfsmaður sat við
skrifborðið í ritveri, komu stúdentar sem áttu bókaðan tíma
en þess á milli leituðu stúdentar í safninu til ritvers með ýmsar
fyrirspurnir eins ekkert væri sjálfsagðara.
Síðastliðið haust, þegar stúdentar leiðbeindu fyrstaárs-
nemum með verkefni sín, var allt vinnusvæðið kringum ritver-
ið undir lagt. Í ljósi þess hvernig safnið er skipulagt og hvaða
hefðir hafa þar skapast um umgengni og nýtingu, reyndist
bæði einfalt og sjálfsagt að taka frá eins mörg borð og þurfti
hverju sinni fyrir ráðgjöf ritvers. Þegar ráðgjafar voru ekki að
störfum nýttist vinnusvæðið með venjulegum hætti fyrir aðra
gesti safnsins.
Ef ályktanir mínar af reynslu ársins eru réttmætar tel ég að
ritverið hafi náð mjög mikilvægum áfanga í því að skapa starf-
semi sinni þá ímynd sem að var stefnt í upphafi, nefnilega að
ritverið sé eðlilegur þátttakandi í umræðu um ritsmíðar stúd-
enta, en ekki sérúrræði fyrir þá eina sem eiga í einhverjum
erfiðleikum.
Að lokum
Ritver Menntavísindasviðs er hið fyrsta sinnar tegundar á Ís-
landi. Mörgum hér á landi er tamt að líta svo á að ráðgjöf við
skrif snúist fyrst og fremst um að leiðbeina um málfar og leið-
rétta mál- og stafsetningarvillur. Því er víðs fjarri, starfsemi rit-
vers snýst að minnstu leyti um það. Á vef ritvers er gerð grein
fyrir hlutverki þess og þar er líka gerð grein fyrir því hvaða
þjónusta er ekki í boði:
Í ritveri er ekki unnt að fá …
• prófarkalestur
• ritgerð sína leiðrétta
• vottorð um að ritsmíð sé í lagi og laus við
mál- og stafsetningarvillur
• verkefni þýdd á annað tungumál
• einkunn
Markmiðið er að styrkja stúdenta til sjálfshjálpar.
Við hæfi er að ljúka þessari umfjöllun með orðum sem
Lotte Rienecker, forstöðukona Akademisk skrivecenter,
notaði í bréfi til undirritaðs til að lýsa hlutverki ritversins við
Kaupmannahafnarháskóla: „… vi arbejder især meget med
hvordan de studerende kommer ind i studierne og ud af dem
igen“.
Þessi orð höfum við haft að leiðarljósi þetta fyrsta starfsár.
Heimildir
Ask, S. (2007). Vägar till ett akademiskt skriftspråk. Växjö University
Press, Växjö. Sótt 15. desember 2010 af http://lnu.diva-portal.org/smash/
get/diva2:205075/FULLTEXT01
Elmborg, J. K. og Hook, S. (ritstj.). (2005). Centres for learning: Writing
centres and libraries in collaboration. Chicago: Association of college and
research libraries.
Á heimasíðu ritvers Menntavísindasvið Háskóla Íslands, http://vef-
setur.hi.is/ritver er að finna krækjur á vefi nokkurra ritvera sem eru vel
skipulögð náma fróðleiks og leiðbeininga.