Morgunblaðið - 04.06.2015, Blaðsíða 39

39
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. JÚNÍ 2015
» MagnusMaria, nýnorræn ópera eftir
Karólínu Eiríksdóttur
við líbrettó Katarinu
Gäddnäs, var flutt í
Þjóðleikhúsinu í gær-
kvöldi. Óperan fjallar
um mannréttindi, rétt-
indi kvenna til þess að
velja sér starf og fá
sömu laun og karlmenn
og rétt samkynhneigðra
og transfólks.
MagnusMaria flutt í Þjóðleikhúsinu
MagnusMaria Óperan byrjaði ekki á hefðbundinn hátt heldur í andyri
Þjóðleikhússins en ekki var annað að sjá en gestum þótti það skemmtilegt.
Vinkonur Anna Guðný Guðmundsdóttir, Aagot Árnadóttir og Þórdís
Guðmundsdóttir voru ánægðar með inntak óperunnar og flotta tóna.
Flott Sverrir Guðjónsson og Elín Edda Árnadóttir létu sig ekki vanta.
Tónlistarkonur Ragnhildur Gísla-
dóttir og Tui Hirv voru glaðar.
Morgunblaðið/Eva Björk
Vart hefur áberandi hluturkvenna á listviðburðumum þessar mundir fariðframhjá neinum. Á sam-
sýningunni Frenjur og fórnarlömb í
öllum sölum Listasafns ASÍ hafa 11
listamenn verið kallaðir til leiks;
konur sem spanna vítt aldursbil en
ólíka miðla og aðferðir. Verkin eru
flest af fígúratífum toga og fjalla öll
um kvenlíkamann og konur, veru-
leika þeirra og stöðu í samfélaginu.
Þá leggja sýningarstjórarnir, Krist-
ín G. Guðnadóttir og Steinunn G.
Helgadóttir, einnig sitt af mörkum
með textaverki í Gryfjunni.
Innsetning Lóu Hlínar Hjálmtýs-
dóttur á ganginum, Partýhræ, deilir
á samfélagsviðhorf til fórnarlamba
nauðgunar og tengist þannig verki
Kristínar Jónsdóttur frá Munka-
þverá í Arinstofu, Dulsmáli. Það
verk skírskotar til örlaga kvenna
sem urðu barnshafandi utan hjóna-
bands fyrr á öldum en minnir jafn-
framt á hversu stutt er síðan
grimmileg meðferð á konum tíðk-
aðist hér á landi. Kauðalegar kon-
urnar í teikningum Rakelar Mc-
Mahon á sama vegg mynda ein-
kennilega andstæðu við hljóðlátan
tregann í verkum Kristínar. Verk
Rakelar, Mother Drunk, felur í sér
vangaveltur um móðurhlutverkið og
samfélagsviðhorf til þess. Þrúgandi
aðstæður eru til umfjöllunar í graf-
íkmyndum Sigrid Valtingojer þar
sem ósýnilegir múrar í lífi kvenna,
innri sem ytri, virðast tákngerðir
með veggjum, klettum og fjalls-
tindum. Angistin skín úr andlitunum
í olíumálverkum Elínar Pjet.
Bjarnason sem lýsa innra sálar-
ástandi en minna einnig á grímur.
Óstýrilátar konur í verkum Rósku
birtast sem „frenjur“ í sviðsetningu
sýningarstjóranna í Gryfjunni. Kon-
ur sem ögra feðraveldinu hafa í
gegnum tíðina verið úthrópaðar – og
í velheppnaðri innsetningu á gólfi
Gryfjunnar hafa Kristín og Steinunn
tekið saman „úrval“ íslenskra orða
sem notuð hafa verið um konur, orða
sem eru oftar en ekki tengd útliti
þeirra og meintum kynhlutverkum,
orða sem eru gjarnan niðrandi: stutt
getur verið milli gyðjunnar og kven-
sniftarinnar, dömunnar og drósar-
innar. Ekki þarf annað en að kippa í
spotta til að stýra hegðun (sprelli)
kvennanna í verki Valgerðar Guð-
laugsdóttur í Ásmundarasal, Í
skammarkróknum. Í verkinu birtast
líðan, sjálfsmynd og líkami kon-
unnar undir stjórn ótal ytri þátta.
Slíkir áhrifaþættir eru víðs fjarri í
viðkvæmnislegum líkamsverunum í
verkum eftir Önnu Hallin sem hverf-
ast um þann frjóa heim sem hver og
ein(n) getur ræktað og hlúð að innra
með sér. Eva Ísleifsdóttir speglar
sig í upphafinni ímynd hinnar
ósnortnu og bljúgu meyjar eins og
hún hefur birst í ótal myndrænum
túlkunum í gegnum aldirnar. For-
dæmingin lætur ekki á sér standa
þegar stigið er feilspor, eins og Ei-
rún Sigurðardóttir fjallar um á kald-
hæðinn hátt í Sundur saman sem er
ljósmyndaröð af pari. Konurnar í
þrykkmyndum Magdalenu Mar-
grétar Kjartansdóttur eru hispurs-
lausar verur sem gleðjast yfir lík-
ama sínum og fara sínar eigin
hvataleiðir, eins og kötturinn – sama
hvaða nafni þær eru kallaðar.
Á sýningunni Frenjur og fórn-
arlömb skila heitar tilfinningarnar
og hugsunin að baki verkum lista-
mannanna sem og túlkun sýning-
arstjóranna sér vel til áhorfandans.
Þá eru textar í sýningarskrá einnig
vel til fundin viðbót við sýninguna
sjálfa. Hið fjölbreytta úrval verka og
aldursbreidd sýnenda ljær sýning-
unni ákveðið vægi og skapar áhuga-
vert og áleitið samtal þvert á kyn-
slóðir um hinn samkvenlega
veruleika.
Morgunblaðið/Eva Björk
Gyðja Eva Ísleifsdóttir speglar sig í upphafinni ímynd hinnar ósnortnu og bljúgu meyjar eins og hún hefur birst í
ótal myndrænum túlkunum í gegnum aldirnar. Verkið hennar, sem hér sést, nefnist Maríurnar þrjár.
Gyðjur og drósir
Listasafn ASÍ, Freyjugötu
Frenjur og fórnarlömb – Anna Hallin,
Eirún Sigurðardóttir, Elín Pjet.
Bjarnason, Eva Ísleifsdóttir, Kristín
Jónsdóttir frá Munkaþverá, Lóa Hlín
Hjálmtýsdóttir, Magdalena Margrét
Kjartansdóttir, Rakel McMahon,
Róska, Sigrid Valtingojer og Val-
gerður Guðlaugsdóttir.
bbbmn
Viðburður á Listahátíð í Reykjavík. Til
28. júní 2015. Opið þri.-su. kl. 13-17. Að-
gangur ókeypis. Sýningarstjórar: Krist-
ín G. Guðnadóttir og Steinunn G. Helga-
dóttir.
ANNA JÓA
MYNDLIST
Í skammarkróknum Ekki þarf annað en að kippa í spotta til að stýra hegð-
un (sprelli)kvennanna í verki Valgerðar Guðlaugsdóttur í Ásmundarasal.
Ádeila Innsetning Lóu Hlínar
Hjálmtýsdóttur, Partýhræ.
Listahátíð í Reykjavík 2015
Billy Elliot (Stóra sviðið)
Fim 4/6 kl. 19:00 Sun 7/6 kl. 19:00 Fös 12/6 kl. 19:00
Fös 5/6 kl. 19:00 Mið 10/6 kl. 19:00 Lau 13/6 kl. 19:00
Lau 6/6 kl. 19:00 Fim 11/6 kl. 19:00 Sun 14/6 kl. 19:00
Fjölskyldusýning í hæsta gæðaflokki - ósóttar pantanir seldar daglega
Kenneth Máni (Litla sviðið)
Lau 6/6 kl. 20:00
Síðusta sýning
Hystory (Litla sviðið)
Fim 4/6 kl. 20:00 aukas.
Nýtt verk eftir Kristínu Eiríksdóttur - síðasta sýning
Billy Elliot –★★★★★ , S.J. Fbl.