Morgunblaðið - 04.06.2015, Blaðsíða 12

Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Stéttarfélög iðnaðarmanna sem eru í
kjaraviðræðum við Samtök atvinnu-
lífsins (SA) hafa boðað verkfall 10.-
16. júní nk. Ótímabundið verkfall á
svo að hefjast 24. júní. Félögin eru
MATVÍS, Grafía/FBM, VM, aðildar-
félög Samiðnar, Félag hársnyrti-
sveina og aðildarfélög RSÍ, alls 25
stéttarfélög.
Kosning um verkfallsboðun náði
til alls 10.499 félagsmanna. Heimild
til verkfallsboðunar var samþykkt
með 75,1% atkvæða, nei sögðu
22,1%. Kosningaþátttaka var 44,6%.
Næsti samningafundur er boðaður á
morgun.
Veitingarekstur lamast
MATVÍS, Matvæla- og veitinga-
félag Íslands, er félag iðnaðarmanna
í matvæla- og veitingagreinum. Í því
eru bakarar, kökugerðarmenn,
framreiðslumenn, kjötiðnaðarmenn,
matreiðslumenn, nemar og aðrir
sem starfa við framreiðslu, mat-
reiðslu og sölu á matvælum. Níels S.
Olgeirsson, formaður MATVÍS,
sagði að 1.138 félagsmenn hefðu ver-
ið á kjörskrá um verkfall.
„Verði verkfall stoppa veitinga-
hús, mötuneyti, kjötvinnslur og bak-
arí um allt land. Matvælaframleiðsla,
matreiðsla og framreiðsla stoppar að
mestu því að bæði kokkar og þjónar
leggja niður störf,“ sagði Níels. Eig-
endur veitingastaða geta gengið í
störf með fjölskyldum sínum en
Níels sagði ljóst að það annaði engan
veginn þörfinni.
Blöðin koma ekki út
Grafía/Félag bókagerðarmanna
(FBM) er stéttarfélag iðnaðarmanna
í prent- og miðlunargreinum. Á kjör-
skrá vegna kosningar um verkfall
voru 616 félagsmenn.
Georg Páll Skúlason, formaður
Grafíu/FBM, sagði að verkfall myndi
ná til um 50 vinnustaða, aðallega á
höfuðborgarsvæðinu.
„Það stoppar allt sem heitir prent-
un, forvinnsla, bókband og frágang-
ur,“ sagði Georg. Líklega verða al-
mennir lesendur fyrst varir við að
dagblöð, vikublöð og tímarit koma
ekki út meðan verkfallið stendur.
Vél- og málmtækni í verkfall
VM er félag vélstjóra og málm-
tæknimanna. Um 1.744 félagsmenn
voru á kjörskrá vegna verkfallsins.
„Vél- og málmtækniiðnaðurinn fer
svona heilt yfir í verkfall,“ sagði Guð-
mundur Ragnarsson, formaður VM.
Hann sagði að verkfall myndi ná til
félagsmanna VM sem störfuðu sam-
kvæmt samningi við SA í vélsmiðjum
og járnsmiðjum, önnuðust viðhald
véla í fyrirtækjum og ynnu við þjón-
ustu sem sneri að vél- og málmtækni.
Byggingariðnaður stöðvast
Aðild að Samiðn, landssambandi
tólf stéttarfélaga iðnaðarmanna, á
m.a. starfsfólk í byggingargreinum,
bílgreinum, hársnyrtigreinum,
málmtæknigreinum, tækniteiknun,
garðyrkju og skipasmíði. Hjá Samiðn
voru 3.855 á kjörskrá þegar kosið var
um verkfallsboðun vegna kjarasamn-
ings við SA.
Hilmar Harðarson, formaður
Samiðnar, sagði að verkfalls myndi
gæta mikið í byggingariðnaði og víð-
ar enda væru iðnaðarmenn víða við
störf. Málmiðnaðarmenn utan höfuð-
borgarsvæðisins eru flestir í Samiðn.
Verkfall þeirra mun stöðva alls kon-
ar þjónustu við orkuveitur, stóriðju
og sjávarútveginn, viðhald á skipum
og fleira. Einnig stöðvast þjónusta
við bíla hjá fyrirtækjum innan SA.
Verkfallsboðunin nær einnig til hár-
snyrta sem eru innan Samiðnar.
Hársnyrtar leggja niður störf
Í Félagi hársnyrtisveina eru um
400 félagsmenn. Verkfall þeirra mun
ná til launþega og nema á hársnyrti-
stofum, að sögn Lilju Sæmunds-
dóttur, formanns félagsins. Eigend-
ur hársnyrtistofa og verktakar geta
starfað þrátt fyrir verkfall. Lilja
sagði að verkfall myndi ná til flestra
félagsmanna, utan nokkurra sem
ynnu sem verktakar.
Rafiðnaðurinn í verkfall
Aðild að Rafiðnaðarsambandi Ís-
lands (RSÍ) eiga m.a. Rafiðnaðar-
félag Suðurnesja, Félag íslenskra
rafvirkja, Félag rafiðnaðarmanna á
Suðurlandi, Félag íslenskra síma-
manna, Félag rafeindavirkja, Félag
tæknifólks í rafiðnaði, Rafvirkjafélag
Norðurlands og Félag sýningar-
stjóra við kvikmyndahús.
Alls voru 2.795 félagar í sex
aðildarfélögum RSÍ á kjörskrá vegna
verkfallsboðunarinnar gagnvart SA,
að því er fram kemur á heimasíðu
RSÍ. Verkfallið var samþykkt í öllum
aðildarfélögunum sem tóku þátt.
Morgunblaðið/Golli
Iðnaðarmenn Vikulangt verkfall iðnaðarmanna, sem á að hefjast á miðvikudag í næstu viku, mun hafa mikil áhrif.
Víðtæk áhrif verk-
falls iðnaðarmanna
 Áhrif á byggingarvinnu, veitingarekstur og blaðaútgáfu
12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. JÚNÍ 2015
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Vigdís Hauksdóttir, þingmaður
Framsóknarflokksins, hefur sent
fjármálaráðuneytinu spurningar
varðandi framsal ríkisins á eignar-
hlut ríkissjóðs í Íslandsbanka hf. og
Arion banka hf. árið 2009. Varða
spurningarnar gjörninga í stýrihópi
þriggja ráðuneyta sem leiddi endur-
reisn bankanna eftir hrunið. Þor-
steinn Þorsteinsson var þá ráðinn til
fjármálaráðuneytisins sem aðal-
samningamaður stjórnvalda í samn-
ingaviðræðum við skilanefndirnar
ásamt ráðgjafafyrirtækinu Hawkpo-
int. Var hlutverk Hawkpoint m.a. að
gera verðmat á eignum gömlu bank-
anna.
Afsal án lagaheimildar
Vigdís telur umrædd gögn munu
staðfesta að Steingrímur J. Sigfús-
son, þáverandi fjármálaráðherra,
hafi afsalað ríkissjóði tugum millj-
arða með framsali á eignarhlut-
unum án lagaheimildar og framhjá
Fjármálaeftirlitinu. Vísar hún þar
m.a. til þeirrar nýbirtu niðurstöðu
Bankasýslu ríkisins að ráðherrann
hafi skort lagaheimild til framsals-
ins.
Vigdís lagði spurningarnar fram í
stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd,
þar sem hún á sæti, en hún er jafn-
framt formaður fjárlaganefndar og
situr því í báðum eftirlitsnefndum
þingsins. Fjármálaráðuneytið geti
því ekki hafnað þessari upplýsinga-
gjöf með vísan til upplýsingalaga
eins og gert var í fyrra skiptið sem
hún óskaði eftir þessum gögnum.
Vigdís segir að það sé hennar álit
að gjörningar stýrihópsins hafi falið
í sér brot á neyðarlögunum.
Skyldi semja um virði eigna
„Steingrímur J. skipaði stýrihóp
sem var falið að semja um virði nýju
bankanna, áður en eignarhlutur
ríkisins var flutt-
ur úr gömlu
bönkunum yfir í
nýju bankana.
Fjármálaeftirlitið
var þá búið að
leggja fram verð-
mat í árslok 2008
og fékk svo er-
lendan aðila,
endurskoðunar-
fyrirtækið Delo-
itte, til að meta virði eignarhluta
ríkisins. Það gerist svo í byrjun árs
2009 að valdið var tekið af Fjár-
málaeftirlitinu og starfsmenn þess
gerðir að áheyrnarfulltrúum í stýri-
hópnum. Var það byggt á minnis-
blaði ríkisstjórnarinnar.
Þessum stýrihópi var ekki sent
erindisbréf samkvæmt þeim upplýs-
ingum sem við höfðum fengið í
stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd.
Því er hvergi til verklýsing á því
hvað stýrihópurinn átti að gera eða
hvaða valdheimildir hann hafði. Það
sem vantar nú tilfinnanlega eru
fundargerðir númer 1 og 13 frá
stýrihópnum þar sem voru teknar
mjög afdrifaríkar ákvarðanir … Í
svari fjármálaráðuneytisins kom
fram að þessar fundargerðir finnist
ekki eða hafi jafnvel aldrei verið
skrifaðar, sem er ekki mjög trú-
verðugt,“ segir Vigdís. Hún bætir
við að „þegar í ársbyrjun 2009 hafi
verið ákveðið að afhenda kröfuhöf-
unum nýju bankanna“.
„Það var fundin leið til þess að
fara framhjá neyðarlögunum. Það
var engin lagaheimild til þess, ekki
skv. neyðarlögunum, né lögum um
Fjármálaeftirlitið, eða fjárlögum
eða fjáraukalögum. Fjármálaeftir-
litið hafði ótakmarkaðar lagaheim-
ildir til að leggja endanlegt verðmat
á eignarhluti nýju bankanna, en þá
gekk stýrihópurinn til samninga við
kröfuhafa með skelfilegum afleið-
ingum fyrir heimili og fyrirtæki í
landinu,“ segir Vigdís.
Óskar upplýsinga
um framsal banka
 Þingmaður segir fv. ráðherra hafa
afsalað ríkinu tugum milljarða króna
Vigdís
Hauksdóttir
Steingrímur svaraði fyrirspurn Vigdísar um málið á Alþingi í gær. Hann
vísaði því á bug að ekki hefði verið lagaheimild fyrir þeirri ákvörðun að
framselja eignarhluti ríkisins í Íslandsbanka og Arion banka til kröfu-
hafa, með vísan til laga 138/2009. Sagði þau „heimila staðfestingu
niðurstöðu samninga uppgjörs milli gömlu og nýju bankanna og eignar-
hlutföll í nýju bönkunum“. Hann sagði fjármálaráðuneytið hafa metið
það svo að stofnfrumlag ríkisins í bönkunum hefði ekki verið skert.
„Frumvarpið sem varð að lögum var ekki heimild til að selja hluti heldur
til að staðfesta samningsniðurstöðuna,“ sagði Steingrímur m.a.
Snerust ekki um heimild
STEINGRÍMUR J. SVARAR FYRIRSPURN VIGDÍSAR