Dagblaðið Vísir - DV - 16.01.2009, Blaðsíða 4

föstudagur 16. janúar 20094 Fréttir
Sandkorn
n Stundum er sagt að enginn sé
spámaður í eigin föðurlandi.
Styrmir Gunnarsson, fyrrver-
andi ritstjóri Morgunblaðsins,
ritaði eftirfarandi í Reykja-
víkurbréfi 22. mars á síðasta
ári: „Rík-
isstjórn-
in verður
hins vegar
að horfast
í augu við
þann mögu-
leika, að al-
varleg fjár-
málakreppa
geti blasað við hér vegna fjár-
mögnunarvanda einhverra
íslenzku bankanna undir lok
þessa árs og á næsta ári...Hún
verður að vera undir það búin
og þarf að hafa gert sér grein
fyrir, hvernig hún mundi bregð-
ast við tilteknum aðstæðum, ef
þær kæmu upp. Hún þarf með
öðrum orðum að hafa varaá-
ætlun.“ - Ætli Geir Haarde og
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
hafi ekki treyst spádómsgáfu
Styrmis?
n Innanbúðarátök virðast vera
sprottin upp á Fréttablaðinu á
milli Björns Inga Hrafnsson-
ar, ritstjóra Markaðarins, og
Páls Baldvins Baldvinssonar
ritstjórnarfulltrúa. Hinn síðar-
nefndi skrifaði fjölmiðlapistil
í blaðið í gær þar sem hann
sagði að sárafáir ættu eftir að
horfa á sjónvarpsþátt Björns
Inga, Markaðinn, á breyttum
og betri dagskrártíma strax
eftir kvöldfréttir á Stöð 2. Sagði
Páll að dagskrárstjóri Stöðvar 2
myndi aldrei sætta sig við það
litla áhorf sem þáttturinn ætti
eftir að fá á þessum kjördag-
skrártíma. Páll var svo svart-
sýnn fyrir hönd Björns Inga
að hann lét það fylgja með að
hann myndi ekki einu sinni ná
ásættanlegu áhorfi þótt hann
kæmi fram í sundbol og breytti
þættinum í skemmtiþátt um
viðskiptalífið. Spurningin er
hvort Björn Ingi tvíeflist við
hrakspá Páls Baldvins og leggi
sig nú í líma við að búa til sölu-
vænlegan þátt um leiðinlegt
efni.
n Marga sjálfstæðismenn setti
hljóða þegar þeir hlýddu á
ræðu Björns Bjarnasonar á Rás
1 í gærmorgun um ESB-átökin.
„Það er náttúrlega hætta á því
að Sjálfstæðisflokkurinn liðist í
sundur út af deilum um svona
mál. Það er ekkert smá mál
hvort Ísland ætlar að afsala sér
þeim réttindum sem í húfi eru.“
Björn bætti við að ESB-um-
ræðan hafi skerpt grundvall-
arsjónarmið innan flokksins
um að „þetta eigi ekki að gera“.
- Rifjast þá upp að Jón Baldvin
Hannibalsson sagði í viðtali við
DV nýverið að Sjálfstæðisflokk-
urinn væri þeirrar gerðar að
klíkurnar innan hans gætu ekki
leyst ESB-málið á landsfundin-
um og væri því óstjórnhæfur.
n Góðar heimildir eru fyrir því
að Davíð Oddsson seðlabanka-
stjóri hafi hringt í fjársterka
menn með hjartað á réttum
stað í pólitíkinni og beðið þá
um að taka þátt í því að end-
urfjármagna Morgunblaðið
og tryggja að það verði áfram í
„réttum“ höndum. Klukkan ti-
far og senn verður Glitnir, sem
á 80 prósent krafna á hendur
útgefandanum, að taka ákvarð-
anir um líf eða dauða blaðsins.
Fjárfestar hafa greinilega haft
minni áhuga en vænst var, en
nú eru sex vikur síðan Moggi
komst í greiðsluþrot og gat
ekki borgað laun að fullu. - Nú
spyrja menn hvað gert yrði við
Stefan Ingves eða Jean-Claude
Trichet, starfsbræður Davíðs
í Svíþjóð og hjá Evrópusam-
bandinu, ef þeir hegðuðu sér
eins og Davíð.
Hinn dásamlegi dónaskapur
kristján hreinsson skáld skrifar. „Mér hefur verið hótað – oftar en einu sinni og oftar en tvisvar.“
Ég á því láni að fagna að taka þátt í mót-mælum og ég mæti á borgarafundi. Ég vil vera þátttakandi í uppbyggingu lýð-ræðisins og ég vil sýna þjóð minni sam-
stöðu á meðan við undirbúum það að reisa við
ónýtan efnahag. Í hjarta mínu á ég þann draum
að hér verði hægt að byggja réttlátt samfélag.
Ég var t.d. í miðri iðu hinna svonefndu Kryddsíld-
armæla. Ég sá með mínum augum allt sem gerð-
ist og verð að viðurkenna að fréttaflutningur af
þeim atburði er á skjön við það velsæmi sem mér
var kennt að virða. Það er engu líkara en íslenska
leiðin, þ.e.a.s. að smjaðra fyrir þeim sem völdin
hafa, sé sú leið sem ýmsum er ætlað að fara.
Kæra þjóð, ég vil nefna það hér, að stjórnmála-
menn neyða fólk til hlýðni. Þeir líta á þennan þátt
viðurværisins sem eðlilegt stjórntæki. Nú síðast
veitti okkar elskulegi utanríkisráðherra ungri
konu einlæga viðvörun, áður en unga konan fór í
ræðustól á borgarafundi.
Það þrífst dásamlegur dónaskapur í því yndis-
lega spillingarbæli sem Ísland er í dag. Og það
sem meira er: Þessum dónaskap og þessum ynd-
islega yfirgangi hafa stjórnmálamenn beitt um
langa hríð. Þetta rita ég hér því ég tala af reynslu.
Ég veit hvað fólk er að tala um þegar það segir frá
hótunum sem það hefur fengið frá stjórnmála-
mönnum. Mér hefur verið hótað – oftar en einu
sinni og oftar en tvisvar. Ég hef fengið kristalstær
viðbrögð íslenskra stjórnmálamanna – svo að
segja – beint í æð. Og ég veit að þeim loforðum
sem ég hef heyrt, í hótunum þessa ágæta skríls,
hefur verið framfylgt. Já, jafnvel þótt þetta fólk sé
ekki þekkt fyrir að standa við loforð sín.
Meðal okkar eru yndislegir boðberar réttlæt-
is og visku, frábært og einlægt fólk eins og: Dav-
íð Oddsson, Valgerður Sverrisdóttir, Halldór
Ásgrímsson, Finnur Ingólfsson, Árni Johnsen,
Árni Mathisen, Siv Friðleifsdóttir, Geir H. Haar-
de, Björn Bjarnason, Gunnlaugur Sigmundsson,
Árni Magnússon, Friðrik Sófusson, auðmenn,
ríkisbubbar og fleira fólk sem öðlast hefur eng-
lavængi með eðalmennsku sinni, fólk sem lofar
guðdómlega nærgætni og fastheldni á eigur ann-
arra. Við erum að tala um dásamlegt fólk sem
lítur á fyrirgefningu sem sjálfsagðan hlut þeg-
ar stjórnmálamenn þurfa á slíkum munaði að
halda. Sundruð söfnum við skuldum en samein-
uð borgum við brúsann.
Réttlætisins mælir má
af mörgum teljast hæpinn
því ræninginn í reynd er sá
sem rannsakar nú glæpinn.
Skáldið Skrifar
Geir H. Haarde forsætisráðherra hafði orð um að gera úttekt á Seðlabankanum og
áhrifum seðlabankalaganna frá 2001 þegar í mars á síðasta ári. Á þeim tíma talaði hann
um tímabundinn vanda íslenska fjármálakerfisins og að bankarnir stæðu traustum
fótum.
Geir frestar Úttekt
á seÐlaBankanUM
„Úttekt þessi hefur ekki verið gerð.
Bankahrunið hefur breytt öllum for-
sendum í þessu efni. Ekki hefur verið
ákveðið hvernig að framhaldi þess-
ara mála verður staðið.“
Þannig hljóðar svar Geirs H. Haar-
de forsætisráðherra við fyrirspurn
DV um fyrirhugaða úttekt á Seðla-
bankanum. Geir gerði slíka úttekt að
umtalsefni þegar hann ávarpaði árs-
fund bankans 28. mars í fyrra, réttu
hálfu ári fyrir kerfishrun íslensku
bankanna.
Úttekt senn tímabær
Efnislega sagði Geir meðal annars í
ræðu sinni þá að gagnrýni á stefnu
Seðlabankans hefði orðið hávær-
ari eftir því sem stýrivextir hækkuðu
og hávaxtatímabilið lengdist. Gagn-
rýnin gæti verið byggð á tilteknum
séraðstæðum hér á landi þar sem
peningamálastefnan virkaði illa eða
jafnvel alls ekki. „Sé þessi gagnrýni
byggð á haldbærum rökum ber að
taka hana alvarlega því það hlýtur að
vera kappsmál allra að annað af meg-
instjórntækjunum í efnahagsmálum,
peningamálastefnan, virki svo sem til
er ætlast... Ýmsir hafa af góðum hug
velt upp spurningum um þessi mál...
Aðrir hafa spurt hvort Seðlabankinn
hafi við núverandi aðstæður öll þau
tæki í vopnabúri sínu sem hugsanleg
eru til að sinna hlutverki sínu.“
Geir fór varlega í gagnrýni sinni
á Seðlabankann á ársfundinum en
sagði síðan orðrétt: „Senn verður
tímabært að gera fræðilega úttekt á
þessu viðfangsefni í góðu samstarfi
við Seðlabankann því það er nauð-
synlegt að svara þeim spurningum
sem upp hafa komið, meta reynsl-
una af framkvæmd seðlabankalag-
anna frá 2001 og hvort allar þær við-
miðanir sem stuðst er við séu þær
heppilegustu til framtíðar litið. Til
slíks verks þarf, þegar þar að kemur,
að fá hæfustu sérfræðinga, erlenda
og innlenda, líkt og gert hefur verið
annars staðar.“
Ekkert hróflað við
seðlabankastjórum
DV spurði Geir tveggja spurninga
vegna orða hans á ársfundinum.
Annars vegar hvort úttektin, sem
forsætisráðherra boðaði, hafi ver-
ið gerð og mat verið lagt á reynslu
og framkvæmd seðlabankalaganna
frá 2001. Hins vegar var spurt hvort
hrun bankakerfisins og fjármála-
kreppan hefðu breytt áformum for-
sætisráðherra eitthvað, til dæmis á
þann veg að í smíðum væri frum-
varp um breytingar á Seðlabankan-
um og hugsanlegan samruna hans
og Fjármálaeftirlitsins?
Eins og fram kemur í svarinu hér
að framan hefur umrædd úttekt á
Seðlabankanum ekki verið gerð.
Þá er ekki að skilja að forsætisráð-
herra eða ríkisstjórnin hafi enn tek-
ið ákvörðun um það hvernig stað-
ið verði að endurskoðun laga um
Seðlabankann og Fjármálaeftirlitið
í kjölfar bankahrunsins. Þannig er
ekki hægt að ráða af svari Geirs að
hann og ríkisstjórn hans hafi lagt
drög að breytingum á lögum og
reglum um sem leitt geti til manna-
breytinga í Seðlabankanum og Fjár-
málaeftirlitinu eins og stjórnvöld ýj-
uðu þó að í kjölfar bankahrunsins.
Í lok ræðu sinnar á ársfundi
Seðlabankans 28. mars á síðasta
ári sagði Geir að íslenskt banka-
kerfi og íslensk efnahagsmál stæðu
taustum fótum þótt á móti blési.
„Þegar horft er á staðreyndir í efna-
hagslífi okkar kemur í ljós að öllum
hagtölum og hagspám ber í meg-
inatriðum saman um að horfurnar
séu góðar, staða efnahagsmála sé í
meginatriðum sterk og staða bank-
anna traust.“
„Senn verður tímabært
að gera fræðilega út-
tekt á þessu viðfangs-
efni í góðu samstarfi
við Seðlabankann því
það er nauðsynlegt að
svara þeim spurningum
sem upp hafa komið...“
JóHann Hauksson
blaðamaður skrifar: johannh@dv.is
Geir H. Haarde Í lok ræðu sinnar
á ársfundi seðlabankans sagði geir
að íslenskt bankakerfi og íslensk
efnahagsmál stæðu traustum fótum
þótt á móti blési.
Davíð og Geir úttektin á seðla-
bankanum, sem geir nefndi,
hefur ekki verið gerð. davíð
Oddsson og aðrir æðstráðendur
í seðlabankanum og fjármála-
eftirlitinu geta andað rólega.