Dagblaðið Vísir - DV - 16.01.2009, Blaðsíða 10

föstudagur 16. janúar 200910 Fréttir
Senn líður að endalokum setu Georges
W. Bush í valdamesta embætti heims
og mikið hefur verið skrifað og skraf-
að um óvinsældir hans á heimsvísu.
Þó flestir geti verið sammála því að
áhöld séu um ágæti margra ákvarð-
ana forsetans og að hann sé víða illa
þokkaður hljóta að finnast þjóðir sem
harma brotthvarf hans.
Samkvæmt könnun fréttastofu
ABC og Washington Post í október
voru 73 prósent landsmanna óánægð
með störf Bush sem er met í óvin-
sældum Bandaríkjaforseta fyrr og
síðar. Bush getur eigi að síður huggað
sig við að til eru lönd sem ekki deila
skoðun Bandaríkjamanna í einu og
öllu.
Skókastið í Írak er í huga margra
myndbirting álits þjóða heims á for-
seta Bandaríkjanna, sem af mörg-
um er talinn sá versti í sögu þjóðar-
innar, en engu að síður má, ef grannt
er skoðað, finna þjóðir sem telja sig
standa í þakkarskuld við hann. Þar
má nefna til sögunnar einhver ríki
Afríku, en um 80 prósent álfunn-
ar eru hlynnt honum, og Kosovo þar
sem hann nýtur þvílíkrar hylli fyrir að
styðja sjálfstæði landsins að ein aðal-
gata var nefnd í höfuðið á honum.
Peter Berkowitz hjá Hoover-stofn-
uninni segir að það sé almennt við-
tekin skoðun að Bush hafi vakið hat-
ur í garð bandarísku þjóðarinnar, en
málið sé flóknara en svo.
Sambandið við Ísrael
Ein tryggasta bandalagsþjóð Banda-
ríkjanna er nú um stundir í sviðsljósi
alþjóðasamfélagsins. Þar er um að
ræða Ísrael, sem hefur verið gagnrýnt
fyrir harkalegar aðgerðir gegn Palest-
ínumönnum á Gaza. Nú þegar dag-
ar Bush sem Bandaríkjaforseta verða
senn taldir ítrekaði hann óhvikulan
stuðning sinn við Ísraela og aðgerðir
þeirra á Gaza.
Stjórnmálaskýrendur í Bandaríkj-
unum telja ekki loku fyrir það skot-
ið að Ísraelar hafi ákveðið að láta
til skarar skríða áður en Bush léti af
embætti.
Ráðamenn í Ísrael vita að þeir eiga
Hauk í horni þar sem Bush er og að
þeir geta treyst á stuðning hans. Verð-
andi forseti Bandaríkjanna, Barack
Obama, er hins vegar óþekkt stærð og
ekki á vísan að róa með tilliti til við-
bragða ríkisstjórnar hans.
Tengsl Ísraels og Bandaríkj-
anna hafa ávallt verið sterk, en að
mati margra hafa þau verið sterkari
í stjórnartíð Bush en allajafna. Fyrr-
nefndur Berkowitz var í Ísrael þegar
Bush sótti landið heim á síðasta ári.
„Ísrael er sennilega eini staðurinn á
jarðríki þar sem Bush uppskæri fagn-
aðarlæti,“ segir Berkowitz. Sennilega
hugsa Palestínumenn Bush þegjandi
þörfina, enda mun stuðningur hans
við Ísraelsmenn enduróma í huga
þeirra.
Velvilji blandinn vonbrigðum
Norður af landsvæðum Ísraels og
Palestínu liggur Líbanon. Enn eim-
ir eftir af velvilja í garð Bush í Líban-
on, í það minnsta á meðal ákveðinna
afla. Stuðningi Bandaríkjanna við
flokksklíkur hliðhollar Vesturveldun-
um í ólgunni sem myndaðist í kjölfar
morðsins á Rafik Hariri, fyrrverandi
forsætisráðherra, 2005 var vel tekið.
Frjálslyndir stjórnmálamenn,
hlynntir Vesturveldunum og andvígir
Sýrlandi, stóðu með pálmann í hönd-
unum í kosningum sem fylgdu í kjöl-
far „Sedrusviðarbyltingarinnar“, eins
og byltingin var kölluð í Washing-
ton, og ríkisstjórn var mynduð í fyrsta
skipti í þrjá áratugi.
En hætt er við að velvilji Líbana í
garð Bush sé blandinn vonbrigðum
því sumarið 2006 sló í brýnu með her-
skáum liðsmönnum Hisbolla og Ísra-
elum og upphófst grimmilegt stríð.
Þrátt fyrir að fjöldi almennra borg-
ara félli í valinn drógu Bandaríkja-
menn það dögum saman að hvetja til
vopnahlés.
Vinsældir í Afríku
Hið neikvæða í stjórnartíð Bush á það
til að skyggja á það jákvæða, og mik-
ið af því jákvæða er að finna í Afríku.
Margir sem gagnrýnt hafa Bush hafa
orðið hvumsa yfir þeim vinsældum
sem hann nýtur á meðal margra Afr-
íkuþjóða.
Samkvæmt könnun sem Pew-
stofnunin stóð fyrir voru allt að 80
prósent Afríkubúa ánægð með Bush,
jafnvel í löndum þar sem meirihluti
íbúa er múslímar. Frést hefur að fjöldi
foreldra í Darfur hafi skírt börn sín í
höfuð hins 62 ára forseta. Sú stað-
reynd að Bandaríkjamenn standa
ekki í neinum hernaðarátökum í álf-
unni kann að hafa einhver áhrif, en
engu að síður er ekki vert að horfa
framhjá þeirri staðreynd að Bush
ákvað að auka hjálparstarf í Afríku og
studdi við efnahags- og heilsufarsleg-
ar umbætur í álfunni.
Erlend aðstoð við Afríku fjórfald-
aðist í tíð Bush frá 2001 til 2008, úr
1,3 milljörðum dala í 5 milljarða dala.
Ómælt fjármagn var einnig veitt til
aðgerða gegn malaríu og eyðni og
til að verðlauna góða árangursríka
stjórnun.
Forseti Tansaníu, Jakaya Kikwete,
fór ekki í grafgötur með álit sitt á Bush
þegar sá síðarnefndi heimsótti landið
í febrúar. „Ýmsir menn kunna að hafa
ýmsar skoðanir á þér og ríkisstjórn
þinni og arfleifð. En við hér í Tans-
aníu, ef við eigum að tala fyrir okkur
og fyrir Afríku, vitum fyrir víst að þú,
herra forseti, og stjórn þín hafa verið
góðir vinir okkar og góðir vinir Afr-
íku,“ sagði Kikwete.
Ekki bara vinir
Enginn veit hvað átt hefur fyrr en
misst hefur, segir máltækið. Því má
eflaust finna ríki sem koma til með að
sakna Bush, en á öðrum forsendum
en til dæmis Afríka. Kólumbía hafði
vonast til að undirskrifa fríverslun-
arsamning við Bandaríkin, en verð-
ur nú að bíða og sjá hvernig Barack
Obama, verðandi forseta Bandaríkj-
anna, hugnast það.
Fyrrverandi sovétlýðveldi eins og
Úkraína og Georgía, sem bundu von-
ir við að fá inngöngu í Atlantshafs-
bandalagið, NATO, kunna einnig að
horfa með eftirsjá á valdatíð Bush og,
líkt og Kólumbía, verða að bíða og sjá
hvað Barack Obama gerir.
Og ekki má gleyma þeim sem
ávallt voru reiðubúnir til hnútukasts
gegn Bandaríkjunum og Bush. Þeirra
á meðal má finna Hugo Chaves, for-
seta Venesúela, Fídel Castro, fyrrver-
andi leiðtoga Kúbu, og síðast en ekki
síst Mahmoud Ahmadinejad, forseta
Írans. Ekki er loku fyrir það skotið að
þeir muni sakna mannsins sem þeir
elskuðu að hata þegar þeir þurfa að
hefja samskipti við eftirmann hans,
mann sem heimsbyggðin elskar að
elska.
KolbEinn þorStEinSSon
blaðamaður skrifar: kolbeinn@dv.is
Bush
ekki alveg
vinalaus
Meirihluti heimsbyggðarinnar bíður þess með
eftirvæntingu að George W. bush Bandaríkjafor-
seti láti af valdamesta starfi veraldar. Bush getur þó
yljað sér við þá vitneskju að til eru þjóðir sem meta
framlag hans meira og betur en þorri jarðarbúa.
Jakaya Kikwete, forseti tansaníu, og George W. bush Kikwete fer ekki í
launkofa með gott álit sitt á Bandaríkjaforseta.
George W. bush nýtur mik-
illa vinsælda meðal afríkubúa,
og ekki að ástæðulausu.