Dagblaðið Vísir - DV - 22.07.2009, Qupperneq 6

6 miðvikudagur 22. júlí 2009 fréttir
Óvíst hvernig fer
fyrir kröfu Rabes
Enn er ekki komin niðurstaða
um það hvort frávísunarkrafa
Ólafs Arnar Svanssonar, lög-
manns meints höfuðpaurs í
Papeyjarmálinu svokallaða,
nái fram að ganga. Peter Rabe
krafðist frávísunar klukkutíma
áður en aðalmeðferðin átti að
hefjast í fyrradag. Hann fer fram
á að málinu verði vísað frá vegna
þess að hann var handtekinn
utan íslenskrar lögsögu. Því hafi
héraðsdómur á Íslandi ekki lög-
sögu í málinu.
Saksóknarinn í málinu seg-
ir að afleiðingar brotsins ættu
að gilda. Hann hafi flutt efnin
hingað til lands og því hafi þau
verið ætluð til sölu hér á landi.
Það væru íslenskir hagsmunir í
húfi og því átti að rétta yfir hon-
um hér.
Margir vildu
reisa leikskóla
Tuttugu og fjórir verktakar
vildu taka að sér uppsteypu
og frágang á nýjum leik- og
grunnskóla sem Reykjavíkur-
borg reisir í Úlfarsárdal. Sér-
verk ehf. bauð lægst í verkið
og var gengið til samninga
við fyrirtækið. Alls hljómar
samningurinn upp á 207,5
milljónir króna og hefjast
framkvæmdir í byrjun næsta
mánaðar þegar jarðvegsfram-
kvæmdum verður lokið.
Í húsinu verða leikskóli og
grunnskóli fyrir 1. til 4. bekk
auk frístundaheimilis.
Lögregla óskar
eftir aðstoð
Lögreglan í Vestmannaeyj-
um hvetur almenning til að
aðstoða í baráttunni „við þá
bölvun sem fylgir fíkniefnum
og fíkniefnaneyslu“ eins og
segir í tilkynningu. Hún hvetur
jafnframt fólk til að vera vak-
andi varðandi hugsanlegan
flutning fíkniefna til Eyja fyrir
Þjóðhátíðina sem hefst eftir
rúma viku.
Lögreglan undirbýr sig nú
fyrir Þjóðhátíð og óskar eftir
aðstoð almennings. Þeir sem
einhverjar upplýsingar hafa
um hugsanlegt fíkniefnamis-
ferli geta hringt í síma lögregl-
unnar í Vestmannaeyjum 481
1665 eða sjálfvirkan símsvara
ríkislögreglustjóra 800 5005.
Yfirdýralæknir segir smithættu helstu ástæðu þess að hann er andvígur því að hrein-
dýr séu flutt á aðra landshluta. Skotveiðifélag Íslands hefur talað fyrir því að auka
útbreiðslu hreindýrastofnsins vegna mikillar eftirspurnar eftir veiðileyfum.
Smithætta hamLaR
hReindýRafLutningum
„Gróðurfar, landslag, og margt annað
er líkt á Vestfjörðum og Austfjörðum.
Því mætti ætla að þar væri hreindýr-
um kjörlendi. Bæði setja þessi glæstu
dýr mikinn svip á umhverfi sitt auk
þeirra búdrýginda sem hafa mætti af
þeim.“ Þetta er meðal þess sem fram
kemur á Facebook en þar hefur verið
stofnaður hópur sem vill að myndar-
legum stofni hreindýra verði komið
fyrir á Vestfjörðum. Á fimmta hundr-
að manns hafa skráð sig í hópinn.
Algeng umræða
Umræður um tilfærslu hreindýra
spretta upp reglulega. Þannig sendi
stjórn Skotveiðifélags Íslands sveit-
arfélögum víða um land bækling fé-
lagsins í byrjun sumars. Þar er tal-
að fyrir hugmyndum um aukna
útbreiðslu hreindýrastofnsins, sér-
staklega í ljósi þess að ásókn í veiði-
leyfi hefur undanfarin ár verið langt
umfram framboð á veiðileyfum. Það
hefur gerst þrátt fyrir mikla fjölgun
hreindýra á Austurlandi á undan-
förnum árum og aukinn kvóta.
Svæði á borð við Reykjanes, Mel-
rakkasléttu og Vestfirði hafa gjarn-
an komið upp í umræðu um þessar
hugmyndir.
Skarphéðinn Þórisson er líffræð-
ingur við Náttúrustofu Austurlands.
Hann segir að hugmyndir sem þess-
ar hafi reglulega skotið upp kollin-
um, allt frá svonefndnum Kollabúða-
fundi, sem haldinn var um 1850.
Skarphéðinn segir að hingað til hafi
dýralæknar lagst gegn því að hrein-
dýr fari á aðra landshluta þar sem
þau gætu borið riðu eða aðrar pestir.
„Þau taka allavega garnaveiki, þótt ég
viti bara um eitt dæmi um það,“ seg-
ir Skarphéðinn sem fylgist náið með
hreindýrum á Austurlandi.
Hann segir þó að hreindýr séu
harðgerðar skepnur sem gætu eflaust
lifað á fleiri svæðum, svo sem á viss-
um svæðum á Vestfjörðum. „Þetta
er auðvitað spurning um hluti eins
og fæðu, snjóalög og fleira en það er
óþarfi að velta því fyrir sér þegar yfir-
dýralæknir hefur lagst gegn þessu.“
Hreinleiki á Vestfjörðum
Halldór Runólfsson yfirdýralæknir
segir aðspurður að tilfærslu hrein-
dýra hafi hingað til verið hafnað
vegna sjúkdómahættu. „Vestfirðirnir
eru eitt af hreinustu svæðum lands-
ins með tilliti til sjúkdóma í búfénaði.
Á Austurlandi er unnið að útrým-
ingu sjúkdóma en ekki er langt síðan
garnaveiki kom upp á svæðinu,“ seg-
ir Halldór og bendir á að hreindýr-
in séu jórturdýr eins og kindur. Því
sé almennt talið, þó dæmin séu ekki
mörg hér á landi, að hreindýr geti
borið smit yfir í sauðfé. „Ég held að
hreinleiki svæðisins á Vestfjörðum
verði að njóta vafans í þessu tilviki,“
segir Halldór.
Dýrunum þarf að líða vel
Ólafur R. Dýrmundsson er forsvars-
maður Dýraverndunarsambands Ís-
lands. Hann segir veðráttu skipta miklu
máli í þessu samhengi. „Það skipt-
ir máli að dýrunum líði vel. Hreindýr
eru dýr sem ganga úti árið um kring.
Ég held að menn þurfi að hugsa sinn
gang áður en menn ákveða að kjör-
lendi fyrir hreindýr finnist hvar sem er
á Íslandi,“ segir hann og bætir því við
að út frá velferðarsjónarmiðum dýr-
anna hafi Dýraverndunarsambandið
miklar efasemdir um að flytja hreindýr
yfir á önnur svæði. Hann segir marga
þætti spila inn í. „Það þarf líka að taka
mið af því hvernig þau myndu verða
liðin í sambýli við skógrækt. Hreindýr-
in eru úti allt árið, ólíkt sauðfénu, og
gætu verið mjög ágeng við nýskóg. Þau
stökkva hiklaust yfir girðingar og það
er erfitt að halda aftur af þeim,“ seg-
ir Ólafur og bætir því við að svona til-
færslur verði að hugsa alla leið og út frá
hagsmunum ólíkra hópa.
Ólafur kemur, eins og Halldór og
Skarphéðinn, einnig inn á hreinleika
sauðfjárstofnsins á Vestfjörðum. „Ég
veit að fjárbændur á Vestfjörðum eru
með mjög miklar áhyggjur vegna þess
að það á að fella niður sauðfjárveiki-
varnarlínurnar innan Vestfjarða. Það
er stórmál því það getur gert mönn-
um erfiðara um vik að verjast sjúk-
dómum.
Ég er alveg klár á því að þessi
sjónarmið varðandi sauðfjárræktina
eru mjög sterk. Ég held að það eitt
geti orðið til þess að þetta komi ekki
til greina. Mönnum er ekkert sama
um það hvað er flutt inn á Vestfjarða-
kjálkann,“ segir hann að lokum.
BALDUR GUÐMUNDSSON
blaðamaður skrifar baldur@dv.is
„Vestfirðirnir eru eitt
af hreinustu svæðum
landsins með tilliti til
sjúkdóma í búfénaði.“
Hreindýr geta borið smit Halldór
Runólfsson yfirdýralæknir segir að
hreinleiki Vestfjarða verði að fá að njóta
vafans.
Hreindýr geta borið smit Skotveiðifélag
Íslands og ríflega 440 manns á Facebook vilja
flytja hreindýr á fleiri landsvæði en þau eru
á núna. Eftirspurn eftir veiðileyfum er mun
meiri en framboðið.
Lítið þokast í viðræðum ríkisins og Breiðavíkursamtakanna:
Hafna bótum ríkisins
„Þær upphæðir sem hafa verið
nefndar eru ekki einn tíundi af þeim
bótum sem Breiðavíkurdrengir eiga
skilið. Okkur finnst að bæturnar eigi
að vera umtalsvert hærri,“ segir Bárð-
ur R. Jónsson, formaður Breiðavík-
ursamtakanna. Lítið hefur miðast í
viðræðum samtakanna við ríkið um
bætur til þeirra sem urðu fyrir slæmri
meðferð á vistheimilum ríkisins á síð-
ustu öld. Árið 2008 voru 124 milljón-
ir króna lagðar til hliðar á fjárlögum
ríkisins. Var þessi upphæð hugsuð til
bótagreiðslna fyrir Breiðavíkurdrengi
og þá sem dvöldu á öðrum vistheim-
ilum. „Ég hef verið ósáttur við rök-
stuðning fyrir væntanlegu frumvarpi
ríkisstjórnarinnar, sem vísar fyrst og
fremst í íslenska skaðabótalöggjöf og
miskabætur. Hún er allt of lág,“ segir
Bárður.
„Félagsfundur Breiðavíkursam-
takanna, sem haldinn var í síðustu
viku, hafnaði því alfarið að þiggja
eitthvað af þessum 124 milljónum
króna. Það þarf að ræða málin fekar
og við bíðum eftir því að halda fund
með fulltrúum forsætisráðuneyt-
is. Staða Breiðarvíkursamtakanna
sem samningsaðila er ekki sterk. Við
erum bara að lobbía til að reyna að
hafa áhrif á frumvarp ríkisstjórnar-
innar.“
Bárður bendir á að deilur standi
nú um hvort afkomendur látinna
vistmanna eigi rétt á bótum. Ríkið
vilji að látnir vistmenn hefðu þurft að
gefa nefnd skýrslu um reynslu sína.
Um það bil 30 manns sem samtökin
telja að eigi rétt á bótum eru látnir og
áttu því aldrei kost á því að koma fyr-
ir nefnd.
„Við viljum að þessar bætur skipti
máli og séu samfélaginu til sóma.
Ef íslenska ríkið getur borgað fyrir
Icesave getur það sannarlega borg-
að Breiðarvíkurdrengjunum,“ segir
Bárður.
valgeir@dv.is
Breiðavíkursamtökin Lítið miðast
í viðræðum um bætur til vistmanna.
Breiðavíkursamtökin höfnuðu alfarið
hugmyndum um 124 milljóna króna
greiðslur.
