Dagblaðið Vísir - DV - 06.11.2009, Blaðsíða 34
34 föstudagur 6. nóvember 2009 helgarblað
dótturfélag. Það sem kom í veg fyrir það var
aðallega fyrirstaða hjá breska fjármálaeftir-
litinu. Þetta gekk allt svo hægt og treglega.
Svo þegar var kominn vilji hjá Bretunum þá
vildu þeir að Landsbankinn færði svo miklar
eignir með yfir í dótturfélagið að bankinn réð
ekki við það á svo skömmum tíma.“ Tryggvi
vann að fleiri verkefnum á meðan hann
starfaði sem ráðgjafi Geirs en hann vann
meðal annars að hinu fræga Rússaláni.
Gátu ekki saGt frá öllu
Eins og Tryggvi lýsti í upphafi viðtalsins var
það hræðileg stund þegar ljóst var að hruni
íslensks efnahagslífs yrði ekki afstýrt. Þrátt
fyrir að hann og margir fleiri hefðu unnið
baki brotnu bak við tjöldin við að bjarga því
sem bjargað yrði.
„Eins og ég segi þá óska ég ekki nokkrum
manni að upplifa þetta. Út á við reyndi mað-
ur að vera kúl og að veita ekki meiri upplýs-
ingar en nauðsynlega þurfti til að koma ekki
af stað skelfingarástandi í landinu. Þú hróp-
ar ekki eldur á miðri bíósýningu. Það end-
ar bara með skelfingu.“ Ríkisstjórnin, Seðla-
bankinn, Fjármálaeftirlitið og sérstaklega
forsætisráðherra voru harðlega gagnrýnd
fyrir að tala niður hversu alvarlegt ástand-
ið var í raun og veru og þessir aðilar sakaðir
um að beinlínis ljúga að þjóðinni. „Við höf-
um verið sakaðir um að hafa logið og verið
með leynimakk en ég get alveg fullvissað fólk
um að það sem var gert var í þágu þjóðarinn-
ar. Ef við hefðum sagt allt á öllum tímum þá
hefði orðið hér skelfingarástand og gert það
enn þá erfiðara að ráða við hlutina.“ Tryggvi
nefnir sem dæmi þegar Gylfi Magnússon,
núverandi viðskiptaráðherra og þáverandi
dósent við Háskóla Íslands, lýsti því yfir að
flest fyrirtæki og bankakerfið í landinu væru
gjaldþrota. „Þetta var í hádegisfréttunum
föstudaginn áður en Glitnir var þjóðnýtt-
ur. Fólk þyrptist inn í bankana og byrjaði að
taka út fé, jafnvel í töskum. Það varð banka-
áhlaup. Bara það eitt og sér getur valdið því
að kerfið hrynur.
Ef forsætisráðherra landsins hefði stigið
fram og sagt þetta í fjölmiðlum þá hefðu all-
ir flykkst inn í bankana og tekið allt út sem
hægt var að taka og klippt hefði verið á öll
viðskipti við landið á stundinni. Allt hefði
hrunið miklu verr en það gerði.“ Eftir yfir-
lýsingar Gylfa hringdi Davíð Oddsson óvænt
inn í hádegisfréttir RÚV til þess að róa lands-
menn og draga úr þeim ótta sem hafði grip-
ið um sig.
„Ég hringdi svo í Gylfa sjálfur og spurði
hann kurteislega hvort hægt væri að gera
við hann þann samning að hann kæmi ekki
meira fram í fjölmiðlum meðan við værum
að vinna í þessu. Gylfi sagðist myndu gera
það og var víst alveg miður sín yfir þessu eft-
ir á.“
Glitninsnóttin skelfileG
Af þessu öllu var það aðfaranótt mánudags-
ins 29. september sem var Tryggva og þeim
sem unnu að björgun bankanna erfiðust.
Það var nóttin sem Glitnir var þjóðnýttur en
Tryggvi var alla tíð á móti þeim aðgerðum.
„Ég taldi að þetta myndi setja af stað
dómínóáhrif sem myndu kollvarpa öllu
kerfinu.“ Það var Seðlabankinn sem lagði til
að þjóðnýta bankann og á endanum vó mat
hans meira en ráðleggingar Tryggva. „Ég
vildi gera eitt og Seðlabankinn annað. Það er
kannski ekki óeðlilegt að velja þá leið þegar
þrír seðlabankastjórar sameinast gegn mér
einum um að vilja fara aðra leið.“ Þrátt fyrir
að Tryggvi hafi verið ósáttur við þá leið sem
var valin varðandi Glitni þá ýtti hann þeim
skoðunum sínum til hliðar. „Þetta var unnið
mjög kalt að því leyti að þótt menn væru ekki
sammála þá létu þeir sig hafa það og héldu
áfram.“
Davíð miður sín
Andrúmsloftið var magnþrungið þessa nótt
og það mátti finna á öllum sem að málinu
komu. Hann segir að Davíð Oddssyni hafi
meðal annars verið mikið niðri fyrir. „Nótt-
ina sem við vorum að taka yfir Glitni var al-
veg augljóst að manninum var mjög brugðið
yfir því sem var að gerast og hann algjörlega
miður sín. Nákvæmlega eins og við öll auð-
vitað.“ Þegar leið á vikuna á eftir kom í ljós
að hjá efnahagshruni yrði ekki komist. „Fyrst
stóð maður frammi fyrir þessari skelfingu að
þetta væri allt að hrynja og svo var ekki frek-
ari tími til að spá í það. Maður reyndi bara
að bjarga því sem bjargað varð. Sjokkið sjálft
kom ekki fyrr en löngu eftir á.“ 15. október
ákvað Tryggvi svo að hætta sem ráðgjafi for-
sætisráðherra.
„Það var ekki hlustað nægjanlega á mig
og á mínar ráðleggingar sem ég taldi réttar
þannig að ég taldi best að ég myndi víkja.
Á svona stundum er ekki gott að vera með
menn innanborðs sem trúa tæpast á það
sem er verið að gera. Ég og forsætisráðherra
komumst að samkomulagi og vorum sam-
mála um að það væri rétt ákvörðun þar sem
við vorum ósámmála. Ekki bara um Glitnis-
málið heldur líka önnur atriði. Hafandi sagt
það er rétt að taka fram að mér er mjög hlýtt
til Geirs og við erum í sambandi hvor við
annan.“
Pólitíkin tók við
Eftir að Tryggvi hætti ákvað hann að taka
það rólega um sinn. „Ég gat ekki snúið aftur
til Askar vegna allra þeirra innherjaupplýs-
inga sem ég bjó yfir. Það hefði verið í hæsta
máta óeðlilegt ef ég hefði snúið þangað aftur
strax. Ég átti ekki kost á því fyrr en í lok jan-
úar, þannig að ég var bara heima og undi vel
við mitt. Sofa aðeins og svona. Skrifa niður
punkta úr þessu öllu saman,“ segir Tryggvi
sem einbeitti sér einnig að fjölskyldunni en
hann er giftur Sigurveigu Maríu Ingvadótt-
ur.
Þegar liðið var fram í janúar og Tryggvi
stóð frammi fyrir því hvort hann ætti að taka
aftur til starfa hjá Askar ákvað hann að gera
það ekki vegna þeirra aðstæðna sem ríktu í
bankakerfinu, enda bankinn í góðum hönd-
um Benedikts Árnasonar. „Þá kom upp þessi
hugmynd um að fara á þing. Ég ákvað að taka
þátt í prófkjöri Sjálfstæðisflokksins í Norð-
austurkjördæmi. Ég sóttist eftir öðru sæti
og náði því. Hafði betur gegn þingflokksfor-
manninum Arnbjörgu Sveinsdóttur. Síðan er
bara sagan búin að vera Icesave.“
Ber virðinGu fyrir steinGrími J.
Tryggvi nýtur þess að vera þingmaður, jafn-
vel þótt hann sé í stjórnarandstöðu. „Mér
finnst ég hafa náð heilmiklu fram þrátt fyr-
ir að vera í stjórnarandstöðu en mitt helsta
markmið er að hjálpa til við að byggja Ís-
land upp á sem bestan hátt á ný. Þetta starf
hentar mér vel og það gerir manni kleift að
setja sig vel inn í þau mál sem skipta máli.“
Aðspurður um núverandi ríkisstjórn hefur
Tryggvi misjafnar skoðanir á henni. „Ég ber
mikla virðingu fyrir Steingrími J. Sigfússyni
þó að ég sé ekki sammála öllu því sem hann
er að gera. Hann hefur komið mér á óvart og
er ótrúlega staðfastur og heill í því sem hann
hefur trú á. Ég get ekki sagt það sama um Jó-
hönnu Sigurðardóttur. Mér finnst hún ekki
hafa verið sá leiðtogi sem íslenska þjóðin
þarf á að halda um þessar mundir.“ Tryggvi
segir ríkisstjórnina vera að hlaða á sig allt of
miklu af aukaverkefnum í stað þess að ein-
beita sér bara að þeim sem eru mikilvægust
fyrir þjóðina. „Hlutir eins og endurskipu-
lagning kvótakerfisins, umsókn í Evrópu-
sambandið, uppstokkun stjórnarráðsins og
orkuskattur eru eitthvað sem hefði mátt bíða
þar til búið væri að ganga frá allra brýnustu
málunum eins og Icesave, ríkisfjármálunum,
lánum heimila og fyrirtækja og fleiru í þeim
dúr. Stjórn sem treður á sig svona mörgum
umdeildum málum í þessu árferði er stjórn
sem hefur ekki trú á því að hún muni sitja
lengi.“
„NóttiNa sem við vorum
að taka yfir GlitNi var
alveG auGljóst að Dav-
íð var mjöG bruGðið yfir
því sem var að Gerast oG
haNN alGjörleGa miður
síN. NákvæmleGa eiNs oG
við öll auðvitað.“
„það voru eftir miNNi-
leGir oG lærDómsrík-
ir tímar. ætli maður
hafi ekki orðið svolítið
„streetsmart“ þá.“
líkar starfið Tryggvi segist þegar
hafa náð miklu fram þrátt fyrir að vera í
stjórnarandstöðu. mynD Heiða HelGaDóttir