Dagblaðið Vísir - DV - 15.10.2010, Blaðsíða 14

Á annað hundrað manns hafa þeg-
ar gengið til liðs við ný samtök smá-
bátaeigenda í landinu sem kalla sig
Félag strandveiðimanna þar til ann-
að verður ákveðið á stofnfundi. Fyrir
skemmstu stofnuðu einnig sjö aðilar
Landssamband línubeitningarbáta
og klufu sig þar með út úr Landssam-
bandi smábátaeigenda, sem hélt að-
alfund sinn í Turninum í Kópavogi í
vikunni og áformað er að ljúki á föstu-
dagskvöld.
„Landssamband smábátaeigenda
er nú sérhagsmunasamtök þar sem
hagsmunir kvótaeigenda ganga fyrir
öllum öðrum hagsmunum,“ segir Jón
Gunnar Björgvinsson strandveiði-
maður og hvatamaður að stofnun Fé-
lags strandveiðimanna. „Það má ef til
vill segja að kornið sem fyllti mælinn
hafi verið ögrandi skilaboð frá kvóta-
eigendum sem létu þau boð út ganga
að strandveiðar væru nægilegar fyrir
okkur og þeir myndu ekki leigja okk-
ur ufsakvóta. Staðreyndin er sú að allt
að 60 prósent af ufsakvótanum falla
dauð ár hvert og þeim finnst betra að
láta svo vera frekar en að leigja okkur
hann.“
Fúlasta alvara
Jón Gunnar segist ætla að mæta á
aðalfund LS enda hafi hann greitt
til félagsins þótt það verji ekki hags-
muni þeirra sem eru á móti kvóta-
kerfinu. „Það er grundvallarágrein-
ingur um sjálft kerfið og menn borga
til samtaka sem berjast gegn hags-
munum þeirra. Formleg stofnun
samtaka strandveiðimanna er því fúl-
asta alvara. Nú hefur talsvert á ann-
að hundrað manna gengið til liðs við
okkur þó svo að ekkert sérstakt átak
hafi verið gert til að ná til manna sem
hagsmuna hafa að gæta.“
Jón Gunnar segir að meðalnýting
á ufsakvóta hafi verið 42 prósent und-
anfarin ár og mikið álitamál sé hvort
nauðsynlegt sé að kvótasetja tegund-
ina. Það eigi reyndar við um ýmsar
aðrar tegundir. „Enginn okkar er að
biðja um að fá neitt gefins. Við viljum
að stjórnvöld sjái til þess að við njót-
um jafnréttis á við aðra og að mann-
réttindi séu ekki brotin að því er at-
vinnufrelsið varðar. Hér eru allir sáttir
við að keppa á jafnréttisgrundvelli um
aflaheimildir á opnum markaði eða
greiða auðlindagjald. En stjórnvöld
tylla undir kerfi þar sem völdum ein-
staklingum er leyfilegt að fénýta sam-
keppnishömlur sem fylgja þessu for-
réttindakerfi gjafakvótans.“
700 störf í húfi
Jón Gunnar segir að meira að segja
Hafrannsóknastofnun sé dregin inn
í sérhagsmunabaráttu Landssam-
bands íslenskra útvegsmanna. „Full-
trúar þeirra sitja í stjórn stofnunar-
innar. Ég veit ekki til þess að nokkru
sinni hafi verið gerð áreiðanleika-
könnun á ráðgjöf Hafró, en svo mikið
er víst að með því sniði sem stofnunin
vinnur þjónar hún tiltekinni tegund
fiskveiðistjórnunar eða kvótakerfinu.
Hún tekur þátt í því að hafa af okkur
réttinn, mannréttindin. Það má halda
því til haga að á þessu ári hafa 738
bátar landað strandveiðiafla. Það er
borðleggjandi að ef okkur yrði leyft að
stunda okkar atvinnu myndu skapast
að minnsta kosti 700 ný störf án þess
að ríkið þyrfti nokkuð til að leggja eða
fyrir því að hafa. Það eina sem stjórn-
völd þurfa að gera er að virða stjórn-
arskrárvarinn rétt okkar.“
Jón Gunnar segir að útilokað sé
að handfæraveiðar einar og sér geti
ógnað lífríki hafsins. „Þessu viljum
við halda á lofti. Við viljum einnig að
þeir sem veiða skötusel fái að veiða
hann með sömu veiðarfærum og grá-
sleppan er veidd í. Enginn skilur hvers
vegna haga ætti þeim veiðum öðru-
vísi.“
Vilja leigja kvóta af ríkinu
Jón Gunnar er þungorður í garð
Landssambands smábátaeigenda og
formannsins Arthúrs Bogasonar, en
félagið heldur nú sinn 26. aðalfund.
Arthúr skilaði séráliti í nefnd sjávarút-
vegsráðherra um endurskoðun kvóta-
kerfisins. „Þar mælti hann fyrir því að
kvótakerfið yrði látið halda sér næstu
40 árin. Innanbúðarmenn í LS hafa
einnig lagt til að hámark strandveiða
verði bundið við 400 kíló á dag. Nú
er nóg af þorski alls staðar við land-
ið og við myndum fagna því að kvót-
inn yrði aukinn um 20 þúsund tonn
eða meira og að við fengjum að leigja
kvóta af ríkinu á opnum markaði. Við
eigum þar af leiðandi ekki samleið
með þessu félagi enda færum við að
beita okkur þar innan veggja yrði hver
höndin uppi á móti annarri vegna
hagsmunaárekstra kvótaeigenda og
markaðssinna.“
Stofnfundur félags strandveiði-
manna hefur ekki verið dagsettur.
Hins vegar hefur nú þegar verið stofn-
að annað klofningsfélag út úr Lands-
sambandi smábátaeigenda eins og
áður segir, Landssamband línubeitn-
ingarbáta. Páll Jóhann Pálsson, skip-
stjóri á Daðey frá Grindavík, sagði í
Fiskifréttum 8. október síðastliðinn að
unnið yrði að hagsmunamálum þessa
bátaflokks. „Landssamband smá-
bátaeigenda og forystumenn þess
hafa alla tíð unnið gegn hagsmunum
okkar og því eigum við ekkert erindi
þar innan dyra.“
Málflutningurinn út í hött
Arthúr Bogason, formaður LS, mót-
mælti því að Landssambandið hefði
unnið gegn hagsmunum strandveiði-
báta eða línubeitningarbáta. „Mér
finnst þetta vera stórmerkileg niður-
staða hjá þessum mönnum. Ég veit
ekki betur en að fingraför Lands-
sambandsins séu á öllu því frjálsræði
sem fengist hefur fyrir handfæraveið-
ar. Baráttan hefur meðal annars skil-
að þeim árangri að búið er að lög-
festa strandveiðar og úti um allt hafa
svæðafélögin ekki gert neitt annað en
að sýna þessu stuðning. Þessi mál-
flutningur er alveg út í hött. LS og
svæðafélög þess hafa öll barist fyrir
því að ufsaveiðar verði frjálsar.“
En hvað um að Landssam-
tök smábátaeigenda láti hagsmuni
kvótaeigenda ganga fyrir? „Þetta er
rakalaust kjaftæði. Ályktanir LS sýna
andstæðar skoðanir við Landssam-
band íslenskra útvegsmanna. Þar er
að finna ályktanir um frjálsar hand-
færaveiðar, þær séu byggðavænar og
lítil hætta á ofveiði með slíkum veiði-
skap. Við höfum mælt fyrir byggða-
kvóta, frjálsum ufsaveiðum, línuí-
vilnun og svo mætti áfram telja. Ef
þetta er barátta fyrir sérhagsmun-
um kvótaeigenda hefur veruleikan-
um verið snúið á hvolf. Auk þess er
barátta fyrir auknum handfæraveið-
um barátta fyrir sérstökum hags-
munum og það er ekkert að því. Þær
eru mannaflsfrekar, byggðavænar og
hafa margt annað til síns ágætis og
því ætti að hafa þær utan sviga í fisk-
veiðistjórnuninni,“ segir Arthúr.
Ráðherra boðar aukinn kvóta
Í ræðu á aðalfundi LS boðaði Jón
Bjarnason nú fyrir helgi að hann ætl-
aði að kanna til hlýtar möguleika á að
auka kvóta enda liggi viðskipti með
kvóta nánast niðri sem torveldu mjög
veiðar og auki líkur á brottkasti. „Jafn-
framt verður að líta til þess að nú oftar
en áður er nauðsynlegt að tekjur þjóð-
arbúsins verði hámarkaðar á öllum
mögulegum sviðum til þess að takast
á við þá erfiðleika sem framundan eru
og allir þekkja. Nokkra áhættu verður
því að taka í því sambandi.
Ég tel því mikilvægt og mun kanna
til hlítar þá möguleika sem eru á að
rýmka heimildir til veiða og veiðistýr-
ingar og þá jafnframt að skapa þjóð-
inni auknar beinar tekjur af þessari
auðlind, enda mun ekki af veita sé
þess kostur að afla fjár sem geti unn-
ið á móti þeim mikla niðurskurði sem
boðaður hefur verið á grunnþjónustu
eins og til dæmis heilbrigðisþjónustu
á landsbyggðinni.“
14 fréttir 15. október 2010 Föstudagur
Boða klofning vegna
deilna um kvótaeign
Strandveiðimenn telja að Landssamband smábátaeigenda gangi
erinda kvótaeigenda. Á annað hundrað manns hafa nú þegar lýst
áhuga á að ganga til liðs við ný samtök strandveiðimanna og því
blasir við klofningur sem á rætur í deilum um kvótaeign. „Raka-
laus þvættingur,“ segir Arthúr Bogason, formaður Landssam-
bands smábátaeigenda, en aðalfundi sambandsins lýkur í dag.
Ég veit ekki bet-ur en að fingra-
för Landssambandsins
séu á öllu því frjálsræði
sem fengist hefur fyrir
handfæraveiðar.
Fylgjandi strandveiðum Jón Bjarnason
sjávarútvegsráðherra flytur boðskap sinn á
fundi Landssambands smábátaeigenda fyrir
helgi. Arthúr Bogason, formaður félagsins,
situr næst honum.
Mynd sigtRygguR ARi
Boðar stofnun nýrra samtaka Jón Gunnar
Björgvinsson segir að á annað hundrað
manns hafi þegar tilkynnt aðild að væntan-
legum samtökum strandveiðimanna.
jóhAnn hAuksson
blaðamaður skrifar: johannh@dv.is