Dagblaðið Vísir - DV - 11.02.2011, Blaðsíða 2

Kristján Pétursson, 76 ára ellilífeyris-
þegi og hjartasjúklingur, hefur nánast
þurft að lepja dauðan úr skel mánuð-
um saman á meðan mál taílenskrar
eiginkonu hans hefur beðið úrlausn-
ar í kerfinu. „Ég er hjartasjúkling-
ur og er með slitgigt bæði í hnjám og
mjöðmum og baki og geng með tvær
hækjur, þannig að ég á ekki gott með
að vera einn. Ég er giftur konu sem fór
úr vinnu til þess að annast mig,“ seg-
ir Kristján. Eiginkona Kristjáns sótti í
kjölfarið um svokallaðar makabætur
svo hún gæti verið heima og annast
eiginmann sinn.
Síðan í nóvemer hefur konan hans
verið algjörlega framfærslulaus og
segir Kristján að eftir að hann hafi
greitt af húsnæði, bílaláni og lyfja-
kostnað, standi um 15 þúsund krónur
á mánuði eftir fyrir þau tvö.
Tekur á sálarlífið
Kristján segir að eftir að dóttir eigin-
konu hans eignaðist barn og fór í fæð-
ingarorlof, þá hafi konan hans not-
að tækifærið til þess að heimsækja
vini og fjölskyldu í heimalandi sínu. Á
meðan sá dóttirin um að annast hann.
„Svo kom hún aftur til landsins og
sótti um bætur hjá Tryggingastofnun
og fékk synjun. Hún fékk enga skýr-
ingu á synjuninni. Þeir hafa sennilega
talið að þessi slappleiki í mér myndi
skána með aldrinum,“ segir Kristján.
Fyrir 76 ára ellilífeyrisþega getur
velferðarkerfið verið æði flókið, líkt
og Kristján fékk að kynnast á eigin
skinni. „Ég hringdi í Tryggingastofnun
og fékk engin svör. Ég lagði inn lækn-
isvottorð með umsókninni fyrir kon-
una og þegar synjunin kom þá vildi
ég fá vottorðið aftur. Mér var sagt að
það tæki mánuði. Þetta er allt svona,
það er sama hvert litið er hjá þessum
stofnunum. Ég skal segja þér að hún
sótti um atvinnuleysisbætur til að vera
ekki alveg launalaus á meðan þetta
færi í gegn. Svo fór ég að hringja til að
vita hvar þetta væri statt í kerfinu. Þá
vantaði eitthvert númer á umsóknina
sem ég vissi ekki um. Það var ekki nóg
að segja kennitöluna. Ég veit ekki til
þess að þeir hafi neina túlka á sínum
snærum, því konan mín er taílensk.
Svo hringdi ég í heilbrigðisráðuneytið
og talaði þar við einhvern lögfræðing.
Hún ætlaði að athuga hvar umsóknin
um atvinnuleysisbæturnar væri stödd
í kerfinu.“
Kristján segir erfitt að standa í
þessu stappi við kerfið. „Þetta er bæði
flókið og reynir á sálina,“ segir hann al-
varlegur í bragði.
Ekki króna frá því í nóvember
Í kjölfar þess að eignkona hans fékk
ekki þær umönnunarbætur sem hún
sótti um, þá ákvað Kristján að kæra
synjunina til úrskurðarnefndar hjá
Tryggingastofnun. „Það tekur þrjá
mánuði að svara þeirri kæru. Á með-
an á hún að vera alveg launalaus. Við
erum að tala um sex mánuði í heild-
ina. Hún hefur verið algjörlega án
launa síðan 18. nóvmeber. Ég hef ekk-
ert nema bara þessar ellibætur og það
sem ég fæ úr lífeyrissjóðnum. Þetta
eru rúmlega 150 þúsund sem ég fæ. Ég
þarf að borga húsaleigu, er með bíla-
lán og ég þarf að borga tryggingar. Svo
þarf ég að kaupa mikið af meðulum,
því ekki borgar ríkið nema bara hluta
af hjartameðulum.“
Aðspurður hvað standi eftir um
hver mánaðamót, svarar Kristján:
„Það stendur ekkert eftir. Ég hef 15
þúsund á mánuði í mesta lagi. Þegar
búið er að borga allt. Ég efast um að
það sé svo mikið og þetta á að duga
fyrir okkur tvö.“
Hann segir erfitt að draga fram lífið
með svona lítið á milli handanna, en
kvartar hins vegar ekki mikið yfir stöðu
sinni. „Það var gamall sveitasiður að
draga í búið og hafa frystikistu. Það
bjargar manni. Maður byrgir sig upp
af mat og þvíumlíku og borðar það á
meðan það dugar,“ segir Kristján.
2 | Fréttir 11.–13. febrúar 2011 Helgarblað
Missir dóttur sína
aftur og aftur
„Mamma,
hjálp!“ sagði
17 ára stúlka við
móður sína, Guð-
nýju Sigurðardótt-
ur á Facebook á
dögunum. „Þú
verður að sækja
mig, plís. Ég er
verð að komast út,
ég er svo hrædd. Ég er búin að klúðra
öllu. Ég er að deyja og ég þarf að tala
við þig.“ Þessi stúlka er ein af þeim
sem reglulega hverfur að heiman
og lýst er eftir í fjölmiðlum. Barna-
verndaryfirvöld höfðu fyrst afskipti
af dóttur Guðnýjar árið 2007. Síðan
hefur hún farið í öll úrræði sem í boði
eru en án árangurs. „Við höfum alltaf
verið að berjast við hana. Ég var ein-
mitt að rifja það upp í gær,“ segir hún.
Rætt var við hana á mánudag.
Milljarðar til
lyfjafjölskyldu
Lyfja-
fræð-
ingurinn Erna
Kristjánsdóttir
og synir henn-
ar skulduðu
Landsbank-
anum nærri 23
milljarða króna
við fall bankans. Lánin voru veitt til
átta aflandsfélaga í eigu fjölskyldunn-
ar. Kemur þetta fram í lánabókum
Landsbankans sem DV hefur undir
höndum. Erna og synir hennar auð-
guðust gríðarlega við uppgang lyfja-
fyrirtækisins Actavis þar sem þau voru
stórir hluthafar. Öll lánin hjá Lands-
bankanum fóru til hlutabréfakaupa í
sömu fyrirtækjum og Björgólfur Thor
var stór hluthafi í á þeim tíma. Fékk
fjölskyldan meðal annars lánað til
hlutabréfakaupa í Landsbankanum.
Bjargað úr tjörninni
„Ég stytti
mér leið
einhvers staðar
frá Kvennó í átt að
styttunni að Tóm-
asi Guðmunds-
syni og svo á miðri
leið þá brotnaði
ísinn,“ segir Ellert
Björgvin Schram sem féll niður um ís
á Reykjavíkurtjörn aðfaranótt sunnu-
dags. Tilviljun réð því að Andri Vil-
bergsson sá til Ellerts þar sem hann
barðist ofan í Tjörninni í kuldanum
og gat við annan mann bjargað hon-
um á þurrt land. Hann var síðan flutt-
ur á slysa- og bráðamóttökuna. Ellert
lýsir atburðarásinni þannig að hann
hafi reynt að klifra upp á ísinn, en
hann hafi alltaf brotnað aftur. „Þannig
gekk þetta þar til ég var kominn að-
eins nær bakkanum, þá heyrði ég í
manni og sá hann koma. Hann hvatti
mig áfram til að drífa nær honum.“
Fréttir vikunnar í DV
1 2
3
NoseBuddy
nefskolunarkannan
Nefskolun er gott ráð gegn
• Áhrifum loftmengunar
• Ryki og frjókornum
• Bakteríum og veirum
Mælt er með nefskolun til að draga úr líkum á kvefi
og ofnæmi – og til að auka skýrleika í hugsun!
Opið virka daga kl. 9 -18
og á laugardögum kl. 11 - 16 Verð: 3.975 kr.
Stórhöfða 25 • Sími 569 3100 • eirberg.is
„ÞAÐ STENDUR
EKKERT EFTIR“
n Kristján Pétursson kvartar yfir flóknu velferðarkerfi n Konan hans hefur
ekki fengið krónu síðan í nóvember n 15 þúsund eiga að duga fyrir tvo
Valgeir Örn Ragnarsson
blaðamaður skrifar valgeir@dv.is
„Þetta er bæði
flókið og reynir
á sálina.
Ekkert réttlæti
Guðmundur Jóhannesson ellilífeyris-
þegi fær á bilinu 48 til 69 þúsund krónur
á mánuði frá Tryggingastofnun. Þá fær
hann um þúsund
krónur á mánuði
frá lífeyrissjóðnum
Gildi og 53
þúsund krónur
frá Lífeyrissjóði
verslunarmanna.
Flesta mánuði
þarf hann að draga
fram lífið á 121
þúsund krónum
á mánuði. Eiginkona hans er öryrki.
Hann á að baki 56 ára starfsferil á
vinnuvélum og í erfiðisvinnu og segist
aldrei hafa tekið sér svo mikið sem
sumarfrí um ævina. Ekki einu sinni farið
til útlanda. Hann segir það skelfilegt
að lækka svona harkalega í launum við
það að fara á ellilífeyri. Við blasi ekki
áhyggjulaust ævikvöld, heldur treysti
hann á yfirdráttarheimild hjá bankanum.
Aðspurður um hvað hann sjái fram á í
ellinni, svarar hann: „Ég sé bara ekki fram
á nokkurn skapaðan hlut. Nema þá bara
mótmæli. Ég hefði ekki farið á ellilaun
ef ég hefði vitað að þetta væri svona.
Þetta er ekkert réttlæti og þetta er ekki
norrænt velferðarþjóðfélag.“
Á ekki fyrir gjöfum
„Ég get ekki leyft mér nokkurn skapaðan
hlut,“ segir Kristín H. Tryggvadóttir, 74
ára eftirlaunaþegi, sem býr á Hrafnistu í
Hafnarfirði. Eftir að
hafa starfað fyrir
hið opinbera í rúm
40 ár hefur Kristín
einungis 65 þúsund
krónur á milli
handanna um hver
mánaðamót.
Í bréfi sem hún
skrifaði ráðamönn-
um, segist hún
greiða 120 þúsund krónur í skatta um hver
mánaðamót. Þá greiði hún 240 þúsund
krónur til Hrafnistu. Eftir að búið er að draga
allt af henni standa eftir um 65 þúsund
krónur sem er ákaflega lítið að hennar mati.
„Þar sem ég lagði svona hart að mér, og
meðvitað, til að eiga rétt á góðum lífeyris-
greiðslum í ellinni, skil ég ekki hvar pottur er
brotinn og það stórlega að mínu mati.“
Í samtali við DV segist Kristín í raun
aðeins hafa efni á helstu nauðþurftum. 65
þúsund krónur hrökkvi skammt þegar leggja
þarf út fyrir tannlæknakostnaði, fatnaði,
heyrnartækjum og gleraugum svo dæmi
séu tekin. Og um jólin hafði Kristín ekki efni
á að gleðja ellefu barnabörn sín eins og hún
hefði viljað.
Kristján Pétursson „Það var gamall sveitasiður að draga í búið og hafa frystikistu.
Það bjargar manni. Maður byrgjar sig upp af mat og þvíumlíkt og borðar það á meðan það
dugar.“ MYND SIGTRYGGUR ARI
Erfitt ævikvöld