Dagblaðið Vísir - DV - 09.09.2011, Blaðsíða 25

Fréttir | 25Helgarblað 9.–11. september 2011
Náði að koma arðinum undan
Fikts. Um þetta segir í skýrslu
stjórnar FS7 fyrir árið 2007:
„Stjórn félagsins leggur til að
greiddar verðir 385,8 milljónir
króna í arð en hagnaður árs-
ins verði að öðru leyti fluttur
til næsta árs.“
Fikt stendur mjög vel
Á sama tíma og FS7 hefur
verið úrskurðað gjaldþrota
stendur þetta móðurfélag
þess mjög vel. Fikt, sem með-
al annars heldur utan um
eignarhlut Finns í móður-
félagi bifreiðaskoðunarfyrir-
tækisins Frumherja, á eignir
upp á nærri 1.200 milljónir
króna og eigið fé upp á 622
milljónir króna, samkvæmt
ársreikningi ársins 2009.
Fikt stendur reyndar svo
vel að Finnur hefur getað tek-
ið arð út úr félaginu síðast-
liðin tvö rekstrarár þess þar
sem ársreikningar liggja fyrir.
Finnur tók 13,5 milljóna arð
út úr Fikti vegna rekstrarárs-
ins 2008 og 15 milljónir króna
vegna rekstrarársins 2009.
Finnur átti að greiða um 374
milljónir króna af skuldum
Fikts í fyrra, árið 2010, en þar
af voru að minnsta kosti um
300 milljónir króna við lána-
stofnanir. Miðað við eigin-
fjárstöðu Fikts, sem meðal
annars er svo góð vegna arð-
greiðslunnar út úr FS7 vegna
rekstrarársins 2007.
Ekki náðist í Finn Ingólfs-
son á fimmtudaginn til að
spyrja hann út í hvort þess-
ar skuldir Fikts hefðu verið
greiddar í fyrra.
Heldur arðinum þrátt fyrir
þrot
Staðan er því sú að þrátt fyr-
ir að Langflug sé gjaldþrota,
sem og FS7, sem hélt utan um
eign Finns í Langflugi, situr
eignarhaldsfélag í eigu Finns
enn á mörg hundruð millj-
óna króna arðgreiðslum sem
FS7 fékk vegna óbeins eignar-
hlutar síns í Icelandair. Kröfu-
hafar Langflugs og FS7, sem
fjármögnuðu kaupin á bréf-
unum í Icelandair, þurfa að
afskrifa kröfur sínar á hendur
félögunum en Finnur heldur
eftir arðinum sem hann fékk
vegna hlutabréfaeignarinnar
sem fjármögnuð var með lán-
unum sem þarf að afskrifa að
mestu leyti.
Frumherji stendur eftir
Stærsta og verðmætasta eign
Finns Ingólfssonar sem hann
heldur enn eftir íslenska efna-
hagshrunið er Frumherji –
Langflug er farið í þrot sem og
FS7 eins og áður segir – sem
hann á hlut í í gegnum Fikt og
Spector ehf. Fyrirtækið hef-
ur verið með ráðandi stöðu
á bifreiðaskoðunarmarkaðn-
um um árabil. Frumherji er
því með gríðarlega sterka
stöðu á markaði þar sem all-
ir bifreiðaeigendur þurfa að
leita til slíkra skoðunarfyr-
irtækja. Rekstrarhagnaður
Frumherja fyrir fjármagns-
liði var rúmlega 312 milljón-
ir króna árið 2009 og rúmlega
920 milljónir króna árið 2008.
Eignir Frumherja eru metnar
á nærri 2,7 milljarða króna en
þar af er viðskiptavild bók-
færð sem tveir milljarðar.
Finnur tjáði sig um stöðu
Frumherja í viðtalinu við
Fréttatímann í fyrra og benti á
að rekstur félagsins væri góð-
ur þó að skuldastaðan væri
vissulega erfið. „Frumherji
er með mjög góðan rekstur.
[...] Félagið greiðir afborg-
anir og vexti af öllum sínum
lánum og er með öll sín lán í
skilum. Verði ekki verulegar
breytingar á rekstrarumhverfi
félagsins mun það geta staðið
við allar sínar skuldbinding-
ar. Félagið er auðvitað mjög
skuldsett eftir þær efnahags-
legu hamfarir sem við höfum
gengið í gegnum.“
Milljarða króna
ábyrgðir og skuldir
Í ársreikningi Frumherja
kemur fram að óvissa ríki um
rekstrarhæfi félagsins vegna
skulda þess og kemur Lárus
Finnbogason, endurskoðandi
fyrirtækisins, með ábendingu
um þennan vafa. „Við viljum
vekja athygli á skýringu 10
og 12 með ársreikningnum.
Í skýringu 10 kemur fram að
félagið er í ábyrgðum utan
efnahags vegna skulda syst-
urfélagsins Varða ehf. sem
nemur um 3,6 milljörðum
króna í árslok 2009. Í skýringu
12 er greint frá samkomulagi
við viðskiptabanka félagsins
og einnig er þar fjallað um
þær óvenjulegu aðstæður
sem hafa skapast á fjármála-
markaði og þeirrar almennu
óvissu sem nú ríkir um
áframhaldandi rekstur fyrir-
tækja landsins. Ekki er fyrir-
séð hver áhrif fjármálakrepp-
unnar verða á áframhaldandi
rekstur félagsins og er því al-
menn óvissa um rekstrarhæfi
þess.“
Mælasamningurinn
settur að veði
Í ársreikningnum kemur
fram að skuldir Frumherja
nemi rúmlega 2,6 milljörð-
um króna og að ábyrgðirnar
sem félagið hafi gengist í séu
vegna skulda fasteignafélags-
ins Varða ehf., sem á fast-
eignirnar þar sem starfsemi
Frumherja er til húsa, við Ís-
landsbanka. Þá kemur einnig
fram að Frumherji hafi veð-
sett greiðslur frá Orkuveitu
Reykjavíkur til tryggingar á
skuldum félagsins við bank-
ann. Líkt og DV hefur greint
frá á Frumherja hitaveitu-,
vatns- og raforkusölumæla
sem er að finna á heimilum
fólks á starfssvæði Orkuveit-
unnar og leigir félagið stofn-
uninni þessa mæla fyrir 200
milljónir króna á ári – Frum-
herji sér einnig um þjónustu
tengda mælunum samkvæmt
samningnum. Samningurinn
milli Frumherja og Orkuveit-
unnar gildir til ársins 2014.
Um þessa veðsetningu
segir í ársreikningnum: „Til
tryggingar greiðslu langtíma-
skulda við Íslandsbanka hf.
sem í árslok námu kr. 2.359,3
milljónum, hafa greiðslur
samkvæmt samningi milli
Orkuveitu Reykjavíkur og
Frumherja hf., verið veðsett-
ar Íslandsbanka hf. Þá hefur
Frumherji hf., til tryggingar
greiðslu sömu skulda, veitt Ís-
landsbanka hf. allsherjarveð í
viðskiptakröfum sínum, með
tryggingarbréfi verðtryggðu
með vísitölu neysluverðs.“
Staða Frumherja er því erfið
um þessar mundir.
Í viðtali við DV í fyrra sagði
framkvæmdastjóra Frum-
herja, Orri Vignir Hlöðvers-
son, að félagið ætlaði sér að
berjast við þessar skuldir á
næstu árum. „Þetta kemur
fram í áliti endurskoðanda og
er ekki óeðlilegt í ljósi skulda-
stöðu félagsins. Við ætlum
okkur hins vegar að berjast
við þetta fjall á komandi árum
og það hjálpar okkur þar að
rekstur félagsins er góður.“
Framtíð Frumherja virðist því
að hluta til vera í höndum Ís-
landsbanka en bankinn hefur
enn ekki leyst hluta af fyrir-
tækinu til sín.
Hvorki of né van
Finnur er því í þeirri stöðu að
á meðan eitt af helstu félögum
hans er sett í þrot berst annað,
Frumherji, fyrir lífi sínu. Staða
Finns hefur því breyst um-
talsvert frá því fyrir íslenska
efnahagshrunið, líkt og gildir
um margra fjárfesta og eðli-
legt má telja. Sjálfur sagðist
Finnur í viðtalinu við Frétta-
tímann hvorki vera milljarða-
mæringur né að hann væri á
leiðinni í þrot. „Staðan er hins
vegar sú að ég er hvorki að
verða gjaldþrota né milljarða-
mæringur. Ég hef, eins og all-
ir, tapað miklum peningum í
hruninu. Ég kemst þokkalega
af og mun komast í gegnum
þetta án þess að verða gjald-
þrota. Staða minna félaga er
mjög misjöfn. Sum hafa góða
stöðu, önnur ekki.“
Ef marka má orð Finns
sjálfs mun hann því sleppa
persónulega þó svo einhver af
eignarhaldsfélögunum verði
úrskurðuð gjaldþrota, til að
mynda FS7 ehf., en ekkert
bendir til þess að Finnur hafi
verið í persónulegum ábyrgð-
um vegna skulda hins gjald-
þrota félags.
n 1954 Fæddur í Vík í Mýrdal 8.
ágúst 1954.
n 1973–1975 Nám við Sam-
vinnuskólann á Bifröst
n 1975–1976 Framkvæmda-
stjóri Prjónastofunnar Kötlu
n 1977–1978 Framkvæmda-
stjóri Prjónastofunnar Dyngju
n 1979 Stúdentspróf Sam-
vinnuskólanum í Reykjavík
1979
n 1982–1983 Stundakennari
í hagfræði við Flensborgar-
skólann í Hafnarfirði
n 1983–1987 Aðstoðarmaður
sjávarútvegsráðherra
n 1984 Viðskiptafræðipróf HÍ
1984
n 1987–1991 Aðstoðarmaður
heilbrigðis- og trygginga-
málaráðherra
n 1991–1999 Alþingismaður
Reykvíkinga fyrir Framsóknar-
flokkinn
n 1995–1999 Iðnaðar- og við-
skiptaráðherra
n 2000–2002 Seðlabanka-
stjóri
n 2002–2006 Forstjóri Vá-
tryggingafélags Íslands (VÍS)
n 2006–2011 Fjárfestir,
stjórnarformaður Icelandair,
eigandi Frumherja og fleira
Lífshlaup Finns Félagar Finns:
Settur inn í Landsbankann
Leiðir Finns Ingólfssonar og
Helga S. Guðmundssonar,
fyrrverandi stjórnarformanns
Landsbankans, hafa legið
saman um langt skeið. Finnur
gerði Helga S. að formanni
bankaráðsins árið 1997 þegar
Finnur var iðnaðar- og viðskipta-
ráðherra. Árið 2002 ákvað
bankaráð Landsbankans, sem
Helgi S. fór fyrir að, að selja hlut
bankans í Vátryggingafélaginu
VÍS til S-hópsins sem síðar
keypti Búnaðarbankann. Síðustu ár hafa Helgi S. og Finnur verið við-
skiptafélagar en Helgi S. á meðal annars hlut í Frumherja. Helgi S. sagði
um tengslin við Finn í viðtali við Morgunblaðið árið 1998: „Ég var fyrst
þingkjörinn í bankaráðið 1995, formaður Framsóknarflokksins, Halldór
Ásgrímsson, og þingflokkurinn studdu mig. Þegar Finnur Ingólfsson tók
við viðskiptaráðuneytinu tók hann þá ákvörðun að setja mig í formennsk-
una. Hann þekkir mig vel og treystir mér. Hann þekkir til minna starfa.“
Í stjórn Giftar
Jafet Ólafsson, stærsti eigandi bifreiðaskoðunarfyrir-
tækisins Aðalskoðunar og fyrrverandi framkvæmda-
stjóri VBS, var gerður að stjórnarformanni
Frumherja eftir að Finnur keypti félagið árið 2007.
Hann settist sömuleiðis í stjórn Giftar þegar
félagið var stofnað árið 2007. Finnur og Jafet
eiga saman jörðina Innri-Kóngsbakka í Helga-
fellssveit. Fyrirtæki þeirra tveggja eru með nærri
100 prósenta hlutdeild á bifreiðaskoðunarmark-
aðnum. Jafet, um Finn í samtali við DV fyrr á
árinu: „Þegar þú átt jörð með manni þá er
ekki þar með sagt að hann sé vinur þinn.
Nei, hann er ekkert í vinahóp mínum
og ég lít bara á hann sem kunningja
minn. Það er stór munur á því.“
„Þetta er af-
leiðingin af
því sem gerst hefur í
viðskiptalífinu hér á
landi.
Stjórnarformaður
Icelandair Finnur Ingólfsson
var stjórnarformaður og einn
stærsti hluthafi Icelandair árið
2007. Þá seldi hann hlut sinn í
félaginu með um 400 milljóna
króna hagnaði sem hann greiddi
sér síðan út sem arð. Félagið
sem hélt utan um hlut hans í Ice-
landair er nú gjaldþrota.
Til metorða í gegnum Framsókn Finnur Ingólfsson komst til metorða í íslensku samfélagi í gegnum Framsóknarflokkinn á níunda áratugnum. Hann
varð aðstoðarmaður Halldórs Ásgrímssonar árið 1985 og settist á þing 1991. Þaðan lá leiðin til æðstu metorða: ráðherraembættis, forstjórastarfs í VÍS og í
stöðu seðlabankastjóra.