Dagblaðið Vísir - DV - 09.09.2011, Blaðsíða 39

Menning | 39Helgarblað 9.–11. september 2011
Hvað er
að gerast?
Föstudagur9
sep
Laugardagur10
sep
Útgáfutónleikar
Jóns Jónssonar
Í tilefni af útgáfu fyrstu geislaplötu
Jóns Jónssonar, Wait for Fate, sem
kom út í byrjun júlí verða útgáfutón-
leikar í Austurbæ í kvöld. Fjölmörg
lög á plötunni hafa notið vinsælda
og heyrst mikið á öldum ljósvakans.
Má þar nefna lög eins og Lately, Kiss
in the Morning, You ŕe Around og
Sooner or Later. Tónleikarnir hefjast
klukkan 21 og miðaverð er 2.000
krónur.
Reykjavik Dance Festival
Danshátíðin Reykjavik Dance Festi-
val hófst 5. september og stendur til
11. september. Á hátíðinni verða sýnd
mörg dansverk. Hátíðin fer að mestu
fram í Tjarnarbíói en einnig er sýnt
á öðrum stöðum eins og til dæmis
Kex Hostel á Skúlagötu. Hægt er að
kaupa sérstakt hátíðararmband sem
gildir á alla viðburði hátíðarinnar eða
borga sig inn á einstaka sýningar.
Pörupiltar ásamt
Viggó og Víólettu
Á föstudagskvöldum í haust
munu Pörupiltar ásamt Viggó og
Víólettu halda uppi fjörinu í Leik-
húskjallaranum. Pörupiltar bjóða
upp á frumsamin ljóð, óskiljanleg
töfrabrögð, dansatriði og ýmislegt
fleira skemmtilegt. Gamansöm
sýning þar sem konur fara með
hlutverk pörupilta. Viggó og Víóletta
eru söngleikjapar sem setur á svið
sjálfshjálparsöngleikinn. Viggó og
Víóletta fjalla um viðkvæm málefni
eins og fordóma, útlendingahatur,
kynþáttafordóma, hommafælni og
meðvirkni. Þau skemmta áhorfend-
um með söng, leik og dansi. Sýningin
hefst klukkan 22 og aðgangseyrir er
2.000 krónur.
Íslensk tónlist
Félagar úr sönghópnum Voces
Masculorum syngja þjóðlög, ætt-
jarðasöngva og sálma án undirleiks.
Einnig syngja þeir nokkur erlend
lög sem Íslendingar hafa eignað
sér. Farið er með rímur og leikið á
langspil. Á tónleikunum er sungið á
íslensku en kynning fer fram á ensku.
Tónleikarnir hefjast klukkan 17 í
salnum Kaldalóni í Hörpu. Miðaverð
er 3.000 krónur.
Frá Reykjavík til Kína
Sigrún Eðvaldsdóttir og Selma Guð-
mundsdóttir standa fyrir tónleikum
í tilefni af 25 ára samstarfsafmæli
þeirra stallna.
Efnisskrá tón-
leikanna spannar
verk frá Reykjavík
til Kína, samin á
um 120 ára tímabili.
Flest verkin eiga
það sameiginlegt
að vera sprottin
upp úr eða leita
fyrirmynda í tón-
listararfi nokkurra
landa. Tónleikarnir eru haldnir
í Salnum í Kópavogi og hefjast
klukkan 17. Aðgangseyrir er 3.500
krónur.
Jóel Pálsson á
Munnhörpunni
Fimmtu tónleikarnir í tónleikaröðinni
Munnharpan fara fram í Hörpu á
laugardag. Að þessu sinni er það
kvartett saxófónleikarans Jóels Páls-
sonar. Aðrir meðlimir hljómsveitar-
innar eru þeir Eyþór Gunnarsson á
píanó, Valdimar K. Sigurjónsson á
kontrabassa og Scott Mclemore á
trommur. Kvartettinn leikur fjölbreytt
úrval djasslaga. Tónleikarnir hefjast
klukkan 15 og standa til klukkan 17.
Aðgangur er ókeypis.
Sunnudagur11
sep
dugði tungumálið til dæmis ekki
til, það var einfaldlega ekki nóg,
það þurfti að beita orðlausum
hávaða til að knýja stjórnvöld
frá. Að svona átök hafi aldrei
orðið að beinum hernaði hér á
landi er auðvitað mikið lán.
En þarna liggur einhver lína,
að vera tilbúinn að taka þátt
í átökum með þeim tilvistar-
lega þrýstingi sem því tilheyrir,
án þess um leið að stíga út fyr-
ir þann grundvallarsáttmála að
við eigum okkur öll tilverurétt.
Á hverjum tímapunkti hafa ein-
hverjir hagsmuni af því að það
sé ekki litið svo á að þessi átök
séu til staðar. Og ákveðnir hags-
munir eru þá fólgnir í því að
tungumálið sé froða. Ég held að
það sem blasir við öllum í dag,
mun sterkar en fyrir til dæm-
is fimm árum, sé að við erum
stödd í átakasögu, sem hófst
löngu fyrir okkar daga, og er
enn í gangi.“
Íslensk stjórnvöld snupruð
Haukur nefnir Þorgeir Þorgeirs-
son sem einn þeirra kvikmynda-
gerðarmanna sem áhrif hafa
haft á hann með verkum sínum.
Þorgeir háði mál gegn íslenska
ríkinu fyrir mannréttindadóm-
stóli Evrópu en þetta mál hef-
ur Hauki verið hugleikið rétt
eins og mál níumenninganna.
„Meiðyrðalög fram til níunda og
tíunda áratugarins voru á þann
veg að það mátti ekki viðhafa
óviðurkvæðileg ummæli um
embættismenn eins þótt þau
væru sönn og sannanleg,“ segir
Haukur og hlær.
„Þetta beinlínis gerði emb-
ættismenn á landinu, algjör-
lega stikkfrí fyrir gagnrýni,
þar til mjög nýverið. Þorgeir
var dæmdur fyrir slíkt. Hann
tók saman sögur af lögreglu-
ofbeldi, skrifaði grein um það
og dró ályktanir af þessum
sögum. Hann fór með málið
fyrir mannréttindadómstól
Evrópu sem komst að þeirri
niðurstöðu, og snupraði íslensk
stjórnvöld beinlínis í leiðinni,
að vert þætti að minna á að
möguleikinn á frjálsri umræðu
væri mikilvægari lýðræðinu en
hitt að embættismönnum sé
ekki sýndur dónaskapur.“
Dansar bannaðir
Ég spyr Hauk hvort slík dæmi
séu kannski lýsandi fyrir það
hversu stutt við séum á veg
komin þegar kemur að mann-
réttindum? „Já og nei: um leið
hafa orðið miklar breytingar.
Þær eru hins vegar ekki vel-
komnar hjá öllum. Það sem
er jafnvel meira lýsandi en
sjálft mál Þorgeirs er sú stað-
reynd að því er ekki miðlað til
nýrra kynslóða. Hvað þá að því
sé gefin almenn merking og
vægi. Þarna verður tímamóta-
viðburður sem skiptir máli fyr-
ir alla sem koma í kjölfarið, af
þessu spruttu miklar breyting-
ar, ekki bara í löggjöf, heldur
líka í stjórnarskrá.
Þessu broti ríkisvaldsins á
tjáningarfrelsi Þorgeirs er gefin
merking af mannréttindadóm-
stólnum. En raunar er þetta
löng og merkileg saga, sem við
kunnum ekki enn almennilega.
Hvar lærir maður til dæmis að
á Íslandi voru dansar bannaðir
frá 1780 til 1880? Dansar! Þeg-
ar frelsishreyfingar og bylting-
ar ríða yfir Evrópu og Ameríku,
þá banna Íslendingar dansa.
Við höfum búið við miklu meiri
hversdagslega kúgun en við
erum kannski byrjuð að horfast
í augu við. Það sem sýndi sig í
fyrstu umræðunni um mál níu-
menninganna, voru landlæg-
ir fordómar í garð þeirra sem í
sínu hversdagslífi leggja sig fram
um að hlíta ekki slíkum boðum.“
Að gangast við
veruleikanum
Ge9n var forsýnd á Skjald-
borgarhátíðinni á Patreksfirði
í sumar og vakti þar mikla at-
hygli.
„Myndin olli klofningi
meðal áhorfenda og leiddi til
heitra umræðna, fái hún al-
mennilega dreifingu gæti hún
reynst tifandi tímasprengja.
Þetta er ekki fullkomin kvik-
mynd, en afar áhugaverð
og raunverulega frumleg. Ef
nógu margir sjá hana gæti
hún hreint átt eftir að breyta
samfélaginu sem henni er
ætlað að gagnrýna.“ Svo ritaði
blaðamaðurinn Ásgeir H. Ing-
ólfsson um Ge9n í Reykjavík
Grapevine.
Aðspurður um hvaða
væntingar Haukur sjálfur hafi
til myndarinnar segir hann:
„Þetta er ekki markmiðsmið-
að í rauninni. Ég vil auðvit að
að sem flestir sjái myndina. Ég
geri þessa mynd vegna þess
að það er eitthvað í henni sem
mig langar til að sýna, þá sér-
staklega þessu samfélagi. Það
er átaksverkefni að horfast í
augu við raunveruleikann,
það þekkja margir Íslend-
ingar í gegnum áfengismeð-
ferðir og fleira, segja þeir. Að
geta tæklað það að hafa jafn-
vel brotið á einhverjum, það
er erfitt og það er vont en það
er nauðsynlegt og síðan gott.
Þarna er eitthvað mikilvægi í
sjálfu sér að sjá, að nota aug-
un, að gangast við raunveru-
leikanum, það er allt og sumt,
eini ásetningur minn með því
að gera þessa mynd liggur ein-
hvers staðar þar.“
Ísland með linsu
níumenninganna
„Það sem sýndi
sig í fyrstu um-
ræðunni um mál níu-
menninganna voru
landlægir fordómar í
garð þeirra sem í sínu
hversdagslífi leggja
sig fram um að hlíta
ekki slíkum boðum.
Haukur Már Helgason „Ég
geri þessa mynd vegna þess að
það er eitthvað í henni sem mig
langar til að sýna, þá sérstaklega
þessu samfélagi.“ MynD Sigtryggur Ari
Sagan á mynd Þau voru ákærð fyrir árás á Alþingi.