Dagblaðið Vísir - DV - 19.09.2014, Blaðsíða 39

Lífsstíll 39Helgarblað 19.–22. september 2014
Fyrirbyggja klámkjaft
og fyrirlitningu í Morfís
Katrín Sigríður Steingrímsdóttir er mögulega fyrsti nýneminn til að sinna formennsku í Morfís
K
atrín Sigríður Steingríms-
dóttir, nýr formaður Morfís –
Mælsku- og rökræðukeppni
framhaldsskóla á Íslandi, vill
koma í veg fyrir kvenfyrir-
litningu, klámkjaft og aðra óæskilega
hegðun í keppninni. Í fyrsta skipti í
um áratug er kvenkyns formaður við
völd í Morfís og ætlar hún sannar-
lega að láta til sín taka. Þá má geta
þess að Katrín Sigríður er einungis
sextán ára, nýnemi við Menntaskól-
ann í Hamrahlíð, og mögulega yngsti
formaður Morfís frá upphafi.
Morfíssprengja
Katrín Sigríður segir hugmyndina á
bak við lögin hafa kviknaði eftir at-
vikið sem átti sér stað þegar Mennta-
skólinn á Ísafirði og Menntaskólinn
á Akureyri mættust í keppninni í
febrúar síðastliðnum. Þá fékk stjórn
Morfís senda kvörtun frá aðstoðar-
skólameistara MA vegna framkomu
keppenda MÍ gagnvart Eyrúnu
Björgu Guðmundsdóttur, for-
manni málfundafélagsins Hugins og
liðskonu í liði MA. Voru samskiptin
fyrir keppnina og ræða liðsstjóra MÍ
talin einkennast af kynferðislegum
undirtón og kvenfyrirlitningu í garð
Eyrúnar Bjargar. „Þetta er ekki eina
dæmið úr Morfís sem varðar klám-
kjaft, kynferðislega áreitni, haturs-
áróður eða árás gagnvart einstak-
lingi í öðru liði. Fjölmörg önnur
dæmi hafa komið upp. Þegar þetta
mál kom upp í fyrra sprakk þessi
Morfíssprengja og í kjölfarið stigu
margir fram, aðallega konur, sem
sögðust hafa lent í svipuðum árásum
í Morfís,“ segir Katrín Sigríður.
Siðareglur nauðsynlegar
„Morfís er mjög málefnaleg keppni,
fyrir utan þessi einstöku atvik sem
koma upp,“ segir Katrín Sigríður. „Við
viljum að keppnin haldist málefna-
leg en fari ekki út í ómálefnalegan
munnsöfnuð og athæfi sem er ógeð-
fellt og til þess fallið að særa aðra.
Keppnin á engan veginn að ganga
út á það. Af þessum ástæðum þótti
nauðsynlegt að setja lög gegn þessu.“
Varðandi þau viðbrögð sem
stjórnin hefur fengið frá lagasetn-
ingunni í síðustu viku segist Katrín
Sigríður hafa orðið vör við nokkrar
athugasemdir á þá leið að ekki sé
þörf á slíkum reglum því athæfi á
borð við þau sem hér hafa verið
nefnd. Slík hegðun sé keppendum
ekki til framdráttar og umræðan sem
verði í kringum athæfið, líkt og kepp-
endur MÍ upplifðu í fyrra, sé nógu
mikil refsing. „En það er ekki nóg,“
segir hún. „Það þarf að hafa siðar-
eglur í Morfís sem fyrirbyggir svona
hegðun. Það er enginn keppandi í
Morfís sem vill láta taka af sér dóm-
araréttindin eða láta víkja sér eða
liðinu úr keppni. Lögin ættu þess
vegna að sporna við þessari hegðun,
eða í versta falli að draga úr henni.“
Að öðru leyti segir Katrín viðbrögðin
hafa verið almennt mjög góð og voru
þau samþykkt af öllum sem viðstadd-
ir voru aðalfund Morfís.
Vildu banna Morfís
Katrín Sigríður segir ástæðuna að
baki lagasetningunni einnig vera að
lagfæra orðspor keppninnar en það
hafi beðið hnekki eftir umræðuna
sem varð eftir atvikið á Ísafirði í fyrra.
„Eftir þetta atvik varð Morfís bæði
fjölmiðlum og netinu að bráð og
fólk talaði um þetta sem ógeðslega
og ómálefnalega keppni sem ætti
í rauninni að banna. Okkur finnst
þessi umræða ekki í lagi því Morfís
er svo mikið meira en þessi einstöku
atvik. Fólk sem fer á Morfís-keppnir
segir oft að þetta sé mikið flottara en
það bjóst við. Mikið sé lagt í keppn-
ina og hún sé mjög málefnaleg. Það
koma þessi leiðindaatvik inn á milli
sem eyðileggja heildaryfirlit keppn-
innar.“
Aðspurð hvort stelpur hafi al-
mennt átt undir högg að sækja í Mor-
fís segir Katrín Sigríður það fyrst og
fremst birtast í þessum einstaka at-
vikum. „Morfís er ekki keppni þar
sem stelpur mega eiga von á því að
lenda í einhverju svona. Það er ekki
þannig. Stelpur sækja jafnt sem strák-
ar í keppnina og kynjahlutföll eru
vanalega mjög jöfn. Þetta byrjar nátt-
úrlega í grunnskólunum en þar sækja
stelpur í ræðukeppnir í meira mæli
en strákar en síðan fá strákarnir hug-
rekki til að sækja í þetta í framhalds-
skóla. Þá jafnast þetta út. Eins og ég
segi, þá eru þetta þessi einstaka til-
vik og þegar þau koma upp þá verða
stelpur frekar fyrir þeim en strákar.
En auðvitað viljum við fyrir byggja
allan klámkjaft og fyrirlitningu sama
að hvoru kyninu því er beint.“
Mögulega yngsti formaðurinn
Katrín Sigríður er sextán ára og
nýnemi við Menntaskólann í
Hamrahlíð. Óalgengt er að nýnemi
sinni formennsku í Morfís og því ligg-
ur beint við að spyrja; er Katrín Sig-
ríður yngsti formaður Morfís frá upp-
hafi? „Það er erfitt að segja til um
hvort nýnemi hafi áður verið formað-
ur Morfís því það er mjög erfitt að afla
sér heimilda um allar fyrri stjórnir
Morfís,“ svarar hún. „En ég get alla-
vega sagt að það er mjög sjaldgæft að
nýnemi sé valinn formaður.“
Katrín er hins vegar enginn ný-
græðingur í ræðumennskunni enda
hefur hún verið í ræðuliði Haga-
skóla síðastliðin tvö ár. „Þar kviknaði
áhuginn á Morfís og ræðumennsku.
Í kjölfarið tók ég meðal annars þátt í
Þrasinu síðasta sumar, sem er ræðu-
keppni fyrir áhugafólk í anda Mor-
fís, og gekk mjög vel. Þegar ég byrj-
aði í MH var ég staðráðin í að reyna
að komast inn sem busafulltrúi í mál-
fundafélagið eða fara í Morfísprufur.
Ég vildi allavega taka einhvern þátt
í þessu. Síðan fyrir aðalfund Morfís
var í raun enginn sem hafði tíma eða
áhuga til þess að bjóða sig fram sem
fulltrúi MH í stjórn Morfís þannig
félagi minn í skólanum spurði mig
hvort ég hefði ekki áhuga á því. Ég var
algjörlega til í það en hafði bara ekki
gert mér svo miklar vonir. Þannig að
ég ákvað að slá til og var að lokum
kosin í stjórn. Daginn eftir hittumst
við í stjórninni, skipuðum í stöður
og þar sóttist ég eftir því að verða for-
maður.“
Hringadróttinn
Katrín Sigríður hefur starfsheitið
„ hringadróttinn“ í símaskránni og
meðan beðið er eftir að hún svari í
símann hljómar upphafsstef kvik-
mynda Peters Jackson um Hringa-
dróttinssögu. Blaðamaður var því
ekki lengi að leggja saman tvo og tvo
varðandi helstu áhugamál Katrínar.
„Ég viðurkenni það fúslega að ég er
mikill Lord of the Rings-aðdáandi,“
segir hún og hlær þegar blaðamaður
spyr nánar út í þetta sérkennilega
starfsheiti. Katrín er að auki algjört
félagsmálatröll, ef svo má að orði
komast, en hún hefur verið virk í
æskulýðsstarfi síðan hún var í átt-
unda bekk, sat á Kirkjuþingi unga
fólksins og skráði sig nýlega í ung-
liðahreyfingu stjórnmálaflokks.
Hvað varðar önnur áhugamál
segist Katrín lesa mjög mikið og þá
segist hún í fullri alvöru hafa mjög
gaman af því að læra, sérstaklega
önnur tungumál. „Ég er á félags-
fræðibraut en ég valdi MH einmitt
vegna þess að þar get ég verið á fé-
lagsfræðibraut en samt tekið nokk-
ur tungumál sem valgreinar. Ég
vildi nefnilega ekki fara á málabraut
því ég hafði ekki áhuga á að læra
meiri dönsku,“ segir hún kímin að
lokum. n
Áslaug Karen Jóhannsdóttir
aslaug@dv.is „Morfís er mjög málefnaleg
keppni, fyrir utan
þessi einstöku atvik
sem koma upp.
Ungur formaður
Afar sjaldgæft er
að nýnemi sinni for-
mennsku í Morfís.
Mynd SigtryggUr ari