Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1953, Blaðsíða 52
50*
Búnaðarskýrslur 1951
að smíði þeirra ljúki á sama ári og lán eru veitt til þeirra. Þó er hér
sá annmarki á, að lán Ræktunarsjóðs eru oft jafnframt veitt út á
styrkhæfar jarðabætur. Fylgir sjóðurinn þeirri reglu að lána sem svarar
30% af kostnaðarverði þeirra. Enn fremur er talsvert mikið byggt af
peningshúsum, einkum fjárhúsum og hesthúsum, og einnig af sérstæð-
um geymslum (sem hér eru meðtaldar), án þess að lán séu út á þau
tekin. Sumt af þessu má að vísu skoðast sem endurbyggingar, en þær
eru þá ekki taldar fram með fyrningu eða viðhaldi húseigna, og er því
rétt að taka kostnað við þær byggingar inn á þennan lið. Að þessu öllu
athuguðu var sá kostur tekinn að gera ráð fyrir, að lán þau, er Rækt-
unarsjóður veitti á árinu út á peningshús, væru 40% af allri þeirri
fjárfestingu, sem þar hefði verið um að ræða, en þau lán voru alls 472
og samanlögð lánsupphæð rúmlega 9 millj. kr.
Áætlun um fjárfestingu í rafstöðvum og rafvélum er gerð eftir
upplýsingum frá skrifstofu raforkumálastjóra. Áætlun um fjárfestingu
i heimilisdráttarvélum og jeppabifreiðum er þannig gerð,
að taldar voru saman, samkvæmt heimildum Búnaðarfélags Islands, þær
heimilisdráttarvélar og jeppabifreiðir, er bændur keyptu á árinu, og síð-
an var sett á þær meðalverð það, er var á árinu á Ferguson-dráttarvél-
um og Willys-jeppabifreiðum, án nokkurra verkfæra og annars, sem
þeim fylgir og hækkar verð þeirra. Það, sem keypt var til landbúnað-
arins af sláttuvélum, plógum og herfum eða öðrum áhöldum með
dráttarvélunum og af yfirbyggingum á jeppabifreiðir, hefur hins vegar
ekki verið tekið með í þessa áætlun, og ekki heldur rakstrarvélar, áburð-
ardreifarar, heyhleðsluvélar, hestasláttuvélar o. fl. Var þessu sleppt vegna
þess, að telja má, að eldri landbúnaðarvélar hafi á árinu gengið úr sér
sem svarar verðmæti þessara véla. En fyrning landbúnaðarvéla er talin
landbúnaðinum til kostnaðar í töflu X. Til þess að hugmynd fáist um
verðmæti þeirra landbúnaðarvéla, sem keyptar voru á árinu, en eru ekki
taldar fjárfesting, skal hér talið það, sem inn var flutt af þeim á
árinu: Beltisdráttarvélar 4, plógar við dráttarvélar 108, herfi við drátt-
arvélar 98, sláttuvélar við dráttarvélar 245, hestasláttuvélar 100, rakstr-
arvélar 50, áburðardreifarar fyrir tilbúinn áburð 120, mykjudreifarar 4,
mjaltavélar 41, kartöfluupptökuvélar 13, kartöflusetjarar 11, heyhleðslu-
vélar 2. Auk þess var mikið smíðað af landbúnaðaráhöldum og vélum
í landinu sjálfu, en ekki eru til um það neinar skýrslur. Telja má, að
kaup á landbúnaðarvélum og áhöldum, öðrum en heimilisdráttarvélum
og jeppabifreiðum, hafi numið milli 6 og 8 millj. kr. á árinu.
Fjárfestingin í íbúðarhúsum er áætluð eftir lántökum í Bygg-
ingarsjóði Búnaðarbankans. Lánveitingar sjóðsins 1951 voru 8,7 millj.
kr., og lokið var við byggingu 183 íbúðarhúsa á árinu. Þar sem lán-
veitingar sjóðsins til byggingar íbúðarhúsa voru að hámarki 60 þús. lu\,
er ekki hægt að áætla heildarkostnað húsanna út frá lánveitingunum.
Hafin var bygging 1950 á sumum þeim húsum, er lokið var við 1951,