Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1953, Blaðsíða 11
Búnaðarskýrslur 1951
9*
um en landbúnað. Má þar til nefna t. d. kennara, presta (suma sveita-
prestana a. m. k.), bilstjóra, sjómenn, daglaunamenn í kauptúnum o. fl.
2. Framteljendur til búnaðarskýrslna.
Possessors of Livestock, Producers of Agriculturnl Products.
Tafla I (bls. 2—3) sýnir ibúatölu landsins 1951, tölu byggðra jarða
og bænda og tölu framteljenda til búnaðarskýrslu. Eins og hún ber
með sér hefur vandlegar verið sópað til búnaðarskýrslnanna en undan-
farin ár og eru framteljendur því noltkru fleiri. Að vísu hefur heildar-
tala framteljenda ekki verið upp gerð undanfarin ár, heldur að-
eins tala framteljenda hverrar búfjártegundar, heyfengs og garðávaxta,
en þar kemur nú víðast fram hærri tala en áður. Framteljendur fjög-
ur síðustu árin hafa verið:
1948 1949 1950 1951
Framteljendur nautgripa .... 7 651 7 293 7 216 7 773
„ sauöfjár 10 373 9 439 9 791 10 252
„ hrossa 8 876 8 555 8 349 8 878
„ alifugla 4 390 4 077 3 718 4 154
„ lieyfengs .... 7 824 7 681 7 599 7 974
„ garöávaxta .. 8 213 5 556 8 467 9 782
Tölur þessar eru ekki sambærilegar að því er sauðfé varðar, vegna
þess að 1951 voru svo margir sauðlausir sökum fjárskipta. Þannig voru
1948 256 framteljendur sauðfjár í Gullbringu- og Kjósarsýslu, 603 í
Árnessýslu og 216 í fjórum vestustu hreppum Rangárvallasýslu, alls
1075 framteljendur sauðfjár, þar sem aðeins voru 2 framteljendur 1951.
Hins vegar var 1948 sauðlaust í Skagafjarðarsýslu vestan Vatna, en þar
voru tæplega 350 framteljendur sauðfjár 1951. Framteljendur sauðfjár
eru því um 700 fleiri 1951 en 1948, þar sem sauðfé var bæði árin. —
Framteljendur hrossa eru nokkurn veginn jafnmargir 1948 og 1951,
en hrossum hefur fækkað talsvert, og eigendum hrossa mun sömuleiðis
hafa fækkað.
Eins og tafla I ber með sér, hefur verið gerð sérstök talning á þeirn
framteljendum, sem teljast vera bændur samkvæmt búnaðarskýrslum
skattanefndanna. Töldust þeir vera 6460 alls, þar af 6318 i sveitum og
kauptúnum, en 142 í kaupstöðum. En þess ber að gæta, að stundum
getur orkað tvímælis, hverja telja skuli bændur, og er ekki til hlítar
fylgt sömu reglu um það í öllum skýrslunum. Þannig eru hér með
taldir nokkrir rosknir „bændur“, sem raunverulega eru alveg hættir
búskap, en teljast eiga eina kú, hest eða fáeinar kindur hjá þeim, sem
hefur tekið við búskapnum á jörðinni. Einnig eru í sumum skýrslun-
um taldir 2, 3 og jafnvel 4 bændur, þar sem raunverulega er aðeins eitt
bú, en annars staðar er slíkt kallað félagsbú og þá einn þátttakenda
fyrir því skrifaður. Reynzt hefur ógerlegt að telja bændurna þannig
eftir búnaðarskýrslum skattanefndanna, að nákvæmlega væri eftir sömu
b