Dagblaðið Vísir - DV - 19.12.2008, Page 14

Milljarðamaðurinn
Í um það bil áratug var Kaupþings-
ævintýri Sigurðar ein óslitin sigur-
ganga. Bankinn þandist út undir
dyggri stjórn Sigurðar, yfirtók stór-
ar fjármálastofnanir og opnaði úti-
bú víða. Sigurður auðgaðist verulega
á útþenslu Kaupþings. Við síðustu
skráðu viðskipti, samkvæmt við-
skiptavefnum m5.is, átti Sigurður
1,08 prósenta hlut í Kaupþingi og
var tólfti stærsti hluthafinn í bank-
anum. Hlutur hans í bankanum var
um tíma metinn á um það bil átta
milljarða króna. Ofan á það bætist að
Sigurður fékk sannkölluð ofurlaun,
arðgreiðslur og kaupréttarsamninga.
Árið 2006 fékk hann um 170 milljón-
ir króna í laun, bónusa og fríðinda-
greiðslur bankans. Þessar upphæð-
ir jafngilda því að Sigurður hafi haft
14 milljónir króna í mánaðarlaun hjá
bankanum árið 2006, eða um hálfa
milljón króna í laun hvern einasta
dag ársins.
Á síðasta árið hafði Sigurður um
140 milljónir króna í árslaun, sam-
kvæmt ársskýrslu bankans. Þar er
tekið tillit til launa, hlunninda og
bónusa. Að auk námi lífeyrisgreiðsl-
ur Sigurðar á einu ári alls 28 milljón-
um króna.
Laun Sigurðar voru alltaf mjög
umdeild, en hann lét sér fátt um
finnast, jafnvel þó Davíð Oddsson,
þáverandi forsætisráðherra, hafi
með táknrænum hætti mótmælt
ofurlaunabruðli Sigurðar og fleiri
stjórnenda bankans árið 2003. Dav-
íð tók út 400 þúsund króna inni-
stæðu sína í bankanum og sagði að
allir sem væru í viðskiptum við bank-
ann hlytu að velta fyrir sér hvort þeir
gætu hugsað sér að vera í viðskiptum
við banka sem hagaði sér með þeim
hætti sem birtist í samningum sem
stjórnarformaður og forstjóri bank-
ans hefðu gert um hlutafjárkaup.
Staða bankanna var að margra
mati uggvænleg í sumar, en það
stöðvaði Sigurð og félaga hans Hreið-
ar Má Sigurðsson ekki í því að halda
áfram að gera vel við sjálfa sig. Aðal-
fundur Kaupþings samþykkti í ágúst
síðastliðinn að hvor um sig mætti ár-
lega kaupa allt að 812 þúsund hluti á
genginu 303, en gengið á þeim tíma
var 720 krónur á hlut. Það hefði þýtt
að þeir hefðu getað rúmlega tvöfald-
að fjárfestingu sína á einum degi.
Sveitasetur og lúxusíbúð
Gífurlegri velgengni í fjármálalífinu
fylgir óhjákvæmilega lúxuslíf og þar
hefur Sigurður verið í framlínunni,
sem og annars staðar. Hann keypti
lúxusíbúð í London í sumar fyrir
tæpa tvo milljarða króna, eða 10,5
milljónir punda. Breska dagblaðið
The Sun fullyrðir að Kaupþing hafi
fjármagnað þessi kaup Sigurðar, sem
greiddi umtalsvert hærra verð fyr-
ir hana en markaðsvirði hennar var.
Þannig var hún metin á um 8 millj-
ónir punda samkvæmt breska blað-
inu. Þessi fasteignakaup Sigurð-
ar sættu furðu fjölmiðla þar í landi,
enda var bent á að sambærilegar
íbúðir í hverfinu hefðu verið metnar
á allt að fjórfalt lægri upphæð en Sig-
urður reiddi fram fyrir sína íbúð.
Sveitasetur Sigurðar, á besta stað
í Norðurárdalnum, hefur einnig vak-
ið mikla athygli. Sigurður festi kaup á
jörðinni Veiðilæk í dalnum fyrir ótil-
greinda upphæð, en jörðinni fylgja
meðal annars veiðiréttindi í sam-
nefndri laxveiðiá. Sigurður er stór-
huga í framkvæmdum eins og sjá
mátti þegar DV birti teikningar af hús-
inu í október. Ljóst er að húsið getur
orðið eitt glæsilegasta hús landsins.
Samkvæmt teikningum verður það
tæplega 900 fermetrar að stærð. Þar
er gert ráð fyrir fyrir fimmtíu fermetra
vínkjallara, fullbúinni heilsulind með
tveimur sánaklefum og hvíldarstofu
með arineldi. Út frá borðstofunni,
sem mun taka á þrijða tug gesta í sæti,
er útgengt á „suðurpall“ hússins en
þar verða Sigurður og fjölskylda með
útiborðstofu sem verður yfirdekkuð
og upphituð. Ljóst er að kostnaður
við byggingu hússins mun hlaupa á
hundruðum milljóna króna.
Framkvæmdum við sveitasetrið
hefur nú hins vegar verið hætt. Eins
og fram kom í DV í vikunni, er talið
að framkvæmdir hafi verið stöðvað-
ar vegna þess að verktakafyrirtækinu
Borgarverki, sem sér um byggingu
sveitasetursins að hluta til, hef-
ur ekki borist greiðsla fyrir ákveðna
vinnu sem fyrirtækið hefur innt af
hendi. Ekki er vitað um ástæður þess
að greiðslur hafa ekki borist fyrirtæk-
inu, en þær áttu að berast verktökun-
um frá þriðja aðila. Samkvæmt heim-
ildum DV mun málið skýrast á næstu
vikum og ákvörðun tekin hvort hald-
ið verður áfram með framkvæmd-
irnar.
Allt undir í bankanum
Í lok september á þessu ári, nokkr-
um vikum áður en Kaupþing var
þjóðnýtt, tóku Sigurður og Hreiðar
Már ákvörðun um að afskrifa skuldir
stjórnenda bankans. Margir stjórn-
endur og lykilstarfsmenn í bankan-
um höfðu fjárfest í bankanum með
lánum sem átti að greiða af með
arðgreiðslum. Þegar bankinn var
þjóðnýttur urðu bréfin verðlaus en
lánin stóðu eftir. Með þessum að-
gerðum var mörgum stjórnendum
bankans bjargað. Þessi ákvörðun
olli mikilli reiði í samfélaginu, enda
aðeins útvaldir skuldarar í Kaup-
þingi sem sleppa við að borga.
Málsmetandi maður í viðskipta-
lífinu telur að Sigurður standi afar
höllum fæti nú um stundir. Eignar-
hlutur hans í Kaupþingi hafi verið á
hans eigin kennitölu en ekki í eign-
arhaldsfélagi líkt og hjá mörgum
lykilmönnum í bankanum. Ljóst má
því vera að hann hefur tapað miklu
á falli bankans. „Orðið fyrir þungu
höggi,“ eins og annar viðmælandi
blaðsins lýsti því. Sú staðreynd að
hann hafi ekki fært hlutinn yfir í
einkafélag lýsir, að mati viðmæl-
enda DV, bjargfastri trú hans alveg
fram í það síðasta á að bankinn væri
í góðum rekstri og myndi ekki fara
í þrot.
Sigurður seldi ekki hlut sinn í
bankanum, en naut þess í stað ríku-
legra arðgreiðslna. Hann er sagður
hafa verið viss í sinni sannfæringu
um að bankinn stæði vel og að mjög
miklu leyti hafi sú sannfæring hans
verið rétt.
Ekki er vitað hvort hann á verð-
mæti annars staðar, en fátt bendir
til þess að hann hafi reynt að bjarga
eigin skinni jafnötullega og fullyrt
hefur verið um aðra bankamenn í
aðdraganda hrunsins.
Stærstu mistökin
Það bera honum allir góða sög-
una. Einn segir að nokkru leyti
ósanngjarnt að tína til þau mistök
sem gerð voru í stjórnun bank-
ans, en augljóst er að ef Kaupþing
hefði verið flutt úr landi væri það
ennþá í rekstri í dag. Sigurður og
Hreiðar Már hafi byggt upp öflugan
banka með mjög þróaðri og sterkri
áhættustýringu. Eftir á að hyggja
hefði bankinn átt að koma sér í ör-
uggt skjól þegar bera fór á lausafjár-
kreppunni, með því að selja eign-
ir á Norðurlöndum. Hefði bankinn
flutt af landi brott og dregið sam-
an seglin væri staðan líklega önn-
ur. Margt í stefnu Kaupþings undir
stjórn Sigurðar hafi þó verið mjög
gott. Dæmi um það hafi verið Sing-
er & Friedlander-starfsemin í Bret-
landi, sem hafi verið vel heppnað
verkefni. Eftir á að hyggja má segja
að hægar hefði mátt fara.
Fór geyst
En Sigurður er trúr sinni sannfær-
ingu og þorði að leggja sjálfan sig að
veði. Hann fór geyst og stýrði banka
sem þandist út hratt. Hans veikleiki
er sagður vera að þegar bankinn
varð fyrir gagnrýni átti hann til að
vera hvass í svörum. Þessi karakt-
ereinkenni hans eru einkennandi
fyrir hann í viðskiptalífinu, jafnvel
þótt hann hafi verið drengilegur átti
hann til að eignast óvildarmenn og
sérstaklega á Norðurlöndum með
því að sýna framkomu sem sumum
þótti bera vott um hroka.
Þrátt fyrir mikla velgengni lengst
af eru það ekki góð meðmæli á fer-
ilskránni að hafa verið stjórnarfor-
maður í alþjóðlegum banka sem
varð gjaldþrota. Staða og orðspor
hans í alþjóðlega fjármálaheimin-
um eru því ekki sérlega góð. Hans
kappsmál nú um stundir hlýtur að
vera hversu mikið fæst upp í kröf-
ur Kaupþings á erlendri grundu og
lágmarka það fjárhagslega tjón sem
lendir á öðrum. Sigurður þorði hins
vegar að leggja allt undir og taka
áhættuna á því að vera annaðhvort
hetja eða skúrkur.
föstudagur 19. desember 200814 Helgarblað
Kaupþing bankinn var
alþjóðleg fjármálastofnun
undir stjórn sigurðar.
Maður ársins sigurður
einarsson var valinn maður ársins
hjá frjálsri verslun árið 2005.