Dagblaðið Vísir - DV - 19.09.2008, Blaðsíða 22
Íslendingar eru ekki eins og aðrar þjóðir. Ef eitthvað bjátar á í efnahagslífi heimsins um-breytist það í efnahagslægð
hér á landi. Þegar heimurinn fær í
magann kastar Ísland upp. Ástæðan
er krónan hans Davíðs Oddssonar.
Þegar krónan fellur gagnvart öðrum
gjaldmiðlum, vegna þess að ástand
er ótryggt, skellur það tvöfalt á al-
menningi. Verð á vörum hækkar og
lánin okkar hækka á sama tíma. Aðr-
ar þjóðir þurfa ekki að þola þetta,
því þær eru ekki með verðtryggingu.
Svarthöfði hafði lengi vel áhyggjur af íslensku bönkun-um. En nú eru þær áhyggjur foknar út í veður og vind. Það
er nefnilega þannig að bankarnir
tapa ekki vegna verðbólgunnar og
þeir tapa ekki vegna falls krónunnar.
Okkar hörmungar eru þeirra ham-
ingja. Þegar verðbólgan rústar fjár-
hagslegri tilvist fólks hækkar skuld
þess gagnvart bankanum. Bankinn
eignast meira. Þegar krónan fellur
hækka eignir bankanna í útlönd-
um í krónum talið. Efnahagsreikn-
ingur bankanna lítur betur út fyrir
vikið. „Follow the money“ er eitt
helsta slagorð bandarískrar blaða-
mennsku. Ef einhver vill vita hver
ber ábyrgðina þarf að finna þann
sem græðir. Og það eru bankarnir.
Samband bankanna við venjulegan Íslending er eins og samband þrælahald-ara við þræl. Þrælahaldar-
inn græðir á helsi og hörmungum
þrælsins, svo lengi sem þrællinn
gefur ekki upp öndina, eða miss-
ir hönd eða annað sambærilegt.
Bankarnir græða ennþá á fjárhags-
hremmingum okkar, en ef við verð-
um gjaldþrota tapa þeir. Það er
þeim í hag að halda
okkur í fjárhags-
legri ánauð. Bank-
arnir eru eins og
blóðsugur íslensks
almennings. Hvaða
annað fyrirbæri hefur
sömu virkni?
Auðvitað eru ekki allir þrælar bankanna.
Ríkt fólk heldur fjár-
hagslegu frelsi sínu. Það er eins og
hvíta fólkið í Suðurríkjum Banda-
ríkjanna á 19. öldinni. Svarthöfði er
hins vegar eins og svarti maðurinn í
Suðurríkjunum. Þeir hvítu græða á
ástandinu í gegnum himinháa vexti.
En Svarthöfði, sem skuldar húsnæð-
islán, hefur fylgst með skuldinni
vaxa og vaxa með verðbólgunni.
Hann borgar 20 prósent í vexti á
húsnæðislán. Hvíta fólkið fær 17
prósent vexti á sín auðæfi.
Svarthöfði, eins og marg-ir aðrir svartir Íslendingar, er farinn að líta á örþrifa-ráð sem valkost. Í núverandi
stöðu stendur valið um flótta eða
fjárhagslegt kami-kaze. Hann
getur annaðhvort flúið land
eða gerst gjaldþrota. Ef
hann flýr land missir hann
fjölskyldu og vini. Ef hann
gerist gjaldþrota heldur
hann tengslum við fólkið
en glatar öllum efnisleg-
um eigum og velferð. Valið
stendur því á milli andans og
efnisins. Þetta verður að teljast
heimspekileg valkreppa af
verstu sort.
Þriðja leiðin er líka til, en hana fer enginn einn. Ef almenningur tæki höndum saman og þrýsti á stjórn-
völd um að stöðva ofbeldi bankanna
gegn almenningi þyrfti Svarthöfði
hvorki að kjósa fjárhagslegt kami-
kaze né að leiðast út í landflótta.
Svarthöfði skorar á alla þeldökka Ís-
lendinga að reisa hnefann hnarreist-
an á loft og hnekkja þrældómnum.
Black power!
föstudagur 19. september 200822 Umræða
Þrælar bankanna
svarthöfði
reynir traustason ritstjóri skrifar Ríkið hefur verið notað sem valdatæki.
Spenakapítalistar
Leiðari
slenskt samfélag er gegnsýrt af spilltum stjórn-
málamönnum sem hvorki skeyta um skömm
né heiður. Flokkar selja stefnu sína fyrir kosn-
ingar sem síðan reynist vera fals eitt. Sérstak-
lega er þetta áberandi með Sjálfstæðisflokkinn
sem byggður er upp í kringum þá grundvallarhug-
sjón að frelsi einstaklingisins eigi að vera í önd-
vegi. Flokkurinn hefur verið við völd
í 17 ár og haft efnahagsmál á sinni
könnu. Reyndin er sú að ríkisumsvif
hafa blásið út. Dæmi er um að ein-
staklingar hafa nánast verið ofsóttir
af ríkinu. Aukinheldur hafa þeir sett
fjárhag Íslands í uppnám. Ráðamenn
flokksins eru allflestir aldir upp við það
að ríkið sjái fyrir þeim. Þeir eru spenakap-
ítalistar og verk flokksins bera þess merki.
Ríkið hefur verið notað sem valdatæki. Næg-
ir þar að nefna dómstóla, lögreglu og Ríkisútvarp
sem flokkurinn hefur lagt ofurkapp á að láta sína
menn stjórna. Spenakapítalistarnir sýkja allt sitt
umhverfi með hugmyndum sínum um að rétt-
ur þeirra sé hagsmunum almennings æðri. Ef
staða losnar í ríkisapparatinu er gjarnan spurt um
flokksskírteini fremur en hæfni til ábyrgðarstarfa.
Vinavæðing á kostnað almennings er ríkjandi.
Fyrsti formaður Sjálfstæðisflokksins, Jón Þor-
láksson, lagði grunninn að þeirri stefnu sem enn
er við lýði þótt henni sé ekki fylgt. Hann greindi
stjórnmálaspillingu með afgerandi hætti: „... nú
á tímum þekkist hún naumast í neinni annarri
mynd en þeirri að réttir valdhafar nota almannafé
til að kaupa sér fylgi eða launa fylgi.“ Hann nefndi
einnig umgengni um almannafé. „Lyklar að ríkis-
féhirslunni eru engum fengnir til að sækja þang-
að vinargjafir eða fylgdarlaun.“ Báknið burt var
eitt sinn slagorð flokksins sem stöðugt eykur ríkis-
umsvif. Undantekning er ef einhverjir þingmanna
halda sig við þá stefnu að einstaklingurinn eigi að
mynda grunninn að gangverki samfélagsins frem-
ur en ríkið. Brandari síðustu aldar er báknið burt.
Sjálfstæðisflokknum er stjórnað af mönnum sem sneiða hjá
hugsjónum sem lagðar voru til grundvallar honum. Ný kynslóð
manna verður að taka við keflinu og standa fast við þá stefnu að
efla einstaklingsframtakið og minnka umsvif ríkisins. Leiðarljós
þeirra á að vera hugmyndafræði Jóns Þorlákssonar.
spurningin
„Nei, við getum enn
séð til sólar þó að
mengunarský dragi
verulega úr
ánægjunni,“ segir
Valgerður
Halldórsdóttir,
einn meðlima í
náttúruverndarsam-
tökunum sól í
straumi. Nú hefur verið ákveðið að
auka framleiðslu álversins í straumsvík
um 40 þúsund tonn.
Var Þetta bara sól
í draumi?
sandkorn
n Ólgan innan Frjálslynda flokks-
ins á sér lítil takmörk. Uppreisn
þeirra sem stundum eru kenndir
við óbeit á útlendingum er um
það bil að kljúfa flokkinn. Þannig
er talið frem-
ur líklegt
að uppgjör
eigi eftir að
verða með
þeim hætti
að Guðjón A.
Kristjánsson
formaður,
Kristinn H.
Gunnarsson þingflokksformaður
og Grétar Mar Jónsson alþing-
ismaður sameinist um að fleygja
Jóni Magnússyni þingmanni
fyrir borð.
n Jón Magnússon alþingismaður
á rætur sínar í Sjálfstæðisflokkn-
um og þangað á hann örugglega
afturkvæmt ef hann kærir sig um.
Reyndar væri honum hollt að líta
til fordæmis
í þeim efn-
um. Gunnar
Örlygsson,
fyrrverandi
þingmaður,
flúði ofríki
Magnúsar
Þórs Haf-
steinssonar,
varaformanns Frjálslynda flokks-
ins, og var tekið með blíðuhótum
í þingflokki sjalla. Í prófkjöri fyrir
kosningarnar á eftir var honum
síðan veitt náðarhöggið þegar
flokksmaskínan lagðist gegn hon-
um og þingmannsferlinum lauk.
n Óhætt er að segja að Óskar
Hrafn Þorvaldsson, alvaldur
á fréttastofum 365, hafi byrjað
af krafti í fyrrakvöld. Fréttatími
Stöðvar 2 var allur með ferskara
og snarpara yfirbragði en í tíð for-
verans. Frétt um ægilega meðferð
á börnum á höfuðborgarsvæðinu
vakti gríðar-
lega athygli
en þar var því
lýst að eitt
barnanna
hefði verið
notað sem
hnífaskífa
af föður sín-
um. Ef rétt
reynist er þarna um að ræða eitt
skuggalegasta barnaverndarmál
allra tíma.
n Steingrímur Sævarr Ólafs-
son, sem vék úr stóli fréttastjóra
Stöðvar 2 fyrir Óskari á þriðju-
daginn, virðist síður en svo af
baki dottinn þótt starfslokin hafi
borið svo brátt að að hann kom af
fjöllum þegar dv.is bar þau undir
hann árla þriðjudagsmorguns.
Hann vildi
lítið ræða við
blaðamenn
seinna um
daginn eftir
að starfslok
hans voru til-
kynnt form-
lega. Ekki
virðist þó
kergja hafa
haldið aftur af honum þar sem
hann skrifaði á Facebook-síðu
sína klukkan 17.13 að hann væri
„sáttur við lífið og tilveruna :-)“
og lét þennan sæta broskall fylgja
með.
LyngháLs 5, 110 Reykjavík
Útgáfufélag: Útgáfufélagið Birtíngur ehf.
Stjórnarformaður: hreinn Loftsson
framkvæmdaStjóri: elín Ragnarsdóttir
ritStjórar:
jón Trausti Reynisson, jontrausti@dv.is
og Reynir Traustason, rt@dv.is
fréttaStjórar:
Brynjólfur Þór guðmundsson, brynjolfur@dv.is
og Þórarinn Þórarinsson, toti@dv.is
auglýSingaStjóri:
ásmundur helgason, asi@birtingur.is
dv á NetiNu: dv.is
aðalNúmer: 512 7000, ritstjórN: 512 7010,
áskriftarsími: 512 7080, auglýsiNgar: 515 70 50.
Umbrot: dv. Prentvinnsla: landsprent. Dreifing: árvakur.
dv áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu
formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð.
„Ég hef haft gaman
af dansþáttunum
bandarísku, So
You Thank You
Can Dance? Mér
finnst þeir alveg frábærir.“
n Árni Johnsen um áhugamál sín önnur en
pólitík. - DV.
„Ef þú þarft að
kaupa í matinn
þarftu nánast
að bryðja
þunglyndislyf áður en þú
ferð inn í stórmarkað.“
n Mikael Torfason rithöfundur um áhrif
kreppunnar á lundarfar fólks. - DV.
„Sem betur fer gerðist
þetta hérna úti en ekki
þegar hún var ein með
börnin í Svíþjóð.“
n Garðar Gunnlaugsson, eiginmaður Ásdísar
Ránar sem liggur nú á sjúkrahúsi í Búlgaríu eftir
að hafa greinst með æxli. - DV.
„Þetta eru trúar-
brögð eins
manns.“
n Guðmundur Ólafsson
hagfræðingur um peningastjórn
Davíðs Oddssonar í Seðlabankanum og ákvörðun
hans að leyfa bönkunum ekki að gera upp í
erlendri mynt. - DV.is
„Nei, ég er bara í sama
svarta bolnum, í sömu
gallabuxunum og hvítu
strigaskónum
sem ég var í fyrir
viku.“
n Óskar Hrafn Þorvaldsson,
nýskipaður fréttastjóri
sameinaðrar fréttastofu 365, um hvort hann
mæti nú í jakkafötum í vinnuna. - DV
bókstafLega
Í