Fréttablaðið - 27.12.2014, Blaðsíða 70
27. desember 2014 LAUGARDAGUR| HELGIN | 38
KROSSGÁTA
LÁRÉTT
1. Blanda hluta, er það glæpur? (8)
8. Drápum þau sem við dáðum mest (5)
11. Finn eina sem kann á hápípu fyrir nafnlausan ill-
virkja (9)
12. Fljót flytjum með aðskilnaði mæðra og afkvæma (8)
13. Hrikaleg örlög ævintýralegra bræðra (5)
14. Lamasteik er matur fyrir ringlaðan gullgerðarmann (9)
15. Innkaup á íslensku góðgæti getur leitt til vanstill-
ingar í viðskiptum (8)
16. Þetta er ögrun, en ekki í réttu röðinni (5)
18. Blússa yst, þá bolur, og þar á eftir sár í kviðarholi?
(10)
19. Biskup á Sturlungaöld er sniðugur uppfinninga-
maður undir lok þeirrar tuttugustu (7)
21. Hóa strákunum saman fyrir göngurnar (13)
26. Sé bandamennina binda fyrir nefið (9)
30. Fjanda fangið áður en róðurinn hefst (8)
31. Það sem margfróðir vita er oft búið að stroka út (9)
32. Geng til lautar að leita smáblóma, sem er rugl (6)
33. Gengur til og allt um kring og beitir ýmsum
brögðum (8)
34. Með trúartáknsins makka miða ég út bráðina (9)
37. Vil að þú teljir sögur Egils og nýtir til þess réttar
formúlur (12)
40. Finnum einhverjar línur áður en við æðum af stað?
(8)
42. Taut trjáa mun faðma (7)
44. Töldum þörf á vinum (5)
45. Hinn hái herra býður uppá herramannsmat á Akur-
eyri (8)
48. Fílið Ratata þótt ruglaður sé og takið upp hætti
sígaunanna (11)
49. Ef þau sem lifa færðu mér hamingju (8)
50. Hjá duglegum en hættulega hjálpsömum (9)
LÓÐRÉTT
1. Uppblásnar þakbollur þykja lostæti (9)
2. Kasta upp stigum og mælitæki (9)
3. Finn blíðan þyt handknúinna spaða (9)
4. Tel að þessi taug tali gegn Tomma (6)
5. Rannsaka hæð þessara tilteknu smokka (8)
6. Ferð knæpukúnna til útjaðranna (8)
7. Sál hinna föllnu fer slangrandi um (8)
8. Þetta eru börn, Örn, og pabbi þeirra frá
Búdapest (6)
9. Kem strax heim þegar ég er búinn í nuddinu (5)
10. Römmum inn ringlaðar mæður (6)
17. Í bráðræði blásum við verstum á braut (8)
20. Háttum hérumbil í áttina (6)
21. Ef slöngur komast í skrána fer allt í uppnám (6)
22. Flaust inn í biðraðir til meistarprófs (7)
23. Hinn hnípni en guðhræddi Sódómíti fær vökva (7)
24. Finn hér einn í sekk látinn (7)
25. Mæli dýpt skógar við landamæri (8)
27. Uppruna aurbleytu má finna við hlíðarfót
höfuðborgarinnar (9)
28. Sé skör með gráðu, þetta er þrepaskipt fyrir-
bæri (9)
29. Ill fór á bak Blesa (9)
35. Hér má sjá gulli strengda og glansandi
hitagjafa (8)
36. Skínandi skotmaður? (8)
38. Sjáið ekki smáræði (7)
39. Strikin brengla trúarbrögð (7)
41. Höndlum allt sem við ekki gleymdum (6)
43. Flæmi þau frá, það er þrekraun (5)
44. Drögum upp mynd af mörkum (5)
45. Drundi þá vessi (4)
46. Fljót að fela sig (4)
47. Þetta tónverk er bara uppfyllingarefni (4)
VEGLEG VERÐLAUN
LAUSNARORÐ
Ef bókstöfunum í skyggðu reitunum er raðað rétt saman birtist heitur reitur í
heimi jarðfræðinnar. Sendið lausnarorðið í síðasta lagi 1. janúar næstkomandi á
krossgata@frettabladid.is merkt „27. desember“.
Vikulega er dregið er úr inn-
sendum lausnarorðum og fær
vinningshafi eintak af bókinni
Vonarlandið eftir Kristínu
Steinsdóttur frá Forlaginu.
Vinningshafi síðustu viku var
Eyjólfur Reynisson
Hafnarfirði.
Lausnarorð síðustu viku var
J Ó H A N N E S Ú R K Ö T L U M
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11
12 13
14
15 16 17
18
19 20
21 22 23 24 25
26 27 28 29
30
31 32
33
34 35 36
37 38 39
40 41
42 43 44
45 46 47
48
49
50
L Í K L E G H E I T I N B S S E I S T A Ð
Ú O E Y U Á O R K U M Á L K U
S M Á K Ö K U B A K S T U R I Á L Ý R Í S K
L K K Y T T G A P A N D I A T
E Y J A K Ó N G S I N S A A Á L E P P U R
S N A G I N T U R N F Á L K A A R
A U L A G R E I Ð A A Í L U U M T U R N
A J I A Ó Ð A S T O R M Ó Ú
H U N D A B L Í S T R U R E T A B A R L Ó M
D F Í K Á R A G L A M M I Í V E
B L A Ð A E F N I Ð B E M F A G N I Ð I
A F S Ð P Á S K A E Y J A U U N N
S P J Ó T K A S T T H T G A R Ð R Ó S U M
T A Y R A G A L E G I E H I Æ A
M Y N D R Æ N A N F R E Ð U R T Á K N L N
T D K Ó N Ó A O R Ð Ð R N Á L G A
T R A N S A N N A Ð A F D R I F U M S I
T Á Í H B E Á N A M A Ð K I N N
U P P H A F I Ð I O F L O F N T O N
A V E H Á T Í Ð L A N F R T
S K R A L L Ö T O T O R F F L Ö G U N U M
K L U G L I T R A F A N N A
H I M N A L A G N Ð T V Í L A G Ð U R R
N U I U N G L I Ð A R L U M A L Í
I N N M A T U R A N Ú Ð A S A M T K A
Á Facebook-
síðunni
Krossgátan er að
finna ábendingar, til-
kynningar og leiðrétt-
ingar ef þörf krefur.
N á n a r i u p p l ý s i n g a r á h e i m a s í ð u V M
w w w . v m . i s
VM-Félag vélstjóra og málmtæknimanna - Stórhöfða 25 - 110 Reykjavík - 575 9800 Landsfélag í vél- og málmtækni
FÉLAGSFUNDIR VM
Akureyri
29. desember kl. 16:00 Fundarstaður: Strikið
Reykjavík
30. desember kl. 13:00 Vélstjórar á farskipum
kl. 17:00 Vélstjórar á fiskiskipum
Fundarstaður: Stórhöfði 25, 3 hæð.
Reyðarfjörður
3. janúar kl. 12:00 Fundarstaður: Hótel Austur
Vestmannaeyjar
5. janúar kl. 13:00 Fundarstaður: Alþýðuhúsið
Kínverjar fundu upp púðrið. Á 3. öld uppgötvuðu þeir að
ef grænum bambussprotum var hent á bál sprungu þeir
með látum. Eftir það varð það siður að sprengja bamb-
us við hátíðleg tækifæri til að reka burtu illa anda.
Bretar eiga þátt í þróun rakettunnar. Breskur
munkur fullkomnaði samsetningu byssupúðurs
svo sprengikraftur þess jókst til muna. Þegar
Henry VII gekk að eiga Elízabetu af York 1486
var fyrsta flugeldasýningin haldin á Eng-
landi. Flugeldasérfræðingar urðu eftirsótt
vinnuafl og Elísabet I skipaði sérstakan
„Eldmeistara Englands“ sem sá um konung-
legar flugeldasýningar.
Fram að iðnbyltingu voru flugeldar ein-
ungis með appelsínugulum eða hvítum
lit. En á fjórða áratug 19. aldar fundu
suður-ítalskir vísindamenn upp
aðferðir til að lita flugeldasprengj-
ur gular, rauðar, bláar og græn-
ar. Áli var líka bætt í púðrið og
brann það þá hraðar og bjartar
og sprakk með hærri hvelli.
Eitt er víst. Bak við eina
rakettu liggur 1.500 ára
saga mistaka, sigra, til-
viljana, fagurfræði og
hernaðar.
FLUGELDARNIR á bak við raketturnar liggur 1.500 ára löng saga.
Eldgömul saga fl ugelda
Byrjaði með bambus en Bretar fullkomnuðu dæmið.
➜ Þegar Henry
VII gekk að eiga
Elizabetu af York,
1486 var fyrsta
flugeldasýningin
haldin á Englandi.