Són - 01.01.2014, Síða 88

86 anna ÞorBjörg ingólfsdóttir
Eitthvað þarf að skemmta þeim, er skíma dagsins þver;
koma börnin klifrandi’ upp í keltuna’ á mér.
Fýsir þau að spyrja og fræðast mömmu hjá;
rifja ég upp hálfgleymda þuluna þá. –
(Æfintýri dagsins 1958:30–31)12
Í aðstæðum sem þessum er gott að vera skáld og geta skemmt börnum
sínum með frumsömdum kveðskap. Það spillir heldur ekki ánægjunni
þegar yrkisefni skáldmæltrar móður er börnin sjálf og hversdags ævin týri
þeirra.
Elsta þulan í Æfin týrum dagsins (1958) var ort árið 1915, áður en börn
Guðfinnu fæddust, og sú yngsta árið 1945 en langflestar urðu þær til á
þriðja og fjórða áratugnum eins og á við um önnur barnaljóð hennar.
Guð finna orti um öll börnin sín en mest um elstu börnin tvö, óska-
börnin Þorstein og Guðrúnu, og yngsta son sinn Hrafn kel.13 En lang-
flest ljóðin og þulurnar eru þó um frumburðinn Þorstein Valdi mars son
sem með tíð og tíma varð skáld eins og móðirin. Í Æfintýrum dagsins eru
sex þulur um Þorstein og þrjár um Hrafnkel.14
Börn Guðfinnu ólust upp við mikið ástríki þótt hún segist ekki hafa
verið mikil barna gæla.15 En barna ljóðin og þulurnar voru hennar gælur
og vitna um heita móður ást og djúpan skilning á skynjun barns hugarins
og við kvæmri lund. Vart er hægt að hugsa sér blíðari gælur en þessar í
upp hafi þulunnar Æfin týri dagsins sem ort var til Hrafnkels árið 1938:
12 Vísað er til ljóðanna í Æfintýrum dagsins (1958) með þeirri stafsetningu og greinar-
merkja setningu sem þar er.
13 Börn Guðfinnu eru (gælunöfnin sem koma fyrir í þulunum eru hér sett í sviga): Þor-
steinn (Steini 1918‒1977), Guðrún (Gunna f. 1918), Margrét (1921‒1982), Ásrún Erla
(Ása 1923‒2008), Steindór Gunnar (Nunni 1924‒2011), Rann veig (1926‒1953), Þor björg
(1928‒2010), Hildi gunnur (f. 1930) og Hrafn kell (1935‒2001).
14 Börnin í þulum Erlu í Æfintýrum dagsins (þau eru ekki nefnd með nafni í öllum til-
vikum) eru: Steini (Frumburðurinn, Síðasti ágúst, Saga lækjarins, Steðjinn,
Fyrstu vorboðarnir og Álög Þokunnar); Gunna (Gunna rekur Stjörnu); Steini
og Gunna (Fanginn); Ása (Ása er að Þeysa); Gunnar (Farmanns Þula) og Hrafn kell
(Hænsna rækt, Æfin týri dagsins og Brekku snigill). Sjö þulur er ekki hægt að tengja
neinu sérstöku barni þótt þær séu kveðnar til barnanna, mismargra eftir því hvenær
þulan var ort (BerjaÞula, Harðfisk verkun, Afi gægist inn í salinn, Sauðburðar-
Þula, Græn höfði, Reiknings Þraut og Breytið vel við fuglana). Ein þula er um
efni tengt öðrum börnum en skáld konunnar (Mjólkur pósturinn). Þulan Takið undir
er ekki barna þula eins og komið er fram og því ekki til umfjöllunar með barna þulunum.
15 Lbs. Guðfinna Þorsteinsdóttir. Dagbók 11, 9. október 1963.