Málfregnir - 01.05.1992, Side 8

lifandi enn í dag. Ef menn kunna
nútímamálið ná þeir sjálfkrafa með yfir-
burðum valdi yfir fornmálinu, og jafn-
framt gefst þeim tæki til að ræða við
fólkið í landinu og kynnast til hlítar lífi
þess og menningu. Sem betur fer hafa nú
flestir skilið þetta og kenna íslensku með
lifandi nútíma-framburði. (Auðvitað
getur enginn bannað öðrum Norðurlanda-
mönnum að bera fram með fornu lagi
einstök hljóð sem haldist hafa í þeirra
málum, en breyst í íslenskunni.)
Á ensku og þýsku málsvæðunum starfa
ýmis félög þeirra manna sem leggja stund
á Norðurlandamál og norræn fræði. Elst
og kunnast er Víkingafélagið enska, The
Viking Societyfor Northern Research, sem
fagnar hundrað ára afmæli sínu á þessu
ári. Félagið hefur frá öndverðu gefið út
tímarit eða safnrit sem nefnist Saga Book
of the Viking Society. Eins og þessi nöfn
benda til sinnir Víkingafélagið einkum
norrænum fomfræðum með íslenskar
fomsögur í öndvegi. En félögin í Banda-
ríkjunum og Kanada sinna einnig norræn-
um nútímamálum og -bókmenntum, enda
bera þau rýmri nöfn: Society for the
Advancement of Scandinavian Study
(SASS) í Bandaríkjunum og Association
for the Advancement of Scandinavian Stu-
dies í Kanada. Félög þessi halda árlega
fjölsóttar samkomur fræðimanna, og er
það mál kunnugra að þar sé ekki minnst
vert um þá fyrirlestra og þær umræður
sem helgaðar eru íslenskum fornbók-
menntum. Þýska félagið var stofnað í
Reykjavík árið 1973 meðan hér fór fram
alþjóðleg ráðstefna um fomsögumar
okkar, „Intemational Saga Conference".
í*að nefnist nú Vereinigung der Skandi-
navisten der deutschsprachigen Lander, og
í samræmi við fæðingarstað sinn og áhuga-
svið forgöngumanna er mest rækt lögð
við íslenskar fornbókmenntir í starfsemi
félagsins og á samkomum þess.
Til örvunar sendikennslunni við hina
erlendu háskóla er veittur ofurlítill
stuðningur héðan að heiman eins og fyrr
er að vikið. Satt að segja eru þessir
styrkir svo kotungslegir að það er okkur
tæplega vansalaust, og þyrfti að hækka
þá myndarlega ef eitthvað ætti um þá að
muna. Þess má og geta að íslendingar
hafa veitt nokkrum erlendum háskóla-
bókasöfnum dálitla styrki til að kaupa
íslenskar bækur. Um þessa styrki má
svipað segja sem um kennslustyrkina:
Bókagjafirnar eru umfram allt gefnar í
viðurkenningar skyni og til örvunar —
en auðvitað munar um allt, ekki síst þar
sem íslenskur bókakostur er lítill fyrir.
Margt smátt gerir eitt stórt.
íslenskukennsla fyrir útlendinga
í Háskóla Islands
Við Háskóla íslands fer fram kennsla í
íslensku fyrir erlenda stúdenta, og ljúka
þeir náminu með sérstöku prófi ef þeim
endast efni og ástundun. Telja má að af
hálfu Háskólans sé prýðilega séð fyrir
þessari kennslu, enda hefur árangurinn
orðið mjög góður, og aðsókn fer vax-
andi. Á þessum vetri eru um 130 náms-
menn að læra íslensku við Háskólann.
Auk þessa er kennd íslenska við ýmsa
aðra málaskóla hérlendis. Haldin eru
stutt sumarnámskeið í íslensku á vegum
Háskólans og fleiri aðila. Námskeið
þessi eru fjölsótt og vinsæl og vafalaust
til mikillar hressingar, þótt málið verði
vitanlega ekki numið til hlítar á svo sem
mánaðar tíma ef menn kunna lítið fyrir.
í tengslum við útlendingakennslu
Háskólans veitir íslenska ríkið styrki
handa stúdentum sem hingað sækja.
Frumkvæði að styrkjum þessum átti
Birgir Thorlacius, þáverandi ráðuneytis-
stjóri menntamálaráðuneytisins, á sjötta
tug aldarinnar. Styrkirnir urðu beinlínis
aflvaki útlendingakennslunnar. Þeim
hefur fjölgað smátt og smátt, en vitan-
lega mundi þegið að þeir væru bæði fleiri
og ríflegri. Á þessum vetri njóta hins
íslenska styrks aðeins átján stúdentar af
8