Bændablaðið - 17.07.2014, Blaðsíða 8

8 Bændablaðið | Fimmtudagur 17. júlí 2014
Fréttir
Landnotkun í dreifbýli:
Áfangaskýrslu skilað til ráðherra
Starfshópur um undirbúning
skipulags landnotkunar í dreifbýli
hefur skilað umhverfis- og
auðlindaráðherra áfangaskýrslu.
Dregin eru fram í skýrslunni atriði
sem huga þarf að í tengslum við
landnotkun í landsskipulagsstefnu.
Meðal þess sem hópurinn telur að
fjalla þurfi um eru skilgreining
og flokkun á landbúnaðarlandi,
skilgreining á því hvað dregur að
ferðamenn og hvernig það verði
best varðveitt, endurheimt vistkerfa,
stuðningur við skógrækt með tilliti
til mismunandi skógræktarskilyrða
og skipulag og mannvirkjagerð
við uppbyggingu sem tengist
ferðaþjónustu.
Í skýrslunni er einnig fjallað með
almennum hætti um landnotkun í
dreifbýli, rýnt í þróun landnotkunar
síðasta áratug, helstu breytingar og
árekstra sem upp hafa komið og
hvernig helstu hagsmunaaðilar sjá
fyrir sér landnotkun þróast á næstu
árum. Eins eru dregnar saman helstu
tillögur og niðurstöður sem unnar
hafa verið á síðustu árum, meðal
annars af starfshópum á vegum
stjórnvalda.
Starfshópurinn var skipaður af
umhverfis- og auðlindaráðherra
í nóvember 2013 og hefur það
meginmarkmið að vinna faglegan
grundvöll fyrir framlagningu
landsskipulagsstefnu 2015-2026
varðandi landnotkun í dreifbýli og
sjálfbæra landnýtingu.
Sigurgeir Höskuldsson afhenti Sigurbjörgu Jónsdóttur hvatningarverðlaunin,
en með þeim er Reinhard Reynisson, framkvæmdastjóri Atvinnuþróunar-
félags Þingeyinga, lengst til vinstri á myndinni.
Eins og Íslendingar vita hefur
ferðamannastraumurinn til
landsins aldrei verið meiri. Margir
eru mjög áhugasamir um íslenska
matarmenningu og vilja smakka
alíslenskar afurðir eins og skyr.
Nýlega var skemmtileg
kynning í miðbæ Reykjavíkur
þar sem ferðamönnum gafst færi
á að smakka skyr. Skyrið vakti
mikla lukku meðal ferðafólks
sem flest hafði heyrt um skyr og
langaði til að smakka. Það var
greinilegt að fólki líkaði vel við
þessa séríslensku mjólkurafurð.
Við þetta tilefni var búið þannig
um hnútana að ferðamenn fengu
einnig afhenta upplýsingapésa um
skyr. Gegn afhendingu þeirra gafst
þeim kostur á að ná sér í 170 g
skyrdós endurgjaldslaust í verslun
10-11 í Austurstræti. Sams konar
kynningar verða endurteknar í
sumar.
Útlendingar brjálaðir
í íslenska skyrið
Íslenska skyrið er allsstaðar að
slá í gegn á Norðurlöndum og í
Bandaríkjunum því að Mjólkur-
samsalan gerir ráð fyrir að selja
sextíu milljón dósir í ár á meðan
átta milljón dósir munu seljast hér
heima.
Starfsmenn Mjólkursam-
sölunnar hafa vart undan að
framleiða og pakka íslenska
skyrinu sem er flutt úr landi, en
mesta salan er í Finnlandi, Noregi,
Sviss, Færeyjum og Grænlandi,
auk þess sem lítill hluti fer á
Bandaríkjamarkað.
Salan eykst um 20% ár eftir ár
„Á Íslandi er aukningin 20% á
þessu ári og hún var 20% í fyrra,
þannig að við tengjum þetta beint
við mikinn ferðamannafjölda. Við
erum að selja átta milljónir dósa á
íslenska markaðnum og síðan erum
við auðvitað að flytja heilmikið út
og reiknum með að selja sextíu
milljónir á þessu ári,“ segir
Aðalsteinn H. Magnússon, sölustjóri
hjá Mjólkursamsölunni. „Salan í
Skandinavíu á síðustu fjórum til
fimm árum hefur tífaldast,“ bætir
hann við.
Um þriðjungur af skyrinu fer
í gegnum Mjólkursamsöluna
og eru tekjur af því um 1800
milljónir. Síðan eru 2/3 af þessum
60 milljónum dósa seldir með
leyfissamningum þar sem skyrið
er framleitt hjá leyfishafa undir
eftirliti Mjólkursamsölunnar.
Aðalsteinn segir að fram til þessa
hafi bændur náð að framleiða
næga mjólk en unnið er að því
með öllum tiltækum ráðum að
auka framleiðsluna. Smekkur fyrir
mismunandi bragðbætingu skyrsins
er mjög mismunandi eftir löndum.
„Okkur Íslendingum finnst
best vanilluskyr og bláberjaskyr
en Finnarnir eru mjög hrifnir af
skyri með bökuðum eplum,“ segir
Aðalsteinn.
Skyrið fer vel í erlenda ferðamenn
Hvatningar verðlaunin 2014
féllu Akurseli ehf. í skaut
Fyrirtækið Akursel ehf. í Öxarfirði
var heiðrað fyrir framúrskarandi
lífræna framleiðslustarfsemi
sem byggir á sjálfbærri nýtingu
náttúruauðlinda héraðsins.
Akursel hlaut Hvatningarverðlaun
Atvinnuþróunarfélags Þingeyinga
fyrir árið 2014, en verðlaunin voru
veitt á aðalfundi félagsins sem
haldinn var á Kópaskeri nýverið.
Sigurgeir Höskuldsson, fráfarandi
stjórnarformaður Atvinnu þróunar-
félagsins, afhenti Sigurbjörgu
Jónsdóttur viðurkenninguna, en
ásamt eiginmanni sínum Stefáni
Gunnarssyni og fjölskyldu hefur
hún náð góðum árangri í ræktun
á gulrófum, sem bæði eru afar
hollar og líka vinsælar meðal
viðskiptavina.
Skyrkynning í miðbæ Reykjavíkur vakti mikla athygli meðal útlendinga.
Þær Kristjana Ósk Howard og Bergþóra Bergsdóttir kynntu dásemd íslenska
skyrsins fyrir ferðamönnum með brosi á vör í miðborginni á dögunum.
Skyrið kallaði fram fallegt bros hjá
þessari fjölskyldu.
Samtök sunnlenskra sveitarfélaga – SASS:
Gunnar Þorgeirsson var
endurkjörinn formaður
Gunnar Þorgeirsson, oddviti
Grímsnes- og Grafningshrepps, var
endurkjörinn formaður Samtaka
sunnlenskra sveitarfélaga (SASS)
á aukaaðalfundi samtakanna á
Hótel Selfossi 2. júlí.
Elín Einarsdóttir, oddviti
Mýrdalshrepps, er nýr varaformaður
samtakanna. Aðrir í stjórn eru; Páll
Marvin Jónsson, Vestmannaeyjum,
Sandra Dís Hafþórsdóttir, Árborg,
Eggert Valur Guðmundsson, Árborg,
Sæmundur Helgason, Höfn í
Hornafirði, Anna Björg Níelsdóttir,
Sveitarfélaginu Ölfusi, Unnur
Þormóðsdóttir, Hveragerðisbæ, og
Ágúst Sigurðsson, Rangárþingi ytra.
Á fundinum fór Gunnar yfir störf
fráfarandi stjórnar og Þorvarður
Hjaltason, framkvæmdastjóri SASS,
fór yfir ársreikning samtakanna fyrir
árið 2013. /MHH
Árið 2013 fæddust 4.326 börn á
Íslandi, sem er nokkur fækkun frá
árinu 2012 þegar hér fæddust 4.533
börn. Það komu 2.129 drengir í
heiminn og 2.197 stúlkur árið
2013, sem jafngildir 969 drengjum
á móti hverjum 1.000 stúlkum.
Samkvæmt upplýsingum á vef
Hagstofu Íslands er helsti mælikvarði
á frjósemi fjöldi lifandi fæddra barna
á ævi hverrar konu. Árið 2013 var
frjósemi íslenskra kvenna lægri en
tveir í fyrsta sinn frá 2003, eða 1,932
börn á ævi hverrar konu. Yfirleitt
er miðað við að frjósemi þurfi að
vera um 2,1 barn til þess að viðhalda
mannfjöldanum til lengri tíma litið.
Frjósemin nú er nærri helmingi
minni en hún var um 1960, en þá
gat hver kona vænst þess að eignast
rúmlega fjögur börn á ævi sinni.
Frjósemi á Íslandi hefur verið
hærri en annars staðar í Evrópu
á síðustu árum. Ásamt Íslandi
hefur frjósemi verið yfir tveimur í
Frakklandi, á Írland og í Tyrklandi
síðustu ár en verið að meðaltali 1,6
í 28 löndum Evrópusambandsins.
Lægst var fæðingartíðnin innan
álfunnar í löndum Suður-Evrópu
árið 2012. Þar var hún á 1,28 í
Portúgal, 1,32 á Spáni og 1,34 í
Grikklandi.
Aðeins tæplega þriðjungur barna
á Íslandi fæddist í hjónabandi árið
2013 (31,7%). Þetta hlutfall hefur
haldist nokkuð stöðugt frá því um
miðjan 10. áratug nýliðinnar aldar,
en þá var það 36,5%. Frá 1961 til
1996 lækkaði hlutfall þeirra barna
sem fæddust í hjónabandi úr 74,3%
í 36,5%. Á sama tíma hækkaði
hlutfall þeirra barna sem fæddust í
óvígðri sambúð úr 13,4% í 50,9%.
Þetta hlutfall er nær óbreytt árið
2013 (51,9%). Nokkuð fleiri börn
fæddust því utan sambúðar eða
hjónabands í fyrra en á árunum
1961-1956 (16,3% á móti 12,4%).
Af löndum Evrópu fæðast fæst
börn innan hjónabands á Íslandi.
Af löndum Evrópu fæðast fæst börn innan hjónabands á Íslandi:
Frjósemi minnkaði árið 2013