Bændablaðið - 23.10.2014, Blaðsíða 22

22 Bændablaðið | Fimmtudagur 23. október 2014
Héraðssýning á lambhrútum á Ströndum haustið 2014:
Mörg afburðalömb á landsvísu
Um árabil hafa sauðfjárbændur
á Snæfellsnesi og í Dölum
gengist fyrir héraðssýningum
á lambhrútum þar sem menn
hafa getað borið saman blómann
af þeim gripum sem skarað
hafa fram úr í haustskoðunum
hrútlambanna á hverju ári. Slíkum
sýningum verður ekki komið á
nema í héruðum þar sem ástand
smitsjúkdóma hjá sauðfé er í góðu
lagi.
Nú á þessu hausti blés félag
sauðfjárbænda á Ströndum til
slíkrar sýningar. Bitrugirðing skiptir
svæðinu í tvö varnarhólf (syðstu bæir
í Bæjarhreppi liggja að vísu utan
beggja varnarhólfa).
Sýningin var haldin laugardaginn
11. október. Fyrir syðra hólfið í
glæsilegri fjárhúsbyggingu hjá
Þorgerði og Gunnari í Bæ 2 en í
nyrðra hólfinu í hinum miklu og
glæsilegu fjárhúsum hjá Sigríði og
Ragnari á Heydalsá. Dómarar á
sýningunni voru Eyþór Einarsson
og sá sem þennan pistil skrifar.
Þrír flokkar
Sýningalömbunum var, eins
og hefðbundið er á hliðstæðum
samkomum, skipt í þrjá hópa; dökk
eða mislit lömb, hyrnda hvíta hrúta
og kollótta hvíta hrúta. Mislitu
hrútarnir voru samtals 12, þeir
hyrndu 20 og kollóttu hrútarnir
samtals 51. Lambhrútar á syðri
sýningunni voru 36 alls en 47 samtals
á nyrðri sýningunni.
Kollóttur hrútur frá Broddanesi
efstur mislitu lambanna
Af dökku og mislitu lömbunum
dæmdist efsta sæti lambi nr. 57 í
Broddanesi 1. Þetta er grákollóttur
hrútur. Hann hefur einstaklega mikla
og góða holdfyllingu, er réttvaxinn
og vel gerður með góða bollengd.
Hrútur þessi er skyldleikaræktaður
afkomandi Brodda 07-015 sem
var afi grákollsins í báðar ættir.
Úrvalsgóða kynbótahrúta er að finna
undan Brodda um allt land, sem
seldir hafa verið frá Broddanesi á
undangengnum árum.
Í öðru sæti var lamb 552 í Odda í
Bjarnarfirði. Hrútur þessi er svartur
og hyrndur. Hann var fádæma vænn,
59 kg, með mjög þykka vöðva,
mikla breidd og frábæra bollengd og
holdfylling afbragðsgóð. Faðir svarta
drekans er Myrkvi 13-018 frá Bæ í
Árneshreppi sem var undan Mána
09-849 en móðir lambsins er frábær
mjólkurær vegna þess að honum
fylgir af fjalli annar 50 kg hrútur
og undangengin ár hefur hún skilað
viðlíka lömbum.
Í þriðja sætinu var síðan lamb
nr. 111 á Melum 2 í Árneshreppi.
Hrútur þessi er svartbíldóttur
að lit, ekki fyrirferðarmikill en
klettþungur miðað við stærð. Þetta
er afbragðsvel gerður hrútur og
aðalsmerki hans feikilega vel lagaður
lærvöðvi. Eins og áðurnefndir hrútar
á hann einnig göfugar ættir. Faðir
hans, Glópur 12-785, hefur verið
aðalkynbótahrútur Kristjáns síðustu
tvö árin og móðurfaðir hans, Tindur
08-539, sem var fæddur Kristjáni var
einn aðalkynbótahrútur í Árneshreppi
um árabil.
Fagurt lamb frá Stórhömrum efst
hyrndu hrútanna
Af hyrndu lamhrútunum var heldur
fleiri þeirra að finna á sýningunni
í syðra hólfinu. Í þessum hópi
hreppti efsta sætið lamb nr. 216 á
Smáhömrum. Þetta er einstaklega
fagurt lamb með frábæra
holdfyllingu, tekið var á kúptum
vöðvum hvar sem eftir var leitað á
skrokki lambsins. Mikill glæsigripur.
Faðir hans heitir Hringur 13-053
en hann er sonur Hergils 08-870
en móðurfaðir lambsins er Prjónn
07-812 sem lambið hefur áreiðanlega
nokkuð af prúðleika sínum frá.
Í öðru sæti dæmdist lamb 51 í
Skálholtsvík. Að öllu leyti fór hér
líka afburðalamb. Hann er mjög
vænn með frábærlega þétt hold og
ákaflega vel gerður, lærahold frábært
og bakvöðvi með því þykkasta sem
gerist hjá sýndum lömbum. Þetta
lamb átti að föður Grámann 10-884
og í móðurætt rekur hann sig beint
til Nykurs 05-084 sem á sinni tíð
var einn albesti sonur Spaks 00-909
sem fram kom, en Guðmundur notaði
þann hrút um árabil og skilaði hann
miklu góðu hjá honum.
Þriðja sætið í þessum flokki féll
síðan í hlut lambs 248 í Broddanesi
1. Þetta lamb er einstaklega fagur
og föngulegur, hreinhvítur hrútur.
Lambið er bollangt með mikla og
þykka vöðva hvar sem á honum
er tekið. Faðir lambsins er Bjartur
11-055, einn úrvalshrútanna í
Broddanesi 1, en móðurfaðir hans
er Bogi 06-776 á Heydalsá sem
var landsþekktur fyrir einstaka
vöðvafyllingu og hefur komið
mjög sterkt inn í ræktun á fénu í
Broddanesi 1 síðustu árin.
Kollóttu hvítu hrútarnir í nyrðra
hólfinu sterkastir
Eins og áður segir voru kollóttu
hvítu hrútarnir langstærsti hópurinn
að fjölda og sömuleiðis öflugastir
að gæðum. Þó að allir hrútar sem
sýndir voru á báðum sýningunum
væru allt prýðisgóð ásetningslömb
þá voru hóparnir misjafnir að gæðum
eftir sýningastöðum. Kollóttu hvítu
hrútarnir sem mættu til sýningar í
nyrðra hólfinu voru tvímælalaust
sterkastir þannig lambahópur, sem
nokkru sinni hefur mætt á slíka
sýningu hérlendis.
Vandalítið er að bæta við að hvergi
hér á landi mundi vera mögulegt að
finna slíkan kostahóp kollóttra lamba
nema þarna.
Toppurinn í þessum hópi var
sjálfskipaður, slíkir voru yfirburðir
þess lambs, en fyrir rúmlega tug
hrúta sem þar stóðu næstir hefði
verið auðvelt að færa rök fyrir nánast
hverjum þeirra sem var í næstu
sætum. Þess vegna verður hér gerð
grein fyrir þeim fimm hrútum, sem
við dómarar úthlutuðum efstu sætum
í þessum einstaka hrútahópi.
Einstakt kollótt lamb númer 75
frá Melum í 1. sæti
Í fyrsta sæti var lamb nr. 75 á
Melum 1 í Árneshreppi. Þessi
hrútur er fögur kind á velli og öll
holdfylling lambsins er einstök.
Hann er framúrskarandi vel byggður
og lærahold lambsins með fádæmum.
Þetta er eitt jafnglæsilegasta kollótt
lamb, sem ég minnist að hafa farið
höndum um hér á landi. Faðir að
þessu metfé er Baugur 10-889 en
móðurfaðir hans Kassi 10-649,
sem var frábær hrútur sonur Stera
07-855. Þessi tvílembingur var 54
kg að þyngd með 34 mm þykkan
bakvöðva, en tvílembingsbróðir
hans var þarna einnig sýndur og
var sá hrútur 59 kg að þyngd, miklu
bollengri en bróðir hans en alls ekki
jafn fágaður og heilsteyptur og sá er
efstur stóð.
Annað sæti á sýningunni skipaði
í þessum flokki lamb nr. 159 frá Bæ
í Árneshreppi. Var þetta það lamb
á sýningunni sem mælst hafði með
þykkastan bakvöðva eða 39 mm.
Hrúturinn var allur ákaflega þéttholda
og læraholdin voru feikilega mikil,
en öfugt við stóran hluta kollóttu
hrútanna á sýningunni er hann ekki
hreinhvítur. Faðir þessa lambs er Ási
13-001 frá Árbæ í Reykhólasveit
en lömb undan honum sýndu
mjög athyglisverðar niðurstöður
í Bæ í haust í stórri rannsókn þar
fyrir sæðingastöðvarnar og verður
áreiðanlega horft til Ása til notkunar
á sæðingastöð á næstu árum.
Í þriðja sæti kom síðan lamb nr.
51 í Broddanesi 1. Þetta var ákaflega
heilsteypt lamb að allri gerð,
sterkbyggt og vel gert með langan
bol og feikilega mikla holdfyllingu.
Þetta lamb er undan Kjarki 12-063,
eins hinna öflugu hrúta í Broddanesi
1, og að baki í móðurætt er að finna
marga af þekktustu kynbótagripum
síðari ára á þessu landsþekkta
ræktunarbúi.
Í fjórða sætinu kom síðan lamb nr.
20 á búi þeirra Sigríðar og Ragnars
á Heydalsá. Þetta er fádæma fagurt
lamb, með langan sívalan bol sem
klæddur er þykkum vöðvum. Faðir
þessa hrúts er Salómon 12-102 sem
er sonur Stafs 10-645 í Steinstúni frá
því að hann var notaður á Heydalsá
einn vetur vegna afkvæmarannsókna
fyrir sæðingastöðvarnar.
Fimmta sætið féll í hlut lambs nr.
18 á Melum 2 í Árneshreppi. Þetta
er frábærlega jafnvaxið, vel gert og
holdgróið hrútlamb. Þessi hrútur á að
föður Glóp 12-785 og því hálfbróðir
Þrír bestu kollóttu hrútarnir á sýningunni á Heydalsá. Gunnar í Bæ með lamb 142, Björn á Melum 1 með lamb 75
og Jón í Broddanesi 1 með lamb 51 (sem virðist orðið þreytt á tilstandinu). Lamb númer 75 á Melum var jafnframt
dæmt besti gripur sýningarinnar í heild. Myndir / Gunnar Þórisson á Melum
Ármann í Laxárdal, Bjarnar í Skálholtsvík 2, Þorvaldur í Skálholtsvík 2, Hannes á Kolbeinsá og Bjarni á Leiðólfsstöðum
dæmdur besti einstaklingur á þessari sýningu.
Verðlaunum hampað fyrir þrjá bestu hyrntu hrútana í Strandasýslu haustið 2014. Talið frá vinstri: Guðjón Örn
Magnússon á Þambárvöllum, sem hljóp í skarðið fyrir afa sinn, Jón í Broddanesi 1, sem hreppti þriðja sætið.
Guðmundur Waage í Skálholtsvík sem var í öðru sæti og Guðbrandur Björnsson á Smáhömrum sem var í fyrsta sæti.