Skírnir - 01.01.1981, Blaðsíða 204

202
SIGURÐUR LÍNDAL
SKÍRNIR
glöðu saltfiskþjóð, að hann undirskrifaði sjálfur vöruskiptasamning við
hana.“ (Bls. 50.) — Annað dæmi lýtur að skiptum við Spánverja eftir
síðari heimsstyrjöld. Þá var leitazt við að einangra Spánverja eftir föng-
um. í desember 1946 samþykkti allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna
með 34 atkvæðum gegn 6 að valdhafar á Spáni undir forystu Frankós
skyldu víkja fyrir lýðkjörinni stjóm. Samþykktinni fylgdu tilmæli um að
aðildarríkin kölluðu heim sendiherra sína. I þessu viðfangi lýsti sendi-
nefnd íslands á allsherjarþinginu því yfir fyrir þess hönd að ekki væri
áhugi á að stofna til stjórnmálasambands við Spán. Áttu Spánverjar í
miklum efnahagserfiðleikum, enda útilokaðir frá Marshall-aðstoðinni
og flestum lánamörkuðum. — En brátt tóku að heyrast raddir hér á landi
um nauðsyn á stjórnmálasambandi, og samþykkti meðal annars aðal-
fundur Sölusambands íslenzkra fiskframleiðenda ályktun um það 25. júní
1948. Þann 28. júlí 1949 var svo Pétur Benediktsson skipaður sendiherra
þar 1 landi. Seint á árinu 1950 þótti sýnt að heimköllun sendiherra hefði
ekki þau áhrif sem að var stefnt og 4. nóvember 1950 felldi allsherjar-
þingið desemberályktunina frá 1946 úr gildi. Var þá Spánverjum opnuð
leið inn í samtökin. Bandaríkjamenn sendu svo sendiherra til Madrid í
desember 1950 og Englendingar í janúar 1951. — Er af þessu ljóst að
íslendingar hafa lagt meira upp úr að treysta viðskiptahagsmuni sína á
Spáni en taka þátt í aðgerðum gegn Frankó-stjórninni. — I þriðja lagi
má nefna hversu brugðizt var við sýningu í sjónvarpi á kvikmyndinni
Dauði prinsessu sem var ádeila á stjórnarhætti í Saudi-Arabíu. Sam-
kvæmt ályktun útvarpsráðs 6. júní 1980 var myndin tekin af dagskrá
sjónvarpsins þá um kvöldið. Var þetta gert samkvæmt tilmælum Flug-
leiða hf„ ýmissa félaga starfsmanna Flugleiða, starfsmannastjóra Am-
arflugs hf. og tilmælum Landssambands islenzkra útvegsmanna. Var i
ályktun meirihluta útvarpsráðs tekið fram að markaðshagsmunir ættu
ekki að ráða dagskrárefni, en hins vegar bæri að virða viðvaranir starfs-
fólks á þessum slóðum um óheillavænleg áhrif á starfsfrið þess og ör-
yggi sem fylgt gætu sýningu myndarinnar. Var og bent á að gildi mynd-
arinnar væri ekki slíkt að ástæða væri til að taka neina sérstaka áhættu,
enda hefði hún verið umdeild frá upphafi. — Ljóst er þrátt fyrir alla fyr-
vara að hagsmunir tengdir pílagrímaflugi i arabalöndum hafa hér haft
áhrif á gerðir islenzkra stjómvalda. — Þetta er i samræmi við þá vægu
ritskoðun sem komið var á vegna þrýstings frá Þjóðverjum og vikið er
að í meginmáli.
9 Haraldur Ásgeirsson: Frá Kollabúðum til karfavinnslu. Lesbók Morgun-
blaðsins 56. árg. (1981) 21. tbl.
10 í tímaritinu Frelsinu sem útgefandi, Félag frjálshyggjumanna, kynnir
meðal annars sem málgagn hins frjálsa einkaframtaks er — eins og áður
er getið — ritdómur eftir Björn Bjamason. Fer hann maklegum lofsyrð-