Sagnir - 01.06.1999, Qupperneq 37
36
Vinjar og vn
Sagnir 1999
1 Helge Ingstad: The Norse Discovery of America II. Oslo 1985. Bls. 307.
2 Sama rit. 307. „...stock-keeping was ... the most important livelihood of the
Icelanders and Greenlanders. If they were to settle in a new land, this land
must offer good pasture for their cattle.“
3 Sama rit 307.
4 Erik Lönnroth: „The Vinland Problem.“ Scandinavian Journal of History
21/1, 1996. 39–47. Bls. 46.
5 Sama rit. Bls. 41–42.
6 Sama rit“ 42. „Is there any reality behind the tale of Vinland, or is Adam´s
island merely a vulgarization of the myth in Navigatio Brendani?“
7 Sama rit. Bls. 46–47.
8 Gösta Holm: „Vinland „Vinrankornas land“.“ Gardar 28, 1997. 47–53. Bls.
47–48.
9 Sama rit. 50. Sjá einnig: Erik Wahlgren: „Ordet och begreppet „Vínland“.“
og Valter Jansson: Nordiska vin-namn: En ortnamnstyp och dess historia.
10 Sama rit 48.
11 Sama rit. 49. „Från Norge eller Irland kan denne man inte ha kommit, vem
han nu var. Vin-nammen på Orkney och Shetland visar inte, att vin- var
levandi och produktivt där omkr. år 1000. Dessa båda öar torde ha fått sin
nordiska befolkning med början på 700-talet ... då säkert var användbart
som appellativ och (eller) ortnamnssuffix i Norge.“
12 Aðalsteinn Davíðsson: „Landfræðileg útbreiðsla vin-nafna.“ Mímir 4/1,
1965. 33-35. Bls. 6–7.
13 William Hovgaard. The Voyages. 120.
14 Alan Crozier: The Voyages of the Norsemen to America. New York 1914.
Scandinavian Journal of History. 37–67. Bls 43. „This shows that we
need not be suspicious every time grapes and grain occur together in the
same account.“
15 Magnús Stefánsson: „Vínland eller Vinland?“ Festskrift til Historisk
institutts 40-års jubileum 1997. Útg. G.A. Ersland, Hovland, Dyrvik.
Bergen 1997. 13–28. Bls. 20, 28.
16 Alan Crozier: „The *Vinland Hypotheses.“ 48–49. „And if *vin did survi-
ve in Iceland without being attested in writing, as Magnús implies, then
the name should be *Vinja(r)land. If one assumes that the Greenlanders
and Icelanders knew the word, one must also assume that they knew how
make compounds from it.“
17 Alan Crozier: „The *Vinland Hypotheses.“ 46.
18 Erik Wahlgren: „Ordet och begreppet „Vínland“.“ Gardar 5, 1974. 16–42.
Bls. 36. „Skillnaden mellan lång och kort vokal - i och í - är så pass
markerad för islänning, även i dag, att ingen islänning har möjlighet att
blanda ihop dem.“
19 Magnús Stefánsson: „Vínland eller Vinland?“ 28.
20 Gwyn Jones: The Norse Atlantic Saga. Being the Norse Voyages of
Discovery and Settlement to Iceland, Greenland and North America. Önn-
ur útg. Oxford 1986. Bls. 128. „Vinland has been sought and found at nu-
merous points on the American coast between Hudson Bay and the state
of Florida“.
21 Helge Ingstad: The Norse Discovery. Bls. 302–303.
22 Sama rit. Bls. 303. „North of this settlement, condition are remarkably
similar to those described by Adam ... great masses of drift-ice and
icebergs come from the Polar Basin ... One of the characteristic features
of these parts is the fog ... Nor is there any habitable land in this icy oce-
an beyond the Norse site.“
23 Birgitta Wallace: „Norrænar fornminjar í L´anse aux Meadows.“ Árbók
Hins íslenska fornleifafélags 1989. Ólafur Halldórsson þýddi. 1990.
133–151. Bls. 134–135.
24 Sama rit. Bls. 145.
25 Sama rit. Bls. 146–147.
26 Sama rit Bls. 148.
27 Sama rit. Bls. 148.
28 Magnús Stefánsson: „Vínland eller Vinland?“ Bls. 26.
29 Páll Bergþórsson: Vínlandsgátan. Reykjavík 1997. Bls. 66-67.
Tilvísanir
á þær slóðir þar sem ævintýralegar sögur um framandi landkosti
áttu við rök að styðjast.
Það væri of langt mál að fjalla um mikið fleiri tilgátur um
legu Vínlands og rökin fyrir og gegn þeim í þessari litlu ritgerð
og verður því staðanumið hér. Þær eru reyndar jafn misjafnar
eins og þær eru margar og bera þess oft vitni að höfundarnir hafa
látið tilganginn helst til mikið helga meðalið. Þrátt fyrir það
munu menn halda áfram að rökræða þetta mál fram og til baka
án þess að finna einhverja einhlíta lausn. Eina leiðin til að fá úr
þessu skorið er að fleiri fornminjar finnist og varpi nýju ljósi á
umræðuna. Þangað til verða þeir sem trúa því ekki að hinir víð-
förlu sæfarar Norðurálfu hafi aldrei stigið fæti á land hinna villtu
vínberja að láta sér tilgátur einar nægja.
Niðurstöður mínar eftir að hafa skoðað þetta mál eru þær að
nafngiftin gæti hæglega hafa verið Vínland allt frá upphafi og að
hún sé ekki of útópísk til að geta staðist. Þó að ekki sé hægt að
taka allt trúanlega sem stendur í sögunum þá eru margar af þeim
aðstæðum sem þar er lýst fyrir hendi á landsvæðinu í kringum
St.Lawrenceflóa. Það er erfitt að trúa því að menn sem voru
komnir alla leið til Nýfundnalands hafi slökkt á ævintýraþránni
þar og haldið heim á leið. Þeir hljóta að hafa farið um
St.Lawrenceflóann og lent í ýmsu sem þótti í frásögur færandi
þegar þeir sneru aftur heim. Það er í raun ekkert sem mælir því
í mót að þeir hafi gert svo.