Morgunblaðið - 30.07.2015, Page 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. JÚLÍ 2015
Andri Steinn Hilmarsson
ash@mbl.is
„Þetta er þyngsta byrjun á makríl-
vertíð sem við höfum farið inn í frá
því að veiðar úr stofninum hófust,“
segir Gunnþór Ingvason, fram-
kvæmdastjóri Síldarvinnslunnar.
Hann segir mjög þungt vera yfir
makrílmörkuðum, gjaldeyrishöft og
efnahagsástand í Nígeríu valdi
miklum skaða og rólegt sé yfir
Rússlandsmarkaði.
Veiðarnar sjálfar ganga vel og er
töluvert magn af makríl komið upp
að landinu fyrir austan að sögn
Gunnþórs.
„Það er að verða búið að taka á
móti rúmlega níu þúsund tonnum af
makríl sem er mun betra en á sama
tíma í fyrra,“ segir Gunnþór en
bætir við að ef ekki verði breyting á
markaði sé ljóst að sjávarútvegs-
fyrirtæki séu að sigla inn í mjög
mikla erfiðleika við að losa vöruna.
Standi þau þannig frammi fyrir um-
talsverðum verðlækkunum á því
magni sem verður hægt að selja.
„Fyrirtækin eru að taka mikla
áhættu og framleiðslan er að fara í
geymslur. Þar sem er takmarkað
geymslurými á Íslandi er ljóst að
tilfærsla í geymslur erlendis er
dýr,“ segir hann.
Helmingi minna fyrir kílóið
Örn Pálsson, framkvæmdastjóri
Landssambands smábátaeigenda,
lýsir einnig yfir áhyggjum af verð-
inu sem fæst fyrir makrílinn, sem
sé ekki nema um helmingur þess
sem fékkst fyrir hann á sama tíma í
fyrra. Hann segir kílóverðið nú eitt-
hvað á milli 43 og 47 krónur sam-
anborið við meðalverðið 85 til 90
krónur í fyrra. „Þetta er allt, allt
annað en í fyrra,“ segir Örn en
hann segir verð á makríl vera það
sem smábátaeigendur setji helst
fyrir sig.
„Það er kostnaðarsamt að fara á
þessar veiðar. Þeim aðilum hefur
einnig fækkað sem vilja kaupa mak-
rílinn þannig að það segir sig sjálft
að menn eru ekkert að fara í þetta
til að moka makrílnum upp og fá
ekkert fyrir það,“ segir Örn.
Hann segir að upphafskostnaður
sé um 15 krónur fyrir hvert kíló af
makríl þar sem veiðigjöld nemi sex
krónum á kíló og kíló af makríl úr
tvö þúsund tonna viðbótarsjóðnum
kosti átta krónur.
Með þessum gjöldum og sköttum
er búið að koma í veg fyrir að þeir
sem byrjuðu á veiðum í fyrra og
ekki eiga miklar veiðiheimildir geti
tekið þátt í makrílveiðunum.
„Það er búið að „kötta“ þá úr
þessari vertíð. Þetta gjald tekur
ekki mið af markaðsverði, sem er
gagnrýnivert,“ segir Örn og bætir
við að krónurnar væru ekki margar
sem einhver myndi greiða fyrir
hvert kíló af veiðiheimildum.
„Ekki gerandi út á þetta“
Már Ólafsson, sjómaður á
Hólmavík, segir að makríllinn sé
ekki enn farinn að láta á sér kræla
fyrir norðan, en hann stefnir á sína
þriðju makrílvertíð í sumar. „Það er
ekkert að frétta,“ segir Már og
bætir við: „Þar fyrir utan er ekkert
hægt að sækja hann bara til að
borga í ríkissjóð. Það er ekki ger-
andi út á þetta verð. Helmingurinn
fer í ríkissjóð.“
Reikna með að hann komi
Már segir að veiðigjöldin séu út
úr öllu korti enda þurfi hann líklega
að greiða um það bil 15 krónur til
ríkisins, það fari eftir því hvernig
sérstaka veiðigjaldið leggist á hann.
Í fyrra greiddi hann svipaða krónu-
tölu til ríkisins og því er það ljóst að
veiðigjaldið er hlutfallslega hærra í
ár, þar sem minna fæst fyrir mak-
rílinn.
-En ætli makríllinn skili sér á
miðin fyrir norðan á endanum?
„Maður reiknar með því að hann
komi. Það er allt sem segir manni
það, og sjórinn er að hlýna. Það er
líklegra en ekki að hann komi,“ seg-
ir Már.
Í fyrra var makríl að finna í
Húnaflóa alveg út október, þó að
minna hafi verið af honum undir
restina. Fannst makríll þannig
bæði í fiski og fékkst á færi að sögn
Más.
Hátt í 20 bátar voru við makríl-
veiðar í Húnaflóa í fyrra, segir Már,
en annað er uppi á teningnum nú,
þar sem hann er einn um að vera að
standsetja bátinn fyrir vertíðina.
„Ég er sá eini sem er farinn að
setja upp draslið, hinir bara hlæja
að mér,“ segir Már léttur í lund.
Sjá fram á verulegar verðlækkanir
Aðeins einn byrjaður að standsetja bát á Hólmavík þar sem um 20 bátar voru að veiðum í fyrra
Töluvert magn af makríl komið upp að landinu fyrir austan en hann lætur ekki á sér kræla fyrir norðan
Ljósmynd/Már Ólafsson
Makrílveiðar „Þetta er allt, allt annað en í fyrra,“ segir Örn Pálsson, framkvæmdastjóri Landssambands smábáta-
eigenda. Kílóverð á makríl er um helmingi lægra í ár en á sama tíma í fyrra. Það setur strik í reikning sjómanna.
Örn
Pálsson
Gunnþór
Ingvason