Jökull


Jökull - 01.12.1966, Blaðsíða 6

Jökull - 01.12.1966, Blaðsíða 6
 $ Fig. 3. Ancient shorelines and present uplift of Scandinavia. G = Gedynia (ice margin about 14000 B.P.), C = centre of uplift of Littorina level. 1. Yoldia sea, about 9500 B.P. l'. Same cor- rected for stand of absolute sea-level. 2. Ancylus lake, about 8500 B.P. 3. Littorina sea, about 7000 B.P. 3'. Same corrected for stand of sea-level. 4. Velocity of present uplift in arbitrary units. 3. mynd. Gamlar strandlinur í Skandinaviu (1—3) og lyftingarhraði nú d tirnum (4). below the present stage. On the other hand the lake was probably 10—20 m above sea-level of that time, but an accurate figure is not avail- able; so we assume that the two corrections compensate each other. For the Littorina level we apply a correction of 10 m to get line 3'. Comparing curves l', 2, 3' and 4, we must conclude that after Yoldia time there was no systematic movement of a hingeline or a „wave- motion“ towards the centre of glaciation. All the levels cut each other in very much the same area, indicating synchronous movement in the whole affected area. See also Flyyppá (1963). It seems at first strange that the levels meet in a zone about 200—300 km inside the margin of the glacier at its maximum stage, see Fig. 4. This may be understood with reference to Fig. 5. Suppose a thick glacier reaching to the stage 1. It will create a bowl below itself and a corresponding low rise outside. Suppose now that the glacier extends with a thin marginal sheet to stage 2, then the weight of this sheet may have very little isostatic effect. It may perhaps lower the rise somewhat, but there need not be created a new and wider bowl. Furthermore, just as it is questionable whether a 100 m ocean layer has an isostatic effect, the same applies to an ice-sheet of 110 m thick- ness. The hingeline of the movement, or axis of rotation of the levels, then seems not to have advanced gradually towards the centre, and lines 3 and 4 in Fig. 3 demonstrate very clear- ly that the present uplift is nearly identical in character with the average picture during the last 7000 years. Only in the first 1000 years after the ice of the Yoldia time disappeared, it seems (cf lines 1 and 2 in Fig. 3) that there was a temporary rapid uplift of the newly deglaciat- ed area. For the earliest time the synchronous char- acter of the uplift of the Scandinavian area may in part be due to the fact that retreat of the margin and thinning of the glacier were synchronous but at any rate after about An- cylus time this character is a purely hydrodyna- mical feature on which studies of viscosity may be based. 3. ICELAND. Iceland is roughly of a slightly oval shape, with an average diameter of about 450 km. Raised beaches are found all around the coast except at the mouth of Eyjafjörclur on the middle northern coast, where the terraces along the fjord come just down to sea-level (Einars- son 1959). The age of the highest beaches is about 11.000 years (see below) at which time the sea was about 30 m below the present level. 160 JÖKULL
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.