Jökull - 01.12.1990, Qupperneq 201

Vorferð JORFI 1990
Vorferðin að þessu sinni einkenndist af heldur leið-
inlegu veðri, þoku og sudda. Lagt var af stað frá
Reykjavík laugardaginn 9. júní kl. 8.15 og komið í
Jökulheima um kl. 19.00. Um kl. 1.00 eftir miðnætti
var svo lagt á jökulinn og var færið afar slæmt. Krap-
inn var það mikill að bílamir festu sig aftur og aftur.
Verst gekk þó Bombanum og varð að skilja hann eft-
ir í 1200 m hæð. Allt hafðist þetta þó fyrir rest og
voru flestir komnir á fjallið upp úr hádeginu á sunnu-
dag. Bombinn var hins vegar sóttur um leið og færið
batnaði og gerður að búningsklefa við gufubaðið. Því
hlutverki sinnti hann af stakri prýði og sómdi sér hið
besta.
Þó að varla sæist út úr þokunni alla vikuna, létu
menn það ekkert á sig fá og var unnið af kappi. Að vísu
var ekki hægt að bera á nýja skálann vegna veðurs og
ekki reyndist unnt að vinna að íssjármælingum suður
af Grímsfjalli, eins og til stóð, af sömu ástæðum.
Eftirfarandi verk voru hins vegar unnin:
1) Hæð vatnsborðsins í Grímsvötnum var mæld og
reyndist vera 1434 m y.s. Mælt var með hæðarmæl-
ingu frá Saltaranum niður á sjálfa íshelluna og síðan
frá íshellunni niður á vatnsborðið í borholu. Einnig
var landmælt 10 km langt snið norður úr Vötnunum.
Stefnt er að því að endurmæla sniðið að loknu næsta
hiaupi til þess að kanna áhrif hlaups á ísskrið inn að
Vötnunum. Vatnsborðið er nú 5 metrum hærra en
þegar hljóp árið 1986, en hæst hefur það orðið, fyrir
hlaup, um 1445 m. Líklega hleypur úr Vötnunum
fyrir næstu vorferð.
2) Vetrarsnjókoman á miðri íshellunni var mæld
og reyndist hún vera 4.40 m, sem er nálægt meðallagi.
3) Borað var með heitu þrýstivatni gegnum íshell-
una í þeim tilgangi að mæla hitastig í Vötnunum og
ná í vatnssýni til þess að kanna hvemig blanda af
jarðhitavatni og bræðsluvatni er í Vötnunum. Borað
var á tveim stöðum, við gosstöðvarnar frá 1983 og á
miðri íshellunni. Við gosstöðvamar reyndist þykktin
á íshellunni vera um 110 m, og botn Vatnanna á um
125 m dýpi. Reynt var að mæla vatnshitann undir
íshellunni en það tókst ekki, því að tækið til sýnatök-
unnar reyndist ekki vatnsþétt. Verður nú allt kapp lagt
á að endurbæta tækið. Á miðri íshellunni komst bor-
inn hins vegar ekki lengra en niður á 90 m, þrátt fyrir
ítrekaðar tilraunir bormanna.
4) Unnið var að íssjármælingum í þeim tilgangi
að bæta við það kort sem fyrir er. Að þessu sinni var
Háabungan mæld ásamt svæðinu frá Þórðarhyrnu að
Pálsfjalli.
5) Hitaveita var lögð í gamla skálann, svo nú eru
báðir skálarnir upphitaðir.
6) Ný rafstöð var sett inn í gamla skálann. Hún er
notuð til að knýja mæli- og senditæki. Ef hún reynist
vel og allt gengur að óskum, verður gamla rafstöðin,
sem er utanhúss, fjarlægð.
7) Kojurnar voru rifnar úr gamla skálanum og
smíðaðar nýjar í staðinn. Ekki reyndist unnt að ljúka
verkinu, en stefnt er að því að gera það næsta haust.
Einnig var borið á gamla skálann að utan.
8) Gissur Símonarson setti gufubaðið upp á Salt-
aranum og er það nú fullhannað og glæsilegt mjög.
Tjaldið var hins vegar tekið niður í lok vikunnar og
verður það geymt inni í skála fram á næsta vor.
Sem fyrr lagði Landsvirkjun til snjóbíl til farar-
innar, undir stjórn Hannesar Haraldssonar og Flug-
björgunarsveitin í Reykjavík lagði til snjóbíl og tvo
vélsleða, undir stjóm Guðmundar Oddgeirssonar sem
hafði sér til aðstoðar þá Frímann Andrésson, Garðar
Forberg og Þór Kjartansson. ÁstvaldurGuðmundsson
og Magnús Bjömsson reyndust okkur einnig mjög vel,
en þeir komu til okkar um miðja vikuna með varahluti
í rannsóknatæki.
Föstudagskvöldið 15. júníhéldum viðaf stað nið-
ur af Grímsfjalli, niður úr þokunni og súldinni. Ferðin
JÖKULL, No. 40, 1990 197