Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2013, Blaðsíða 134

132
Margrét Lára Höskuldsdóttir
skiptist í hljóðkerfislegan hluta og setningafræðilegan hluta. Hér verður
aðeins fjallað um hljóðkerfislega hlutann.
Markmiðið með hljóðkerfishluta RAUN-rannsóknarinnar er að vinna
meira úr gögnum BG þannig að betur sé hægt að bera saman gögn um
framburð einstaklinganna frá 1940—2012. Stefnt var að því að ræða við
um 200 einstaklinga af þeim 400 „BG-mönnum“ sem var rætt við í RIN
og búa enn í sama landshluta og árið 1940. Þar er því rætt við það fólk í
þriðja sinn en fyrst var rætt við það hjá BG, þá í RIN og loks núna í
RAUN. Einnig var rætt við um 140 „BG-menn“ sem fluttust til höfuð-
borgarsvæðisins fyrir 1980 og tóku því ekki þátt í RIN. Það fólk tók þátt
í tveimur rannsóknum, fyrst hjá BG og svo núna í RAUN. Næst átti að
hafa uppi á „yngri RIN-mönnum“, um það bil 300 talsins, víða um
landið. Það fólk tók þá líka þátt í tveimur rannsóknum, fyrst í RIN og svo
í RAUN. Síðast átti svo að ræða við um 240 unglinga á völdum stöðum á
landinu til að nota sem samanburðarhóp. I heildina átti því að ræða við allt
að 880 manns (Höskuldur Þráinsson 2011). A töflu 1 má sjá yfirlit sem
lýsir því hvaðan þátttakendurnir í RAUN koma og hversu oft hefur verið
rætt við þá.
1940+ 1980+ 2010 +
unglingar BG RAUN
fólk á aldrinum 40—55 RÍN RAUN
fólk á aldrinum 55—70 RÍN^^ RAUN
fólk um 80 ára RÍN RAUN
Tafla 1: Hvaðan koma þátttakendur í RAUN?
Meginspurningin sem leitast var við að svara í RAUN-rannsókninni
er: Hvernig breytist málið? Líklega eru aðalkostirnir tveir. Annars vegar
getur verið að mál einstaklingsins breytist, þ.e.a.s. einstaklingurinn breyt-
ir máli sínu, oftast ómeðvitað og óviljandi. Hins vegar getur verið að
málið breytist af því að nýjar kynslóðir tileinka sér annars konar mál en
kynslóðin á undan (sbr. Margréti Guðmundsdóttur 2008). Það er ekkert
sem segir að aðeins önnur þessara skýringa sé rétt. Sumar málbreytingar
verða hugsanlega til vegna blöndu af báðum gerðum breytinganna. Það er
því mjög mikilvægt að vita meira um þessar skýringar til að auka skilning
okkar á eðli málbreytinga og um leið eðli mannlegs máls.
Framkvæmdin á RAUN-rannsókninni var mjög svipuð og í RIN:
Viðtalið byrjaði á almennum upplýsingum um þátttakandann. Síðan var