Bændablaðið - 12.02.2015, Blaðsíða 40

40 Bændablaðið | Fimmtudagur 12. febrúar 2015
Þórólfur Ómar gekk til liðs
við foreldra sína í búskapnum
árið 2012 og tók þá sæti í stjórn
nýstofnaðs eignarhaldsfélags um
fyrri rekstur föður hans, Dalanaut
ehf.
Árið 2013 bauðst tækifæri til
að kaupa Steinhóla og þar býr
fjölskyldan núna. Foreldrar Þórólfs
seldu síðan Dalanaut til hans þann
15. maí 2014.
Býli: Steinhólar/Grænahlíð/
Arnarstaðir/Nýi bær.
Staðsett í sveit: Eyjafjarðarsveit.
Ábúendur: Þórólfur Ómar Óskarsson,
María Bára Jóhannsdóttir.
Fjölskyldustærð (og gæludýra):
Við eigum soninn Óskar Þrym Bóas
og annað barn væntanlegt í apríl.
Einnig er hundur á heimilinu, hann
Búri. Foreldrar Þórólfs búa enn í
sínu húsi í Grænuhlíð og taka þátt
í bústörfum.
Stærð jarðar? Í raun má segja að
við búum á fjórum litlum jörðum
þar sem ræktað land er um 65
hektarar.
Gerð bús? Mjólkurframleiðsla
í 60 bása lausagöngufjósi með
mjaltaþjóni. Nautakjötsframleiðsla
í hjáverkum.
Fjöldi búfjár og tegundir? Um
140 nautgripir, 10 kindur og örfáar
hænur. 1 feitur fjósakisi.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Dagurinn byrjar alltaf í fjósinu og
að því loknu er barninu komið á
leikskólann. Þá gefst tími til að
sinna öðrum verkum sem virðast
alltaf vera næg. Mjaltaþjónninn
léttir manni störfin mikið og gerir
þau sveigjanlegri. Sumir dagar eru
stuttir og aðrir langir eins og flestir
kannast við.
Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin? Skemmtilegast finnst
okkur í fjósi, umgangast kýrnar
og sjá kálfana vaxa úr grasi.
Leiðinlegast er að þurfa að vakna á
nóttunni ef mjaltaþjónninn hringir,
eða ef maður vill fylgjast með kúm
komnum að burði.
Hvernig sjáið þið búskapinn
fyrir ykkur á jörðinni eftir fimm
ár? Eftir 5 ár verður framleiðslan
komin í 450 þúsund lítra á ári og við
munum þá liggja yfir teikningum
að nýju fjósi með öllum búnaði.
Fullkomnu gjafakerfi og 2–3
mjaltaþjónum.
Ræktað land verður orðið mikið
meira, og við flutt frá Steinhólum
í íbúðarhúsið í Grænuhlíð.
Hvaða skoðun hafið þið á
félagsmálum bænda? Við erum
ósátt við það að bændaforystan
beiti sér ekki af meiri krafti
fyrir því að keyra í gegn nýjan
búvörusamning og einnig erum
við mjög ósátt við að það skuli
viðgangast að verðlagsnefnd
búvara skuli ekki kölluð saman og
við fáum ekki kjarabætur á meðan.
Stundum má velta fyrir sér hvað
þetta fólk er eiginlega að gera í
vinnunni ef það er ekki að beita
sér fyrir þessu.
Hvernig mun íslenskum
landbúnaði vegna í framtíðinni?
Íslenskur landbúnaður á mikið
inni og við sjáum tækifæri til
vaxtar víða. En það er áhyggjuefni
að sveitir blómstri ekki jafnt og
sums staðar ríkir nokkur stöðnun.
Það er verkefni sem bíður okkar,
að passa upp á að byggð haldist í
öllum sveitum sem og búskapur.
Hvar teljið þið að helstu
tækifærin séu í útflutningi
íslenskra búvara? Lambakjöt
og hliðarafurðir þess eiga enn þá
mikið inni. Íslenska lambakjötið
þarf að vera íslenskt alla leið og
alltaf. Þannig eru tækifæri til að
styrkja stöðu þess á erlendum
mörkuðum. Sem síðan leiðir til
hærra útflutningsverðs og tryggari
sölu. Í mjólkurafurðum er helst að
flytja út prótein enda hálfgerður
skortur á fitu á innanlandsmarkaði.
Þess fyrir utan eru söluleyfi á skyri
hlutur sem getur skilað íslenskum
mjólkurframleiðendum enn meiri
tekjum.
Hvað er alltaf til í ísskápnum?
Mjólk, smjör, ostur, grænmeti, ávextir,
egg og jógúrt er svona það helsta.
Fyrir soninn þurfum við einnig að
passa að til séu mjólkurlausar vörur
eins og rísmjólk og annað slíkt.
Hver er vinsælasti maturinn á
heimilinu? Heimilisfólki ber ekki
saman um það. En nautakjötið
og lambakjötið stendur alltaf
fyrir sínu, helst með fersku
grænmeti og einhverju fleira góðu.
Herramennirnir tveir myndu helst
borða pönnukökur í öll mál ef
húsfreyjan nennti að baka þær.
Eftirminnilegasta atvikið
við bústörfin? Á okkar stuttu
búskapartíð er eitt atvik sem verður
líklega alltaf eftirminnilegast. En
þegar loksins var komið að því að
taka mjaltaþjóninn út úr gám og
koma honum fyrir í nýja fjósinu, þá
kom í ljós að pantaður hafði verið
mjaltaþjónn sem var með arminn
öfugum megin og gekk því engan
veginn inn í þetta fjós. Þessi dagur
leið eiginlega í þoku og var erfitt að
detta ekki í algjöra svartsýni.
Þessu var þó reddað og þremur
dögum síðar var hafist handa við
uppsetningu á réttum mjaltaþjón.
Líf og lyst
BÆRINN OKKAR
Grænmeti gengur með öllum mat
Þegar daginn fer að lengja er
tilvalið að setja aukinn léttleika í
matargerðina. Salat með einföldu
hráefni er fljótlegt að galdra fram
með lítilli fyrirhöfn.
Hér á eftir notum við meðal annars
þroskaðar ferskjur, mozzarellaost,
basil og ólífuolíu. Það má líka
gjarnan prófa íslenska repjuolíu sem
er farin að sjást í sælkerabúðum og
á matarmörkuðum bænda.
Ferskju-, mozzarella-
og basilsalat
› 3 stk. ferskjur (þroskaðar og skrældar
ef þess er óskað en það er ekki
nauðsyn)
› 5 g ferskt basillauf (rifið)
› 1 pakki ferskur mozzarellaostur (litlar
eða stórar kúlur skornar í sneiðar)
› 2 tsk. Extra Virgin ólífuolía
› 1/4 tsk. sjávarsalt
› 1/8 tsk. svartur pipar
Aðferð
Blandið öllu saman á fallegan
disk. Það má nota það sem er til í
ísskápnum svo sem hnetur, salat eða
grænmetisafganga. Kryddið til og
skreytið með basil eða myntu.
Einfalt tómat- og avokadósalat
Þetta er einfalt salat en það má gera
það huggulegt með því að raða
tómatsneiðum kringum skál með
mörðum avokadó (lárperu).
› 2 meðalstórir þroskaðir tómatar,
sneiddir
› 1 avokadó, saxað og marið jafnvel
með smá sýrðum rjóma og hrært með
sítrónusafanum
› 1 sæt paprika
› 1/4 sneiddur rauðlaukur
› 1 msk. ólífuolía
› 1 msk. balsamic edik
› 1 tsk. sítrónusafi
› salt og ferskur pipar
Aðferð
Sameinið öll innihaldsefni í skál eða
raðið lagskipt á disk. Hellið edikinu
og olíunni yfir og kryddið með salti
og pipar. Ef það eru kryddjurtir
við hendina skemmir það ekki að
strá þeim yfir. Látið standa í fimm
mínútur áður en salatið er framreitt.
Heimalagaður steiktur laukur
Það er ljúffengt að steikja lauk í
svokölluðu tempura-deigi. Hægt er
að djúpsteikja ýmist annað en lauk,
t.d. grænmeti. Gott til að toppa
kjötsalat eða sem snakk með sýrðum
rjóma.
› Olía, til steikingar
› 2 stórir laukar, skornir í 1/2 cm þykka
hringi, hýði fjarlægt
› 210 g maís-hveiti (Maizenamjöl)
› 1 msk. lyftiduft
› 1 msk. matarsóti
› 1 egg (eggjarauða)
› 250 ml bjór
› 1/2 tsk. salt
› Ferskur svartur pipar
Aðferð
Blandið þurrefnum í skál og gerið
gat í miðju. Bætið eggjarauðu í sér
skál og brjótið hana upp með gaffli.
Bætið í hveiti og hellið bjórnum út
í. Þeytið létt til að fá áferð eins og
á pönnukökudeigi.
Hitið olíu í um 180°C. Prófið
hvort hitinn sé nægur með því að
setja einn laukbita út í. Þegar hann
brúnast er olían tilbúin.
Bætið smá Maizenamjöli og kryddi
á laukhringina og dýfið í deigið.
Steikið í heitri olíu þar til gullnum
lit er náð. Þerrið á eldhúspappír og
kryddið með salti.
Hægt er að setja ýmiss konar
grænmeti í deigið svo sem vorlauk
eða papriku. Einstaklega ljúffengt
með afgangskjöti sem er breytt
í steikarsalat með remúlaði eða
sýrðum rjóma.
MATARKRÓKURINN – BJARNI GUNNAR KRISTINSSON MATREIÐSLUMEISTARI
Grænahlíð
Ferskju, mozzarella- og basilsalat.
Heimalagaður steiktur laukur.
Tómat- og avokadósalat.