Þjóðmál - 01.12.2005, Page 90
88 Þjóðmál Vetur 2005
lakan. árangur. við. skipan.þjóðmála. að. loka.
þurfi.stóran.hluta.íbúa.á.bak.við.lás.og.slá.til.
lengri.eða.skemmri.tíma .“
Áður. en. litið. er. nánar. á. þessa. megin-
niðurstöðu. bókarinnar,. skal. þeirri. spurn-
ingu. varpað. fram,. hvort. hér. sé. í. raun.
verið. að. leggja. grunn. að. flokkspólitískum.
ágreiningi.í.samtímanum ..Hvort.forsendur.
séu.fyrir.því.í.stjórnmálabaráttu.samtímans.
að. nota. ályktanir. á. borð. við. þessar. til. að.
stofna.til.flokkspólitískra.deilna.hér.á.landi.
eða.annars.staðar ..
Umræður.um.nýleg.uppþot.í.Frakklandi.
og.viðbrögð.við.þeim.hafa. leitt. til. saman-
burðar.á.þjóðfélagsgerðinni.þar.og.til.dæm-
is.í.Bandaríkjunum ..Á.það.hefur.verið.bent,.
að. í. Bandaríkjunum. hafi. á. sínum. tíma.
tekist. að. leysa. úr. ágreiningi,. sem. sé. sam-
bærilegur.við.hinn. franska.nú.á. tímum,.á.
lýðræðislegan. og. lögmætan. hátt,. þótt. oft.
hafi.upp.úr.soðið,.og.án.þess.að.vegið.hafi.
verið.að.rótum.stjórnskipulags.eða.þjóðfé-
lagsgerðar .. Viðbrögð. franskra. stjórnvalda.
gefi.hins.vegar.ekki.til.kynna,.að.þar.sé.fyrir.
hendi.neinn.vilji.til.að.gera.þær.breytingar.
á.þjóðfélagsgerðinni,.sem.séu.nauðsynlegar.
til.að.skapa.hið.hæfilega.jafnvægi.við.gjör-
breyttar.aðstæður .
Um.þær.mundir,.sem.ég.var.að.lesa.þessa.
bók,.eða.hinn.12 ..nóvember,.flutti.Ingibjörg.
Sólrún. Gísladóttir,. formaður. Samfylking-
arinnar,. ræðu. á. flokksstjórnarfundi,. og.
hampaði.þar.ágæti. skandínavísku.ríkjanna.
á.kostnað.Bandaríkjanna ..Tónninn. í. ræðu.
hennar.getur.hæglega.verið.fenginn.úr.bók.
þeirra.Stefáns.og.Kolbeins,.þegar.hún.segir:
„Í. Bandaríkjunum. er. gríðarlegt. at-
gervi. og. auðsæld. en.þar. er. ójöfnuður. líka.
óheyrilegur ..Á.undanförnum.mánuðum.og.
misserum.hefur.opinberast.með.hörmuleg-
um. hætti. hversu. vanbúið. hið. bandaríska.
samfélag. er. til. að. takast. á. við. þær. ógnir.
sem. steðja. að. því,. hvort. sem. þær. eru. af.
mannavöldum.eða.náttúrunnar ..Samfélags-
ábyrgð.og.almannahagsmunum.hefur.verið.
úthýst.af.hugmyndafræðilegum.ástæðum.í.
nafni. einkahagsmuna. og. markaðslögmála ..
Óstjórn.og.vanmáttur.stjórnvalda.í.Banda-
ríkjunum. andspænis. öllu. því. sem. ógnar.
samfélaginu. er. órækur. vitnisburður. um.
fjörbrot. þess. hugmyndakerfis. sem. frjáls-
hyggjufólkið.í.Sjálfstæðisflokknum.setti.allt.
sitt.traust.á .“
Þeir.Stefán.og.Kolbeinn.færa.ekki.gagn-
rýni. sína. á. Bandaríkin. yfir. á. Sjálfstæðis-
flokkinn.eða.fólk.innan.hans,.enda.er.það.
sérkennileg.fullyrðing,.svo.að.ekki.sé.meira.
sagt,.og.hæfir.ekki.vönduðum.málflutningi ..
Í.bók.þeirra.er.ekki.heldur.að.finna.gagn-
rýni.vegna.nýlegra.atburða.í.Bandaríkjun-
um. eins. og. ógna. af. völdum. óveðurs. eða.
manna .. Margir. hafa. hins. vegar. orðið. til.
þess. að. bera. saman. viðbrögð. George. W ..
Bush.Bandaríkjaforseta.vegna.fellbyljarins.
Katrinu. og. Jacques. Chiracs. Frakklands-
forseta.vegna.uppþotanna.í.Frakklandi.og.
hefur.Bush.betur. í.þeim.samanburði ..Og.
þá. er. auðvitað. einnig. með. öllu. rakalaust.
að.halda.því. fram,. að. vegna.óstjórnar. og.
vanmáttar.geti.bandarískt. stjórnvöld.ekki.
tekist.á.við.neitt.af.því,.sem.ógnar.samfé-
laginu!.
Á. fleiri. en. einum. stað. í. bókinni. eru.
staðhæfingar.um.ójöfnuð.og.fátækt.í.Banda-
ríkjunum.rökstuddar.með.því,.hve.margir.
eru.þar.í.fangelsum ..Ástæða.er.til.að.staldra.
við.og.velta.því.fyrir.sér,.hvort.þetta.sé.al-
gildur. mælikvarði. á. fátækt .. Fangafjöldi.
endurspeglar.vissulega.gildismat.þjóðfélags.
–.en.endurspeglar.hann.ójöfnuð.og.fátækt?.
Meginniðurstaða. svonefndra. fangelsis-
fræðinga.er,.að.fjöldi.fanga.segi.ekkert.um.
hlutfall. glæpa. í. viðkomandi. landi. heldur.
fyrst.og.fremst,.að.í.sumum.löndum.sé.fólk.
sett. í. fangelsi. vegna. alvarlegra. glæpa. en. í.
öðrum.geti.minniháttar.glæpir.leitt.til.fang-
elsunar .. Í. Bandaríkjunum. hefur. föngum.
fjölgað. mjög. vegna. refsilaga,. sem. heimila.