Þjóðmál - 01.03.2011, Qupperneq 17

Þjóðmál VOR 2011 15
kenna börnunum okkar mannasiði“ . Ríkis­
stjórn in hefur heimtað stuðning við klafann
með hótunum um „Kúbu norðursins“
og aðrar ógnir og skelfingar – en enginn
bendir á raunverulega greiðsluskyldu . Ef
greiðsluskyldan væri raunveruleg þá væri
einfaldlega bent á hana og þyrfti ekki að
fjölyrða um barnauppeldi á Kúbu norðurs­
ins . Skýringin á því að enginn bendir á
greiðsluskylduna er sáraeinföld: Hún er
ekki til .
Sumir hafa reynt að halda því fram,
að þó ekki sé formleg ríkisábyrgð á
tryggingasjóðnum þá hafi aðgerðir og
athafnir íslenskra stjórnmálamanna eftir
bankaþrotið skuldbundið ríkissjóð til að
endurgreiða Bretum og Hollendingum það
sem þeir greiddu sínum eigin mönnum
ótilneyddir . Það stenst heldur enga skoðun,
enda er sjaldnast reynt að styðja hana við
nokkuð annað en almennar staðhæfingar .
Til gamans má rifja upp orð breska fjár­
mála ráðherrans, Íslandsvinarins Alistairs
Darling, sem sagði í viðtali við BBC hinn 8 .
október 2008: „The Icelandic govern ment,
believe it or not, have told me yesterday
they have no intention of honouring their
obligations here .“ Ekki virðist breski fjár­
mála ráðherrann hafa þarna tekið þá trú,
sem orðin er þjóðtrú á íslensku Sam fylk­
ingar fjölmiðlunum, að íslensk yfirvöld hafi
gengist undir ríkisábyrgð á Icesave­reikn­
ing um Landsbankans .
Þegar fyrsti Icesave­samingurinn var gerð ur var beinlínis reynt að koma
rík is ábyrgðinni gegnum alþingi án þess
að þingmenn fengju að sjá samninginn .
Er með hreinum ólíkindum að fjölmiðlar
hafi ekki vakið meiri athygli á því en gert
var og hversu lítt þetta hefur verið rifjað
upp . Ef aðrir flokkar hefðu verið við völd,
og hefðu reynt annað eins, mætti líklega
treysta því að álitsgjafar og netskrifarar
héldu þessari ótrúlegu staðreynd hátt á loft .
En hvað sem því líður þá fór svo, eftir að
samn ing urinn var dreginn með töngum
út úr ríkisstjórninni og upp á yfirborðið,
að fljótt varð ljóst að óbreyttur yrði hann
ekki samþykktur á þingi . Voru þá unnir
fyrirvarar við ríkisábyrgðina sem ætlaðir
voru til þess að verja íslenska hagsmuni að
einhverju leyti, þótt allt of skammt væri
auðvitað gengið . Var samningurinn, með
þeim fyrirvörum samþykktur á Alþingi .
Bretar og Hollendingar höfðu þegar þarna
var komið sögu áttað sig á því við hverja
þeir áttu, og höfnuðu fyrirvörunum .
Þótt flestir venjulegir menn hefðu við
þær aðstæður litið svo á að viðræðum væri
lokið þá var því auðvitað ekki að heilsa um
þá ríkisstjórn sem nú situr . Hún á sér það
markmið helst að ganga í Evrópusambandið
og má því ekki til þess hugsa að standa í
deilum við Evrópusambandsríki . Íslensk
stjórnvöld hófu því þegar nýjar viðræður
við þau ríki sem höfðu þá hafnað þeim
fyrirvörum sem Alþingi hafði sett . Úr varð
samningurinn sem nefndur hefur verið
Icesave­II og var reynt að þrýsta honum í
gegn með heimsendaspám sem gáfu hinum
fyrri ekkert eftir . Vikum og mánuðum
saman gat fjármálaráðherra ekki „hugsað
þá hugsun til enda“ hvað myndi gerast ef
samningurinn yrði ekki samþykktur fyrir
næstu helgi . Aldrei gekk það eftir en aldrei
gerðist annað eftir helgarnar en að upp rann
mánudagur . Loks tókst ríkisstjórninni að
böðla málinu gegnum þingið en þá vildi
svo vel til að forseti Íslands, nýkominn
úr margra ára faðmlagi við skuldugustu
útrásarvíkingana, greip til þess ráðs að
synja ríkisábyrgðarlögunum staðfestingar .
Þegar þjóðin komst að málinu var ekki
uppi það hik og sannfæringarleysi sem
stundum hefur verið sumum stjórnar­
andstæðingum merkilega tamt í málinu
og samningurinn var felldur með 98%