Þjóðmál - 01.03.2011, Page 96

94 Þjóðmál VOR 2011
hefði aldrei upplifað fátækt á eigin skinni .
Í kjölfarið fer Blair yfir það hvernig hann
smátt og smátt sannfærðist um að hann væri
sá sem þyrfti að taka við stjórnar taum unum
í Verka manna flokkn um, og það þrátt fyrir
að í veginum stæði hinn augljósi erfða prins,
Gordon Brown .
Rauði þráðurinn í bók Blairs er sam skipti
hans við Íslandsvininn Gordon Brown og er
óhætt að Blair bregði ekki upp heillandi mynd
af þessum samherja sínum og keppinauti .
Helstu karaktereinkenni Browns eru sam­
kvæmt lýsingu Blairs gríð ar leg tortryggni,
lítil næmni fyrir tilfinning um annarra og
undirferli . Hinir góðu kostir Browns eru líka
til staðar, en hann er gríðarlega nákvæmur
maður og eldklár, og hefði líklega náð langt
sama hvað hann hefði tekið sér fyrir hendur .
Blair segir hins vegar að Brown hefði líklega
alltaf endað sem ríkisstarfsmaður í einni mynd
eða annarri . Læt ég það eftir lesendum hvort
að það sé hugsað sem hrós eða ekki .
Margir munu eflaust alltaf tengja Bush
og Blair saman vegna Íraksstríðsins . Varla
þarf að koma á óvart að frásagnir beggja lýsa
mikilli sannfæringu um að aðgerðir þeirra
hafi verið réttar, miðað við þær upplýsingar
sem þá lágu fyrir . Báðir benda á þann sæg af
gögnum sem lá fyrir sem bentu allar á einn
veg, og báðir fara vel í gegnum atburðarásina
sem leiddi til stríðs . Þá fjalla báðir, hvor með
sínum hætti, um þróunina sem síðan hefur
orðið í Írak . Blair er sérstaklega harðorður í
garð þeirra sem hafa fyllst Þórðargleði vegna
þess ofbeldis sem stuðningsmenn Al Qaeda
stóðu fyrir í kjölfar hins eiginlega stríðs og
bendir á að hér hafi ekki verið um neinar
frelsishetjur að ræða, heldur erlenda menn
sem drápu skefjunarlaust til þess að koma í
veg fyrir að íraska þjóðin gæti fengið að ráða
sinni eigin framtíð . Verður að segjast eins og
er að Blair hefur engu gleymt af sínum gamla
sannfæringarmætti .
Blair lýkur sinni bók á því að fjalla um
eftir mála forsætisráðherratíðar hans og einn­
ig fjármálakrísuna miklu . Hann bend ir á að
einungis fyrir tuttugu árum síðar hafi menn
verið sannfærðir um að með lokum kalda
stríðsins hefði „Vestrið“ unnið fullnaðarsigur .
Nú sé öldin önnur og fréttir af vonleysi og
hnignun Vesturlanda fylli flesta fréttamiðla .
Blair rennur blóðið til skyldunnar og segist
vera algjörlega á móti þeirri þróun sem nú
er í átt til aukinnar ríkis væðingar í skjóli
kreppunnar, og ræðst ótrauður til atlögu við
ýmis atriði sem hafa orðið að viðteknum
sannleika . Nefnir Blair að „markaðurinn“
eða markaðshagkerfið sem slíkt hafi ekki
hrunið, þó að einn hluti þess hafi orðið illa
úti . Einnig nefnir hann að ríkisvaldið hafi
einnig brugðist, og leyft sér of mikla útþenslu
og skuldsetningu í góðærinu . Í þriðja lagi
hafnar Blair því algjörlega að kreppunni
hefði verið afstýrt með frekari miðstýringu
eða reglugerðum, þar sem öll tæki og tól
til þess að grípa inn í hefðu þegar verið til
staðar, en enginn hefði séð þörfina á því að
beita þeim fyrr en um seinan . Blair tekur
sérstaklega fram að endurreisnin muni ekki
fara fram inni í ráðuneytum, heldur verði að
efla atvinnuvegi, iðnað, viðskipti og umfram
allt treysta á fólkið sjálft . Þess væri óskandi
að flokksbræður hans, sama hvar þeir eru,
gætu séð hið sama .
Fall „rauða bæjarins“
Engilbert S . Ingvarsson: Þegar rauði bærinn féll.
Minningabrot frá Ísafjarðarárum 1944–1953.
Sögu miðlun ehf ., 2010, 112 bls .
Eftir Björn Bjarnason
Um miðjan níunda áratuginn ók ég með góðum vinum um alla Vestfirði . Meðal
eftirminnilegra manna, sem við kynntumst í
ferðinni, var Engilbert S . Ingvarsson, bóndi